Bir Tablonun Anlattıkları
Bölüm-5

Hazırlayan ve Derleyen: Erdemir Toykan 
 

Sn. Erdemir Toykan tarafından hazırlanan ve derlenen;  dünya klasikleri arasında yer alan tabloları sizlere tanıtacağız. Sn. Erdemir Toykan’a bu değerli çalışması için çok teşekkür ederiz. 

ÇIĞLIK (The Scream)
EDVARD MUNCH   (1863-1944) Norveç
 

                                                                            Ulusal Galeri,  Oslo                                                                                                                                          

’Çığlık’’, korkan, umutsuz, karamsar bir insanın yüzüne verdiği ifadedeki mükemmelliği ile dikkat çeker. 
Munch, kendinin de Van Gogh ve Gauguin gibi en az onlar kadar hastalıklı bir mantığa sahip olduğunu kabul etti. Bu Munch’un sanat hayatına önemli bir katkı sağlayarak eserlerini ölüm, aşk ve hayat arasında dolanan bir üçgende vermesine neden oldu. Çizgileri ve renkleri birbirinin içine geçirerek kullanmasıyla dikkat çekti. İlk dönem eserleri daha karamsar olmasına karşın yaşamının sonuna doğru yaptığı tablolarda, bu kötümserliğin yerini mutluluk ve umudun aldığı görülür. (Ref: Bilmeniz gereken 50 tablo)

Çığlık, Norveçli dışavurumcu ressam Edvard Munch tarafından yapılan 1893 tarihli tablo. Munch'un esere verdiği orijinal Almanca isim Der Schrei der Natur (Doğanın Çığlığı), Norveççe isim ise Skrik (Çığlık) idi. Birçok eleştirmene göre Munch'un en önemli çalışmasıdır. Resim orijinali 84 cm x 66 cm boyutlarındadır. Resimde ön planda acı çeker gibi görünen bir figür, arka planda ise Ekeberg tepesinden Oslofjord’un görünümü yer alır; Oslofjord göğü kan kırmızısı rengindedir. Munch daha sonraları resimden bir litografi (taş baskı) da yapmıştır. Resim özellikle modern kültür ve sanatta büyük bir etkiye sahiptir. Çığlık, birkaç yüksek profilli sanat hırsızlığının hedefi olmuştur. 1994 yılında Ulusal Galeri'deki versiyonu çalındı, birkaç ay sonra bulundu. 2004'te, Çığlık ve Madonna’nın her ikisi de Munch Müzesi'nden çalındı ve iki yıl sonra bulundu.

Ressamın günlüğü ele alınırsa bu resim Nice'den etkilenerek yapılmıştır. Ressam günlüğünde anlattığına göre iki arkadaşıyla yürümektedir, bu sırada ise güneş batmaktadır ve kan kırmızısı rengindedir. Ressam kendini yorgun hissetmiş ve trabzanlara yaslanmıştır. İki arkadaşı ise yürümeye devam etmiştir. Ressam bu sırada doğanın çığlığını hissettiğini günlüğünde dile getirir. Ressam bu resmi yaparken hastadır ve bu yorgunluğunun oradan geldiği düşünülür.

Amerikalı sanat tarihçisi Robert Rosenblum’a göre bu resimdeki insan figürünün yüzü Paris'teki Musée de l'Homme'da bulunan Peru'dan gelmiş olan mumyanın yüzünden etkilenerek yapılmıştır.
Doğanın çığlığı olarak da anılan eserde ressam, gün batımı esnasında, trabzanlara yaslanmış insanın, doğanın sesini duyduğu andaki ifadesini resmeder.

                                                             

Cambell’s Soup Cans
Andy Warhol (1928-1987) ABD
 

                       

Modern Sanatlar Müzesi, New York 1962
Baskı sanatçısı ve filimci Andy Warhol , 1949 yılında Newyork’a taşındı. Dolar, konserve günlük hayatta ilgisini çeken ne varsa eserlerinde kullandı. Seri üretim ve popüler objelerin ya da figürlerin yer aldığı eserlerinde yeni bir akım olan pop-art’ın önemli temsilcisi oldu. Radikal sanat anlayışı toplumsal değişime ve aynı olan şeylere karşı tepki niteliği taşıdı.  Buna karşın popüler kültür öğeleri sanatçının eserlerinde özgünlüğünü hiç kaybetmedi. Bu tablo 32 adet aynı çorba konservesini anlatır. Popüler kültüre ciddi gönderme yapar.1960 yılında ABD’lerinde en çok kullanılan konserveler, Warhol’un yaratıcı eleştiri yeteneğiyle tuvalde yerini alır. Akım: Pop Art  (Ref: Bilmeniz gereken 50 tablo)