Dübel Deyip Geçmeyin…!

Yazı Dizisi-4

Emrecan Türkeş

Daha öncesindeki yazılarda; EC2’nin ankraj tasarımını kapsamadığı için EOTA kurumunun yayınladığı ETA onaylarına ve hesaplama yöntemlerine ihtiyaç duyduğumuzu anlatmıştık. Daha sonrasında da ETAG’ın yayınladığı sismik ve yorulma tasarımlarından bahsetmiştik.

Dübellerin ciddiye alınmadığından dert yanarken size iş arkadaşım Li Yujie’nin kaleminden gerçekleşecek olumlu bir gelişmeyi aktarmak isterim.

Eurocode 2 (EN1992)’ye bağlantı elemanlarının tasarımı ile ilgili yeni bir kısmın ekleneceği artık bir şehir dedikodusundan ibaret değil: EC2 Part 4 (EN1992-4)

Konu ile ilgili CEN /TC 250/SC2/WG2 Teknik Komite tarafından yapılan taslak standart çalışmaları  sonucunda  son taslak çalışma 04.12.2016 onaylanmış olup EN 1992-4:2017 olarak açıklanmıştır. Ancak DAV DOA, DOP , DOW tarihleri henüz belirtilmemiş ve henüz yayınlanmamıştır.Yapı malzemeleri direktifi altında zorunlu olacağı  ancak henüz OJEUI ( Official  Journal )  olarak yayınlanmadığı görülmektedir.

EN 1992-4 standardı   CEN tarafından 2009  yılında yayınlanmış olan CEN/TS 1992-4-1 , CEN/TS 1992-4-2, CEN/TS 1992-4-3, CEN/TS 1992-4-4 CEN/TS 1992-4-5  Teknik Şartnamelerinin  (CEN/TS)   yerine geçecek ve bu şartnameler yürürlükten kaldırılacaktır.

Henüz  yayınlanmadığı için taslak standard   DIN’ın kurumsal web sitesinden veya   diğer ülkelerin standart kuruluşlarının web sitelerinden satın alınabilir.

http://www.din.de/en/getting-involved/standards-committees/nabau/projects/wdc-proj:din21:190798955

Resim 1 – EC2 Part 4’ün kapsayacağı bağlantı elemanları

EC2’de malesef şu anda dübel tasarımı ile ilgili bir kısım bulunmamakta ve bu da dübel tasarımının mühendisler tarafından hafife alınmasına neden olmaktadır. EC2 Part 4’ün yayınlanması ile birlikte yönetmelikte bağlantı elemanlarının, dübellerin tasarımı ile ilgili bir kısım ilk defa bulunacaktır.

Yanlış ankraj kullanımından dolayı oluşan bunca yıllık tahribat, can kayıpları sonucunda nihayet ankrajların da mühendislerin gözünde kolon, kiriş gibi yapısal tasarım elemanlarının önem seviyesine terfi etmesini beklemekteyiz.

Yeni yayınlanacak EC2 Part 4 (EN1992-4) hem yerinde bırakma hem de sonradan uygulanan ankrajları kapsayacaktır. Yerinde bırakma studlar, ankraj kanalları, genleşme dübelleri, alttan kesme dübeller, vida dübeller ve kimyasal dübeller bu kapsamın içerisinde yer alacaktır.

Resim 2 – EC2 Part 4’ün kapsayacağı ankraj tipleri

Bu yönetmelik deprem, yorulma ve yangın durumlarında ankraj tasarımını da kapsayacağı için ülkemiz için önemli bir yere sahip olacaktır.

Bu devrim niteliğinde yönetmeliğin resmi olarak yayınlanmasını bekleyemeyip yazmak istedim; özellikle E&M tesisatlarında mühendislerin ciddiye almadığı bağlantı elemanları tasarımının önemine bir daha dikkat çekmek isterim.

Peki bu kısım ne zaman yayınlanacak? Avrupa’ daki otoriteler 2018 Nisan’ı beklemekteler ancak bu işlerin ne olacağı da belli olmamaktadır. Hep beraber bekleyip göreceğiz…