×

Dijital Riskler ve Etik - Dün, Bugün, Yarın



Dijital Riskler ve Etik
 Dün, Bugün, Yarın


ETP Etik Komisyonu
 
Ocak 2020 öncesi; sosyal medya paylaşımları, e-postalar, bilgisayarlarda tuttuğumuz kayıtlar, dijital iş toplantıları, webinarlar hepsi dijital veriler içeren, bu verilerin saklanması ve korunması, telif hakkı, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, dijital etik ilkeler her zaman önemliydi. 

Koronavirüs salgını sürecinde ‘evde kal sloganı’ ile birlikte neler oldu. İş hatta arkadaş ve aile toplantılarını dijital uygulamalar aracılığı ile yapmaya başladık.   Bunun yanı sıra dijital platformlar üzerinden paylaşımlar, eğitimler, sunumlar olağanüstü arttı.  Katlanan veri paylaşımları, önlemler ve etik konular üzerinden yeniden düşünmemizi gerektiriyor.

1-Dijital Toplantı Uygulamaları, Altyapı Sağlayan Firmalardan kaynaklanabilecek sorunlar

Toplantılarda yapılan konuşmalar, paylaşımlar, projeler sağlayıcı firmalar tarafından kaydedilebilir. Kayıtlar ticari amaçlarla paylaşılabilir mi? Ne yazık ki, bu sorunun kesin bir yanıtı yok. Programların riskleri konusunda bilgimiz yok, çünkü bu bizim uzmanlık alanımız değil. Sosyal medya verilerinin Amerika’da seçimlerde kullanıldığına dair haberlerini hepimiz duyduk. Veri hizmeti veren ve dijital toplantı altyapısı sağlayıcı firmalar; bizim mahremiyetimizi ihlal ediyor olabilirler. Zaman zaman kendimizi çıplak hissediyoruz. Bilgisayar korsanları (hackerler) ve verilerin çalınma riski devam etmekle birlikte, artı denebilir. 

Çözüm önerileri         
   
Hukuki alt yapı: dijital toplantı programları ile ilgili yönetmelikler, kanunlar henüz yeterli değil ve boşluklar var. Hukuki yönden konunun çözüme kavuşturulması gerekiyor. Bu noktada KVK yasasına atıfta bulunarak, haksız rekabetin önlenmesi konularında yasal düzenleme önerisi yapılması önem kazanıyor. Hazırlanacak yasa uluslararası etik ve uyum kanunlarıyla aynı çizgide olmalı. Bu konuda ilgili kamu kurumları ile görüş paylaşımında bulunmakta fayda olabilir.

Risk analizi: dijital platformların özellikle toplantı uygulamaları, kullanan firmaların verilerinin gizlilik riski, farklı uygulamaların her birinin bize sağladığı avantaj ve riskleri değerlendirilmeli. Hangi platformun hem risk ve faydalarının hem de teknik kullanım kapasite ve maliyetlerinin bir kıyaslamasının yapılaması için IT firmalarından danışmalık/görüş alınmasının veya varsa şirketin IT bölümünden destek alınması ihtiyacı daha da önem kazanmıştır.         

2-Dijital Toplantılarda Etik ve KVK yasası        

Özellikle bir eğitim veya etkinlik esnasında kullanılan sunumlar ve bilgiler izinsiz kaydedilebilir, paylaşılabilir. Ancak toplantılarda yapılan sunumlar, projeler ve paylaşımların kaynak kişi veya kurumun izni alınmadan sosyal medyada veya kayıt yapılarak dijital platformda kullanılması etik ve KVK yasasına aykırıdır. Dijital etik ve KVK kanunu hakkında eğitim ve yayınları takip etmek önlemlerden birisi sayılabilir. Bir diğeri paydaşlarımıza ilgili yayınlarla ilgili bilgilendirme yapmak, farkındalık yaratmak olabilir. Verilerimizin önem derecesine göre konunun uzmanlarından hizmet almak önlemler arasında olmalıdır.  Bir diğer önlem verilere ulaşabilecek personelimizin eğitim almasını sağlamak olmalıdır. 

3-Dijital Toplantı Platformlarının Çalışma ve özel hayatımıza etkileri         

Çalışma hayatında, özellikle evden çalışma modeline yeni alıştığımız bu dönemde; mesai saatleri, toplantıların zamanlaması, önceden bildirilmesi, süresi konularına zaman zaman dikkat edilmiyor. Bu noktada etik, insana saygı, zaman yönetimi başlıkları önem kazanıyor.      
 
4-Çocukların internet kullanımı ve dijital dünyada çocukların korunması        

Bu dönemde çocuklar evde dolayısıyla bilgisayar başında daha çok zaman geçirmeye başladılar. Çocukların internet kullanımının artışıyla sosyal medya kullanımı ve web üzerinden oyunlar esnasında yapılan paylaşımlar, çocukların mağdur olmasına da sebep olabiliyor. Ek olarak eğitimler dijital platformlar üzerinden çevrim içi yapılmaya başlandı. Eğitimlerin evde yapılması salgın riskine karşı çocukları korumak için etkili bir yöntem oldu. Bu sistemle birlikte çocukların kişisel verilerinin; Eğitim Kurumlarının arşivlerinde sanal ortamlarda kayıtlı olması ve bu ortamlarda işlenmesi, eğitimlerin yapıldığı uygulamaların açıkları, önlemlerin alınmasını gündeme getirdi. Bazı uygulama sağlayıcı firmalar açıkların giderilmesi için önlem almaya başladıklarını duyuruyorlar. 

*Çocuklara ait gizliliğin sağlanmasının gerek toplumsal gerek hukuki açıdan en önemli konulardan (biri) olduğu düşünüldüğünde bundan sonraki süreçte buna ilişkin farkındalığın sağlanması gerek kurumlar gerekse de aileler için son derece önemli bir konu haline gelecektir. 

* Kaynak: COVİD-19 SALGINININ DİJİTAL DÖNEMDEKİ MAĞDURU ÇOCUKLAR, Av. Deniz Mina Küpana – Kavlak Avukatlık  | INmagazine – TEİD

5-Yalan haber ve paylaşımlar

Sosyal medyada sahte/yalan haber paylaşımları daha çok bireysel olarak dikkat etmemiz gerektiren ayrı bir konu. Salgın, kriz, felaket dönemlerinde sosyal medya da haberlerin yayılması hız kazanıyor. Kötü niyetli ya da yetkin olmayan kişi ve sosyal medya sitelerinde yapılan açıklamaların yayılması gerçeğe ulaşma ve gerçeğin önünde engel oluşuyor. İnsan doğası inanmak istediğimizi kabul etmemizi, inanmamızı sağlayabiliyor. Bu konuda dikkat edilecek birkaç nokta; haberin kaynağı güvenilirliğini araştırmak, daha önce takip ettiğimiz kaynaklardan bu haberleri doğrulamak,  başkalarından özellikle sosyal medya gruplarından (whatsapp, facebook, twitter…) üzerinden gelen paylaşımlar üzerinde durup düşünmek ve emin olmadığımız haberleri yaymamak önlemler arasında sayılabilir.

"Kara Haber Tez Duyulur!: Dijital Medya Etiği’’  | INmagazine  Sayı 17- TEİD

Sonuç olarak; çağımızda internet kullanımı giderek artıyor, covid-19 süreci bizlere yeni alışkanlıklar ve kolaylıklar getirdi diyebiliriz. Örneğin, hemen hemen bütün toplantıları evde veya ofisimizdeki bilgisayar üzerinden yapabileceğimizi öğrendik, market ve manav alışverişlerini online yapabiliyoruz. Dijital ortam hem fayda ve kolaylıklar sağladı hem de riskler getirdi denebilir. Risklerin farkında olmak, önlemler geliştirmek ve sanal ortamlardaki eylemlerimizde etik kuralları dün ve bugün olduğu gibi gelecekte de iş ve özel yaşantımızda gündemimizde tutmak önemli olmaya devam edecek… 

Paydaşlarımıza, portal takipçilerimize sağlıklı günler dileriz. 

ETP Etik Komisyonu/Dijital Etik Makale 

 
Paylaş:
E-BÜLTEN KAYIT
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!
Sosyal Medyada Bizi Takip Edin!
E-Bülten Kayıt