×

Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız Elektrik Panoları Genel Teknik Şartnamesi Yayınlandı !


Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız   Elektrik  Panoları
Genel Teknik Şartnamesi Yayınlandı !
                                                                                           
Sabri Günaydın 
 
 
Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız Yüksek Fen Kurulumuz ile  çok uzun zamandır   devam eden çalışmalarımız, toplantılarımız  ve   sektörel olarak  yapılan toplantılar, alınan görüşler  sonrasında; güncel standartlar ve  teknolojik gelişmeler doğrultusunda düzenlenmiş  " Elektrik Panoları Genel Teknik Şartnamesi " 11 Eylül 2021 tarihinde resmi gazetede (R.G. No: 31595)  yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. 

Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız   Yüksek Fen Kurulu Başkanı Sn. Ertan Yetim’e , bu çalışmada  Bakanlığımızda önder olan   Sn. Murat Uzunbel’e ,  Bakanlığımızda bu çalışmaya emeği  geçenlere ,“ETP Elektrik Panoları  Çalışma Grubumuz " üyelerine;  Ülkemiz ve sektörümüz için standartlar doğrultusundaki değerli yaklaşımları  ve görüşleri için  içtenlikle teşekkür ederiz.

Bu şartname yapı sektörümüzde panolar  ile ilgili tasarım ve uygulamada tüm yapılarda kullanılacak, ilgili güncel standartlar   doğrultusunda düzenlenmiş , can  güvenliği, yangın güvenliği , deprem güvenliği  açısından   çok önemli bir şartnamedir. 


 
11 Eylül 2021 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 31595
TEBLİĞ
Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:
YAPI İŞLERİ İNŞAAT, MAKİNE VE ELEKTRİK TESİSATI GENEL TEKNİK
ŞARTNAMELERİNE DAİR TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: YFK-2007/1)’DE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ
 
MADDE 1 – 30/6/2007 tarihli ve 26568 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı İşleri İnşaat, Makine ve Elektrik Tesisatı Genel Teknik Şartnamelerine Dair Tebliğ (Tebliğ No: YFK-2007/1)’in ekine Ek-1’de yer alan “8. Yığma Bina İşleri Genel Teknik Şartnamesi” eklenmiştir.
MADDE 2 – Aynı Tebliğin ekinde yer alan IV-Elektrik Tesisatı Genel Teknik Şartnamesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.
a)“2.2 Tevzi Tabloları ve Panolar” maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
b) Ek-2’de yer alan “on birinci bölüm Elektrik Panoları Genel Teknik Şartnamesi” eklenmiştir.
MADDE 3 – Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4 – Bu Tebliğ hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.
 
Tebliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin
Tarihi Sayısı
30/6/2007 26568 (Mükerrer)
Tebliğde Değişiklik Yapan Tebliğlerin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin
Tarihi Sayısı
1- 21/2/2011 27853
2- 6/3/2018 30352
3- 30/5/2018 30436
4- 1/6/2018 30438
5- 18/8/2018 30513
6- 29/11/2018 30610
7- 31/1/2019 30672
8- 6/3/2019 30706
9- 1/12/2019 30965
10- 12/3/2020 31066
11- 25/11/2020                    31315 (Mükerrer)
12- 23/12/2020 31343
13- 18/7/2021 31545
 

 


ONBİRİNCİ  BÖLÜM

ELEKTRİK PANOLARI GENEL TEKNİK ŞARTNAMESİ 


11.1 Kapsam

Bu şartname; AG dağıtım şebekesinin dışında kalan ve AG dağıtım şebekesinden beslenen yapılarda elektrik enerjisinin dağıtımı, kontrolü ve ölçümü amacıyla kullanılacak, AG panolarının tasarımı, imalatı ve deneylerini kapsar.

11.2 Genel Özellikler

Panolar;  Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, Belirli Gerilim Sınırları İçin Tasarlanan Elektrikli Ekipman İle İlgili Yönetmelik(2014/35/AB), Elektromanyetik Uyumluluk Yönetmeliği (2014/30/AB)  ve ilgili TS EN 61439 serisi standartlara uygun tasarlanmış ve imal edilmiş, CE işareti ile piyasaya arz edilmiş olacaktır.

Panoların TS EN 61439 standartlarına haiz olduğunu gösteren,  akredite laboratuvarlardan alınmış doğrulama raporları/sertifikaları işverene sunulacaktır.

Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine göre tasarlanan yapılarda kullanılacak panolar, TS EN IEC 60068-3-3 standardına uygun olacaktır. TS EN IEC 60068-3-3 Madde 4.4‘e göre ,   yeterlilik  kriteri sınıfı, tüm kritik yapılarda Kriter 0(sıfır) , diğer tüm yapılarda  panonun montajının yapıldığı binanın önem derecesi doğrultusunda  Kriter 1 veya Kriter 2   olarak özel teknik şartnamesinde belirtilecektir.

Uygulamada kullanılacak tüm şalt malzeme model ve markalarının, pano içerisinde tasarım doğrulamasına tabi tutulduğu sertifikada belirtilmelidir. Farklı modelde bir şalt malzemesi kullanılması durumunda, bu malzemenin sertifikada belirtilen model ile birebir eşlenik olduğu veya (1600A altındaki şalt malzemeleri için)  daha düşük güç kaybı ile terminal sıcaklığına sahip olduğu malzeme üreticisi tarafından beyan edilmelidir.

Tasarım doğrulamasının, şalt malzemelerle birlikte anma akımında yapılmış olduğu sertifikalarda görülmelidir.

TS EN 61439-1 standardı madde 10.10.4.3.1 de(anma akımı 1600A’i aşmayan panolar için) belirtildiği şekilde, TSE CLC/TR 60890 standardına göre hesaplanan ısı artış hesap raporları işverene verilecektir.

Elektrik tesisatının tasarımında ve uygulamada, pano doğrulama raporlarındaki eş zamanlılık faktörleri kesinlikle göz önüne alınarak pano boyutlandırılması yapılacaktır. Pano eş zamanlılık faktörü, elektrik tesisat tasarımındaki eş zamanlılık faktörüne eşit veya üzerinde olacaktır.
Panoların malzeme onayı, pano doğrulama raporları ve CE uygunluk beyanları kontrol edilerek yapılacaktır.

Pano imalatçısı, pano imal edildiğinde TS EN 61439 standardına uygun olarak etiket ve işaretlemeyi yapacaktır.

Pano imalatçısı, panonun ve pano içindeki donanımın tesis, çalışma, bakım katalog ve dokümanları ile bağlantı şemaları ve devre tanıtımlarını içeren TS EN 61439 standartlarında belirtilen doküman ve bilgileri işverene verecektir.

11.3 İşletme Şartları

Panoların normal işletme şartları,  tesis sahasının yükseltisi 2000m’yi geçmemek şartıyla;

Bina içi kullanım için, ortam hava sıcaklığı, + 40 °C ve 24 saatlik periyod boyunca ortalaması ise + 35 °C sıcaklık değerini aşmamalıdır. Ortam hava sıcaklığının alt sınırı - 5 °C olmalıdır. Bağıl nem + 40 °C’luk en yüksek sıcaklıkta havanın bağıl nemi, % 50’yi aşmamalıdır.

Bina dışı kullanım için, ortam hava sıcaklığı, + 40 °C ve 24 saatlik periyod boyunca ortalaması ise + 35 °C sıcaklık değerini aşmamalıdır. Ortam hava sıcaklığının alt sınırı - 25 °C olmalıdır. + 25 °C’luk en büyük sıcaklıkta bağıl nem, geçici olarak % 100’e kadar yüksek olabilir.

Özel işletme şartları, işveren tarafından özel teknik şartnamesinde belirtilmelidir.

11.4 Elektriksel/Mekanik Özellikler

Panoların temel beyan elektriksel özellikleri aşağıda verilmiş olup, diğer özellikler ile birlikte, pano imalatçısı tarafından beyan edilmeli ve işveren bu karakteristikleri özel teknik şartnamesinde belirtecektir.

Topraklama sistemi(TN, TT, IT)
Anma gerilimi(V)
Anma akımı(A)
Anma frekansı(f)
Kısa devre dayanımı(kA)
Anma yalıtım gerilimi(V)
Anma darbe dayanım gerilimi(Uimp) (kV)
Anma kullanma faktörü(RDF)
Biçim ( Bölmelendirme Sınıfı) : 
Koruma Derecesi (IP): 
Mekanik Darbe Dayanımı  (IK): 


11.5 Tasarım ve Yapısal Özellikler

11.5.1 Malzeme ve Parçaların Dayanıklılığı

11.5.1.1 Genel


Panolar, normal işletme şartlarında karşılaşabilecek mekanik, elektrik, ısıl ve çevre etkilerine dayanacak uygun malzemeden imal edilmelidir.

11.5.1.2 Korozyona Karşı Koruma

Panoların korozyona karşı korunması, normal işletme şartlarına uygun malzemelerin kullanılması veya açıktaki yüzeye koruyucu kaplamalar, TS EN 62208 standardı gerekleri uygulanarak sağlanmalıdır.

Panonun,  harici demirli metalik bölümlerinin ve demirli metalik mahfazaların  korozyona karşı dayanıklılığı doğrulanmalıdır.

11.5.1.3 Yalıtkan Malzemelerin Özellikleri

11.5.1.3.1 Mahfazaların Isıl Kararlılığı


Yalıtkan malzemelerden yapılmış mahfazalar veya mahfaza bölümlerinin ısıl kararlılığı, kuru sıcaklık deneyi ile doğrulanmalıdır.  

11.5.1.3.2 Yalıtkan Malzemelerin Isıya ve Yangına Dayanıklılığı

Yalıtkan malzemeler, dâhili elektriksel etkilerden kaynaklanan olağan dışı ısı veya yangından olumsuz etkilenmemeli ve bu dayanıklılık,  TS EN 61439-1 standardı Madde 10.2.3.2’ye göre doğrulanmalıdır.

11.5.1.4 Ultraviyole(UV) Işınıma Karşı Dayanıklılık

Bina dışında kullanımı amaçlanan, yalıtkan malzemelerden yapılmış harici bölümler ve mahfazaların ultraviyole ışınıma karşı dayanıklılığı TS EN 61439-1 standardı Madde 10.2.4’e göre doğrulanmalıdır.

11.5.1.5 Mekanik Dayanım

Pano mahfaza veya bölmeleri, kapı kilit düzenleri ve menteşeler dahil, kısa devre durumu ve normal işletmede maruz kalacağı zorlanmalara dayanacak yeterli mekanik dayanımda olacak ve TS EN 61439-1 standardı Madde 10.2.6’ya göre doğrulanmalıdır.

11.5.1.6 Kaldırma Düzeni

Gereken hallerde, panolar kaldırma için uygun düzenlere sahip olmalıdır.

11.6 Pano Mahfazalarının Koruma Derecesi

Gereken durumda, mekanik darbeye karşı pano mahfazası tarafından sağlanan koruma derecesi özel teknik şartnamesinde belirtilmeli ve TS EN 62262 standardına uygun olarak doğrulanmalıdır.

Gerilimli bölümler ile temasa, katı yabancı maddelerin ve suyun girişine karşı pano koruma derecesi(IP) özel teknik şartnamesinde belirtilmeli ve TS 3033 EN 60529 standardına göre doğrulanmalıdır.

11.7 Yalıtma Aralıkları ve Yüzeysel Kaçak Yolu Uzunlukları

Yalıtma aralıkları, bir devrenin belirtilen beyan darbe dayanım gerilimini sağlayacak asgari mesafeye sahip olacaktır.

Yalıtma aralıkları en az Çizelge-1’de belirtildiği gibi olacaktır. 

Çizelge 1- Havada en küçük yalıtma aralıkları (TS EN 61439-1 Madde 11.3.)
 
Beyan darbe dayanım gerilimi En küçük yalıtma aralıkları
Uimp
kV mm
≤ 2,5 1,5
4,0 3,0
6,0 5,5
8,0 8,0
12,0 14,0


Yüzeysel kaçak yolu uzunlukları, ilgili en küçük yalıtma aralıklarından daha az olmayacaktır.

11.8 Elektrik Çarpmasına Karşı Koruma

11.8.1 Genel


Panodaki cihaz ve devreler, çalışması ve bakımı kolay olacak ve aynı zamanda gerekli güvenlik derecesi sağlanacak şekilde düzenlenmelidir.

Panolarda, elektrik çarpmasına koruma için, TS EN 61140 ve TS HD 60364-4-41 standardına uygun koruma tedbirleri alınacaktır.

11.8.2 Temel Koruma(Doğrudan Temasa Karşı Koruma)

Temel koruma, tehlikeli gerilimli bölümler ile doğrudan teması önlemek için yapılır. Yapısal tedbirler ile temel yalıtımın sağlandığı durumda, aşağıdaki tedbirlerden en az biri seçilmelidir. Koruyucu tedbirin seçimi belirtilmediği durumlarda, pano imalatçısı tarafından koruyucu  tedbir beyan edilmelidir.

11.8.2.1 Yalıtım Malzemesi ile Sağlanan Temel Yalıtım

Tehlikeli gerilimli bölümler, yalnızca tahrip edilerek veya bir alet kullanılarak çıkarılabilen yalıtımla tamamen kaplanmalıdır. Temel yalıtım ile ilgili kuralların sağlaması için tek başına boyalar, cilalar ve vernikler kabul edilmez.

11.8.2.2  Bariyerler veya Mahfazalar

Hava ile yalıtılmış gerilimli bölümler, en az IP XXB veya IP2X koruma derecesini sağlayarak mahfazaların iç tarafında veya bariyerlerin arkasında olmalıdır.

Kolaylıkla erişilebilir olan bariyerlerin veya mahfazaların yatay üst yüzeyleri en az IPXXD veya IP4X koruma derecesi sağlamalıdır.

11.8.3 Hata Koruması (Dolaylı Temasa Karşı Koruma)

Panonun açıktaki iletken bölümleri ile faz iletkeni arasında bir hata olması durumunda, otomatik devre kesiciler vasıtası ile beslemenin otomatik kesilmesi sağlanacaktır.

Panonun farklı, açıktaki iletken bölümlerinin harici koruma iletkenine ait giriş bağlantı ucuna etkin olarak bağlandığı ve devre direncinin 0,1Ω değerini aşmadığı doğrulanmalıdır.

Her pano, bir arıza durumunda besleme kaynağının otomatik devre harici olmasını kolaylaştıracak bir koruma iletkenine sahip olmalıdır.

Pano içerisindeki koruma iletkeni, panodan beslenen harici devrelerde oluşacak hatalar sonucu meydana gelen kısa devre akımlarına dayanacak, panodaki kısa devre koruma cihazlarının kesme sınırları dikkate alınarak iletken kesit alanı seçimi yapılacaktır.

Koruma iletkenleri, TS HD 60364-5-54 standardına uygun olacaktır.

11.9 Anahtarlama Düzenlerinin ve Bileşenlerin Birleştirilmesi

Sabit bölümler için ana devrelerin bağlantıları, yalnızca pano gerilim altında olmadığında bağlanmalı veya sökülmelidir. Bir sabit bölümün sökülmesi, komple panonun veya bunun bölümünün ayrılmasıyla mümkün olmalıdır. 

Çıkarılabilir bölümler, kendi elektriksel donanımı güvenli olarak, devre gerilimli iken ana devreden ayrılabilecek veya ana devreye bağlanabilecek şekilde imal edilmelidir. 

 Bir çıkarılabilir bölüm, yalnızca ana devresi yükten devre dışı bırakıldıktan sonra çıkarılabilmesini ve takılabilmesini sağlayan bir düzenle tespit edilmelidir.

Panolar ile birleşik anahtarlama düzenleri ve bileşenler, ilgili standartlara uygun olmalıdır. Anahtarlama düzeni ve bileşenler, panonun tasarımına, anma değerlerine uygun olmalıdır.

Özel teknik şartnamesinde pano biçim(bölmelendirme)sınıfı,  tanımlanacaktır.

11.10  Dâhili Elektriksel Devreler ve Bağlantılar

Baralar(çıplak veya yalıtımlı), dahili kısa devre beklenmeyecek şekilde düzenlenmelidir. Baralar, asgari pano beyan kısa devre akımına dayanacak değerde olmalı ve besleme tarafındaki koruma düzeni/düzenleri tarafından sınırlanan kısa devre zorlanmalarına dayanacak şekilde tasarımlanmalıdır.

Özel teknik şartnamesinde aksi belirtilmedikçe, nötr iletkeninin kesit alanı;

•    İletkenlerin kesit alanı ne olursa olsun iki iletkenli tek fazlı devrelerde

•    Hat iletkenlerinin kesit alanının 16 mm² bakır veya 25mm² alüminyuma eşit veya bundan daha az olan çok fazlı devrelerde

•    Üçüncü harmonik akımlarının ve üçüncü harmonik akımların tek katlarını taşıma olasılığı olan ve toplam harmonik bozulmanın %15 ile %33 arasında olduğu üç fazlı devrelerde

en az faz iletkenlerinin kesit alanına eşit olmalıdır.

Nötr iletkeninin kesit alanı; Kesit alanı 16mm² üzerinde olan faz iletkenli devreler için en az 16mm² olmak üzere karşılık gelen fazların kesit alanının %50’sinden az olamaz.

11.11 Harici İletkenler İçin Bağlantı Uçları

Bağlantı uçları, harici iletkenlerin cihazın ve devrenin kısa devre dayanımı ve beyan akım değerlerine karşılık gelen gerekli kontak basıncının muhafaza edilmesini sağlayan vasıtalar ile (vidalar, bağlayıcılar, vb) bağlanabilecek şekilde olmalıdır.

Özel teknik şartnamesinde aksi belirtilmedikçe, üç faz nötrlü devrelerde, nötr iletkeni bağlantı uçları aşağıdaki en küçük kesit alana sahip bakır iletkenlerin bağlanmasına uygun olmalıdır:

-Faz iletkeninin kesiti 16mm²’ yi aşarsa en az 16mm² olmak üzere, faz iletkeninin kesit alanının yarısına eşit,

-Faz iletkeninin kesiti 16mm²’ye eşit veya daha az ise faz iletkeninin kesit alanının tamamına eşit olacaktır.

Bağlantı uçları, TS EN 60445 standardına göre işaretlenmelidir.

11.12 Soğutma

Panolarda sıcaklık artışını önlemek için doğal veya aktif(cebri) havalandırma sağlanacaktır.

11.13 Dielektrik Özellikleri

Panonun her bir devresi, geçici aşırı gerilimlere ve geçici rejim aşırı gerilimlere dayanmalıdır.

11.14 Sıcaklık Artış Sınırları

Pano ve devreleri, beyan sıcaklık değerlerinde TS EN 61439-1 standardında belirtilen sıcaklık artış sınırları aşılmaksızın beyan akım değerlerini taşımalıdır.

11.15 Kısa Devre Koruma ve Kısa Devre Dayanımı

Panolar, beyan kısa devre akımlarında oluşacak ısıl ve dinamik zorlamalara dayanacaktır.

11.16 Elektromanyetik uyumluluk (EMU)

Pano TS EN 61439-1 standardı Ek-J’de belirtilen özelliklere uygun olacaktır.

11.17 Alçak Gerilim Pano Donanımı

11.17.1 Akım Transformatörleri


Akım transformatörleri, TS EN 61869-2 standardına uygun olacaktır

11.17.2 Ampermetreler

Ampermetreler, TS EN IEC 60051 standardına uygun olacaktır.

11.17.3 Voltmetreler

Voltmetreler, TS EN IEC 60051 standardına uygun olacaktır.

11.17.4 Sayaçlar

Sayaçlar, 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu ile bu Kanuna bağlı olarak çıkarılan ikincil yönetmeliklere ve EPDK tarafından yayınlanan Elektrik Piyasasında Kullanılacak Sayaçlar Hakkında Tebliğ hükümlerine uygun olacaktır.

11.17.5 İşaret Lambaları

İşaret lambaları, TS EN 60947-5 standardına uygun olacaktır.

11.17.6 Devre Kesiciler

Devre kesiciler, TS EN 60947-2 standardına uygun olacaktır.

11.17.7 Minyatür devre kesiciler

Minyatür devre kesiciler, konutlarda TS EN 60898-1 standardına, endüstriyel tesislerde TS EN 60947-2 standardına uygun olacaktır.

11.17.8 Anahtarlar, Ayırıcılar, Ayırıcı Anahtarlar ve Eriyen Telli Sigorta Birleşimi üniteleri

Anahtarlar, Ayırıcılar, Ayırıcı Anahtarlar ve Eriyen Telli Sigorta Birleşimi üniteler, TS EN 60947-3 standardına uygun olacaktır.

11.17.9 Sigortalar

Sigortalar, ilgili TS EN 60269 standardına uygun olacaktır.

11.17.10 Pako Şalterler

Pako şalterler, TS EN 60947-3 standardına uygun olacaktır.

11.17.11 Kontaktörler

Kontaktörler, TS EN 60947-4-1, TS EN 60947-4-2 ve TS EN 60947-4-3 standartlarına uygun olacaktır. 

11.17.12 Fotosel Şalterler

Fotosel şalterler, TS EN 60669-2-1 standardına uygun olacaktır.

11.17.13 Zaman Saatleri

Zaman saatleri, TS EN 60730-2-7 standardına uygun olacaktır.

11.17.14 Darbe Akım Anahtarları

Darbe akım anahtarları, TS EN 60669-2-1, TS EN 60669-2-2 standardına uygun olacaktır.

11.17.15 Artık Akım Koruma Cihazı

Artık akım koruma cihazları, TS EN 61008-1 standardına uygun olacaktır.

11.17.16 Artık Akımla Çalışan Minyatür Devre Kesiciler

Artık akımla çalışan minyatür devre kesiciler, TS EN 61009 serisi standartlara uygun olacaktır.

11.17.17 Artık Akım Koruma Röleleri

Artık akım koruma röleleri, TS EN 61008 standardına uygun olacaktır.

11.17.18 Parafudrlar

Parafudrlar, TS EN 61643-11 standardına uygun olacaktır.


11.18 Doğrulama ve Kabul

Panoların, aşağıda belirtilen, belge ve pano üzerinden yapılacak kontrol ve doğrulamalar sonucunda uygun bulunması halinde kabulü yapılacaktır. İşveren tarafından talep edildiğinde rutin deneylere işveren temsilcisi katılacaktır.  Bütün sonuç cevapları “EVET”  olacaktır.
 
1.ÖN KONTROL-Onaylı pano tasarım dokümanları üzerinden yapılacaktır.
Tip deney raporu  verilmiş mi?
Rutin deney raporu  verilmiş mi?
CE beyanı verilmiş mi?
Elektrik şemaları verilmiş mi?
Pano ön görünüş resimleri verilmiş mi?
Malzeme listesi, orijinal ürün veri sayfaları(ürün katalogları) verilmiş mi?
Orijinal imalatçı tip deneyli akım/kesit tablosu veya eğer anma akımı 1600A in altında olan panolar için hesap yöntemi kullanılıyorsa, TS EN 61439-1:2020  Ek K, Çizelge K1 de belirtilen akım kesit tablosu verilmiş mi?
Pano tasarım dokümanlarının pano numaraları ile panoların örtüştüğü kontrol edildi mi ?
Kullanılan tüm cihazların, tesisin genel coğrafi ve elektriksel değerleri (gerilim seviyeleri, frekans, rakım, ortam şartları vs.)  ile uyumlu olduğu kontrol edilecektir. Rastgele seçilen cihazlar üzerinden kontrol yapılacaktır. Yapılmış mı?
 
Besleme sisteminin anma gerilimi ve donanımın beyan darbe dayanım gerilimi arasındaki uygunluk kontrolü, ilgili gerilim   kategorisine göre TS EN 61439-1 Çizelge G.2 doğrultusunda yapılacaktır. Yapılmış mı?
2. PANO KORUMA DERECESİNİN DOĞRULANMASI
Panoların istenilen IP koruma sınıfına ait deney sertifikaları mevcut mu?
Pano IP koruma derecesine uygun kapamalar, yapılmış mı? Özellikle, IP55 için pano alt ve üst kapamaları yapılmış mı?
Kapı üzerine sonradan takılmış cihazlar, panonun istenilen IP koruma sınıfıyla uyumlu mu?
3.YALITMA ARALIKLARI VE YÜZEYSEL KAÇAK YOLU UZUNLUKLARININ DOĞRULANMASI
Bağlantı terminallerinin(bağlama düzenlerinin)  cıvatalarında, kumpasla ölçülen faz iletkeni ile gövde arasında ki havadan havaya mesafe, TS EN 61439-1 standardı Madde 11.3 Çizelge-1’de verilen beyan darbe gerilimine göre, minimum değerden büyük mü?
Bağlantı terminallerinin cıvatalarında kumpasla ölçülen, faz iletkenleri arasında ki havadan havaya mesafe, TS EN 61439-1 standardı Madde 11.3 Çizelge-1’e göre verilen beyan darbe gerilimine göre, minimum değerden  büyük mü?
Ana bara eklerinde kumpasla ölçülen, faz iletkeni ile gövde arasında ki havadan havaya mesafe, TS EN 61439-1 standardı Madde11.3 Çizelge-1’e göre verilen beyan darbe gerilimine göre, minimum değerden  büyük mü?
Ana bara eklerinde kumpasla ölçülen, faz iletkenleri arasında ki havadan havaya mesafe, TS EN 61439-1 11.3 Tablo 1’de verilen beyan darbe gerilimine göre ,minimum değerden büyük mü?
Bölmelendirme olması durumunda, uygun bölmelendirme parçaları doğru ve eksiksiz bir şekilde kullanılmış mı? Deney parmağı ile yapılan test hatasız mı?
Pano tip test sertifikasında belirtilen izolatörlerden birer numune, kabul esnasında bulundurulacak, pano kabul esnasında montajı yapılan izolatörlerin bu izolatörler olup olmadığı doğrulanacaktır. Doğrulanmış mı?
Ana bara uçları ile sabit kapaklar arası mesafe, TS EN 61439-1 11.3 Çizelge-1’e göre verilen beyan darbe gerilimine göre, minimum değerden büyük mü?
Devre kesici ara bağlantı bakırları arası mesafeler, TS EN 61439-1 Madde 11.3 Çizelge- 1’ e göre verilen beyan darbe gerilimine göre, minimum değeri sağlıyor mu?
4.ELEKTRİK ÇARPMASINA KARŞI KORUMA VE KORUMA DEVRELERİNİN BÜTÜNLÜĞÜNÜN DOĞRULANMASI
Koruma iletkeni ve baralarının kesitleri,  standartta belirtilen kesitlere uygun mu?
10 A' de koruma iletken devresinin süreklilik ölçümü yapıldı mı? Deney sonucu 0,1 Ω' dan küçük mü?
Ön kapıların koruma devresi uygun esnek koruma iletkeni ile sağlanmış mı?
Sabit kapakların koruma iletken devresinin sürekliliği sağlanmış mı?
5.PANO BİLEŞENLERİNİN BİRLEŞMESİNİN DOĞRULANMASI
Panoda kullanılan şalt malzemelerin, elektriksel ve mekanik özellikleri tek hat şemasında, pano ön görünüşlerinde ve malzeme listesinde belirtilen özellikte mi? (gözle ve elle yapılan kontrol sonrasında olan şüpheli durumlarda imalatçı montaj kılavuzu üzerinden denetleme yapılacaktır.) Yapılmış mı?
Panoda kullanılan şalt malzemelerin mekanik bağlantısı kontrol edildi mi?
Açık tip devre kesicilerin üst kısmı ile formlama üst aksesuarı arası mesafe, Açık Tip Devre Kesici montaj kılavuzu doğrultusunda ölçüldü mü ?
Kumanda ve kontrol devrelerinin korumaları, uygun kısa devre akımında,  eriyen telli sigorta veya minyatür devre kesici ile yapılmış mı?
Parafudr cihazlarının korumaları, üreticinin seçim tabloları ve ilgili standardın seçim tablolarına uygun, kısa devre akımında eriyen telli sigorta veya devre kesici ile yapılmış mı?
Kumanda ve kontrol devrelerinin giriş ve çıkışları için, klemens(bağlama düzeni) oluşturulup, bütün giriş çıkışlar, klemens bloğundan yapılmış mı?
6.DAHİLİ ELEKTRİKSEL DEVRELER VE BAĞLANTILARIN DOĞRULANMASI
Bara bağlantılarında cıvatalarda, DIN6796’ya uygun baskı rondelası kullanılmış mı?
Metal aksam bağlantılarında cıvatalarda, DIN6796’ya uygun baskı rondelası kullanılmış mı?
Her bir cıvatanın üzerinde, torklandığına dair işaret, mevcut mu?
Her bir farklı cıvata tipinden (M8, M10, M12) göz başına 3 adedinin sıkma torkları, test momentiyle kontrol edildi mi?
Bakır bara iletken kesitleri ölçüldü mü? İletken kesitleri orijinal imalatçı tip testli akım/kesit tablosu veya eğer anma akımı 1600A in altında olan panolar için hesap yöntemi kullanılıyorsa TS EN 61439-1:2020  Ek K, Çizelge-K1’ de belirtilen akım kesit tablosuna uygun mu?
Kullanılan bakır baraların sertifikaları verilmiş mi?
Devre kesicilerin elektriksel bağlantılarında kullanılan iletkenlerin kesitleri (kablolar, esnek baralar, rijid baralar), orijinal imalatçı beyan değerlerine uygun mu?
Pano bileşenleri ile ana bara bağlantısında kullanılan iletkenlerin mesnetlemeleri, kısa devre dayanım akımı dikkate alınarak, orijinal imalatçı beyan değerlerine göre yapılmış mı?
Pano bileşenleri ile kablo terminali bağlantısında kullanılan iletkenlerin mesnetlemeleri, kısa devre dayanım akımı dikkate alınarak, orijinal imalatçı beyan değerlerine göre yapılmış mı?
 Pano bileşenleri ile busbar terminali bağlantısında kullanılan iletkenlerin mesnetlemeleri, kısa devre dayanım akımı dikkate alınarak, orijinal imalatçı beyan değerlerine göre yapılmış mı?
 Pano bileşenleri ile ana bara bağlantısında bara geçit izolatörü ile birlikte rijid bakırın kullanılması durumunda, örnek bir geçit izolatörünün sökülüp, rijid bakırın izolatör üzerinde mekanik bir kasılma yapmadığı kontrol edildi mi?
7.HARİCİ İLETKENLER İÇİN BAĞLANTI UÇLARININ DOĞRULANMASI
Çıkış terminalleri, bağlanacak kablo sayılarına ve kesitlerine uygun yapıda mı?
8.MEKANİK ÇALIŞMANIN DOĞRULANMASI
Ön kapı kilit mekanizması tahrik edilerek ilave bir müdahaleye gerek kalmadan, tüm kilitleme noktalarında kilitleme sağlanıyor mu?
Örnek seçilmiş ön örtü elemanları, sağlıklı açılıp kapanıyor veya sökülüp takılabiliyor mu?
Tüm Alçak Gerilim Şalt Cihazlarının hareketli elektrik bileşenlerin (çekmeceli veya soketli) mekanik açıdan sağlıklı çalıştığı, teker teker kontrol edildi mi?
9.BAĞLANTI, ÇALIŞMA PERFORMANSI VE FONKSİYON DOĞRULAMASI
Pano üzerinde nihai imalatçı adı veya ticari unvanı, imalat tarihi, panonun imal edildiği standart ile birlikte AT-Uygunluk beyanını gösteren CE işareti bulunuyor mu?
Donanımın; beyan gerilimi (Un), beyan darbe dayanım gerilimi(Uimp), beyan akımı (InA), donanım devresinin; beyan çalışma gerilimi (Ue),beyan yalıtım gerilimi (Ui), beyan akımı (Inc), beyan tepe dayanım akımı (Ipk) gibi bilgiler, nihai imalatçı teknik dokümantasyonunda bulunuyor mu?
Faz, Nötr ve Toprak baralarında kullanılması gereken, belirleyici etiketler ve tehlikeye karşı uyarı etiketleri var mı?

11.19 Uygunluk Kriteri

Kullanılan malzeme ve imalatın uygunluğu, ilgili güncel Türk standartları ve /veya uygulamaya konulmuş Avrupa Birliği standartlarında verilmiş kriterlere göre değerlendirilecektir.

11.20 Standartlar
  • TS EN 61439(serisi) Alçak gerilim anahtarlama ve kontrol düzeni donanımları
  • TS EN 60068-2-2 Temel çevre şartları deney işlemleri bölüm 2:Deneyler-Deney B: Kuru sıcaklık
  • TS 2093 EN 60068-2-11 Çevre şartlarına dayanıklılık deneyleri- Bölüm 2-11: Deneyler- Deney ka: Tuzlu sis
  • TS EN 62262 Dış mekanik darbelere karşı elektrikli donanımın mahfazası ile sağlanan koruma dereceleri 
  • TS EN 60445 İnsan-makine ara yüzü, işaretleme ve tanımlama için temel ve güvenlik ilkeleri - Ekipman terminalleri, iletken sonlandırmaları ve iletkenlerin tanımlanması
  • TS EN 60947-1 Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni - Bölüm 1: Genel kurallar
  • TS EN 60947-2 Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni - bölüm 2: Devre kesiciler
  • TS EN 60947-3 Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni - Bölüm 3: Anahtarlar, ayırıcılar, anahtar-Ayırıcılar ve eriyen telli sigorta birleşimi birimleri
  • TS EN 60269(Serisi)     Alçak gerilim sigortaları
  • TS EN 60898(Serisi)     Elektrik yardımcı donanımları - Devre kesiciler - Ev ve benzeri yerlerde kullanılan aşırı akım koruma düzenleri için
  • TS EN 61869-2 Ölçü transformatörleri - Bölüm 2: Akım transformatörleri için ek kurallar
  • TS EN IEC 60051(Serisi) Elektriksel ölçü aletleri ve aksesuarları-Doğrudan harekete geçen analog göstergeli 
  • TS EN 60947-5 Alçak gerilim anahtarlama ve kontrol düzenleri- bölüm 5-1: Devre kontrol cihazları ve anahtarlama cihazları
  • TS EN IEC 60947-4-1 Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni – Bölüm 4: Elektromekanik kontaktörler ve motor yol vericileri 
  • TS IEC 60669-2-1+A1+A2  Anahtarlar - Ev ve benzeri yerlerde kullanılan sabit elektrik tesisatları için - Bölüm 2-1: Belirli özellikler - Elektronik anahtarlar
  • TS EN IEC 60730-2-7 Otomatik kontrol düzenleri - Bölüm 2-7: Zamanlayıcılar ve zaman anahtarları için özel kurallar
  • TS EN 61008-1 Artık akımla çalışan devre kesiciler - Ayrılmaz bir bütün hâlinde aşırı akım koruması bulunmayan- Ev ve benzeri yerlerde kullanılan (RCCB) - Bölüm 1: Genel kurallar
  • TS EN 61009 Artık akımla çalışan devre kesiciler - Ayrılmaz bir bütün hâlinde aşırı akım koruması bulunan- Ev ve benzeri yerlerde kullanılan (RCBO)
  • TS EN 62262 Mahfazaların koruma dereceleri-Elektrik donanımının dış mekanik darbelere karşı korunması için- (ık kodu)
  • TS 3033 EN 60529 Mahfazalarla sağlanan koruma dereceleri (IP kodu)
  • TS EN IEC 60068-3-3 Çevre şartlarına dayanıklılık deneyleri – Bölüm 3-3:Destek dokümantasyonu ve kılavuz – Donanım için sismik deney yöntemleri
  • TSE CLC/TR 60890 Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni - Tip deneyleri kısmen yapılan üniteler (ptta) için - Sıcaklık artışını ekstrapolasyonla değerlendirme metodu
  • TS EN 61140 Elektrik çarpmasına karşı koruma - Tesisat ve donanım için ortak özellikler
  • TS EN 61643-11 Alçak gerilim darbe koruma düzenleri - Bölüm 11: Alçak gerilim güç sistemlerine bağlanan darbe koruma düzenleri - Kurallar ve deney yöntemleri
  • TS HD 60364 Serisi standartlar 
  • TS HD 60364-4-41 Alçak gerilim elektrik tesisleri - Bölüm 4 - 41: Güvenlik için koruma - Elektrik çarpmasına karşı koruma
  • TS HD 60364-5-51 Alçak gerilim elektrik tesisleri - Bölüm 5 - 51: Elektrik donanımının seçilmesi ve montajı - Ortak kurallar
  • TS HD 60364-5-52 Alçak gerilim elektrik tesisleri - Bölüm 5 - 52: Elektrik donanımının seçilmesi ve montajı-Çekilen hat sistemleri (iletkenler)
  • TSE CLC/TS 61643-12  Düşük gerilimli ani artışa karşı koruma elemanları-Bölüm 12: Düşük gerilimli güç dağıtım sistemlerine bağlanan ani artışa karşı koruma elemanları
  • TSE CLC /TS 61643-22 Alçak gerilim darbe koruma düzenleri - Bölüm 22 : Haberleşme ve işaretleşme ağlarına bağlanan darbe koruma düzenleri - Seçme ve uygulama prensipleri
  • IEC TR 61641  Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni –Dahili hata nedeniyle iç ark koşulları altında deney kılavuzu 
  • IEC TR 61439-0 Alçak gerilim anahtarlama düzeni ve kontrol düzeni- Montaj teknik kılavuzu

 
Paylaş:
E-BÜLTEN KAYIT
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!
Sosyal Medyada Bizi Takip Edin!
E-Bülten Kayıt