Türkiye’de Elektrikli Araçlar  Altyapısı Güncel Bilgiler 

ETP Elektrikli Araç Çalışma Grubu 

Bu  yazı "ETP Elektrikli Araç Çalışma Grubu”  üyelerimizden  (Alfabetik) Hasan Cem Çıtak, Mina Başaran, Sabri Günaydın,  Şahin Bayram  tarafından hazırlanmıştır. 

"ETP Elektrikli Araç Çalışma Grubu"  olarak elektrikli araçlar  ile ilgili  her hafta  teknik yazılarımızla  sizleri bilgilendirmeye devam edeceğiz. 



Son 3 seneye baktığımızda özellikle 2021 senesi elektrikli araçsatışlarının beklenenden daha yüksek seviyelerde olduğunu görüyoruz. Bu yeni elektrikli araç markalarının da Türkiye’ye gelmesine büyük bir sebeptir. Özellikle Avrupalı ve Asyalı araç üreticilerinin hızla girmek istediği bir market olduğunu gözlemliyoruz. Her geçen gün gelişen batarya teknolojisiyle beraber artan menziller sürücülerin en çok önem verdiği konulardan biri oldu. 

Skywell, Seres, XEV gibi şirketler Türkiye pazarına giriş yaptı. Diğer yandan hali hazırda bulunan Renault, MG, Mercedes, BMW, Hyundai gibi markalar yeni elektrikli araç modellerini piyasaya sunmaya devam ediyorlar. Yerli arabamız TOGG  ilk seri üretim aracını 2022 sonunda banttan indirecek ve 2023 yılında pazara çıkacaktır. Tesla’nın son zamanlarda yapmış olduğu açıklamaya göre,  önümüzdeki süreçte Tesla’nın Türkiye’de önemli bir rol oynayacağını görülüyor. 

Elektrikli  araçların sarj  süresi temel olarak birkaç parametreye göre değişir.

1-Araç batarya kapasitesi

2-Araç şarj istasyonu şarj ünitesi kapasitesi 

3-Araç şarj olabilme  kapasitesi.

4-Aracın şarj anındaki durumu.( Yoldan gelmiş araba bataryası sıcak olacak BMS )

Yukarıdaki  parametrelere bağlı olarak şarj süreleri hesaplanır. 

Şarj süresi araçtan araca değişkenlik gösteriyor. AC  istasyonlara baktığınızda on board çeviricilere ve batarya kapasitelerine göre 2 saatten 10 saate göre değişken gösterebiliyor. Yine aynı şekilde DC istasyonlarda araçların alabilecekleri belli  gerilim  ve  akım  seviyelerine göre bu süre 15-20 dakikalara bile inebiliyor.

Bugün için İçten yanmalı motorlu aracın 1500 tl’ye gittiği mesafeyi elektrikli araç 15% zam sonrası konuttaki elektriği kullanarak  sarj  edildiğinde  250 Tl ortalamalarla gidebiliyor.  Kamusal sarj cihazları söz konusu olunca rakamlar 600 Tl’lere çıkıyor.

Şu an tam bir hesap yapmak mümkün olamadığı için karşılaştırma  yapmakta  doğru olmayabilir. Çünkü  yakında Elektrikli araç kullanmak seçenek  olmaktan çıkacaktır. 

Karşılaştırma yapabilmek içinde hem içten yanmalı  motorlu araçların  fiyatlarının ön görülebilir olması gerekli  ( her gün fiyatlar  yukarı doğru gidiyor), hemde elektrikli araç şarj sistemlerinde  teşvik veya vergi oranların  belirlenmiş olması gereklidir. 

Batarya kapasitesi kullanıma bağlı   olarak tam sarjla  örneğin MG 253 km(trafikte 265’leri buluyor), Renault zoe (400-450 km), Mercedes eq serisi 450-550 km gidebiliyor, 

Batarya kapasitesi , yaz kış durumu, konfor, kullanım vb. parametrelere bağlı olarak   değişir, 130km ile 600km arası ticari sürelerdir.


Türkiye son 3 senedir beklediğimiz ivmenin üstünde bir performans sergileyerek elektrikli araç kullanımına hızlı bir geçiş yapıyor. Bunun asıl sebeplerinin artan benzin fiyatları ve karbon kirliliği olduğunu gözlemliyoruz. TOGG,   Türkiye’de pazara yeni giren elektrikli araba üreticileri ve bu sene gelmiş olan hibe programlarıyla birlikte tüm Türkiye’de AC ve DC şarj teknolojileri yaygınlaşmaya son hızla devam ediyor. 

Türkiye’de  2021 yılında 2864  adet Elektrikli, 49503  adet Hibrit araç satıldı. Bu pazarın 9.1%’sine denk geliyor. Toplam Hibrit sayısı yaklaşık 115 bin üzerindedir. elektrikli araç sayısı 8000 üzerindedir. Tabi Hibrit’lerin içinde Plug-in hibrit araçlar da mevcut.

Türkiye’de elektrikli araç şarj ünitesi istasyonu tüm illerde bulunmakta olup; Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) açıklamalarına göre  2021 yılı sonunda  2639’u halka açık Türkiye’deki sarj ünitelerinin  sayısının 3457dir. Sarj istasyonu soket sayısıda 2021 yılı sonu itibariyle 4500 adete ulaştığı belirtilmektedir.  

EPDK Başkanı Sn. Mustafa Yılmaz 2030 yılında 1 milyonun üzerinde elektrikli araç sayısına ulaşacağımız öngörüldüğünde, en az 100 bin civarında şarj ünitesi ihtiyacı olduğunu belirtmiştir. T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı elektrikli araçlar için hızlı şarj istasyonu hibe programı başlatmıştır. 

Yeterli araç şarj  istasyonu henüz kurulmadı  ama lineer değil logaritmik olarak kurulumlar  hızla devam ediyor.   İlgili bakanlıkların ve kurumların teşviki ve EPDK tarafından açılan lisanslama sayesinde  hızla artarak yeterli hale gelecektir. 

Şarj istasyonları büyük şehirlerde yoğunlaşıyor. Bunun nedeni araç yoğunluğunun da aynı bölgelerde olması. Çünkü   yoğunluk şarj istasyonu şirketleri için de ciro demek.

Şarj ağı işletmeciliği lisansı Her geçen gün sayısı artmakta birlikte  geçen hafta itibariyle 10 firmaydı.  Ama 30 firmanın dosyası da teslim aşamasındaydı. Sarj ağı işletme firması sayısının    100 firmayı aşacağını düşünüyoruz. 

T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız  tarafından yayınlanan Elektrikli Taşıt Şarj Sistemi Teknik Şartnamesi  şarj sistemlerinin şebekeye bağlanmasını sağlayan alçak gerilim elektrik tesisatının; tasarımı, kurulması, devreye alınması ve doğrulanması ile ilgili gereklilikleri, bakımı ve konum seçimini kapsar. Şartnamede  elektrikli taşıt sarj  istasyonları ile  ilgili  öncelikle can güvenliği göz önüne alınarak yayınlanmış TSE, CENELEC, IEC tarafından yayınlanan güncel standartlar  ve ilgili yönetmelikler atıf edilmiştir.  

Elektrikli Taşıt Şarj Sistemi Teknik Şartnamesi  için lütfen tıklayınız.