×

Spor Sahalarının Aydınlatılması Yazı Dizisi-2

stadium-lighting

Spor Sahalarının Aydınlatılması
Yazı Dizisi-2
Engin Cebeci


Yazının bu bölümünde profesyonel sahalarda yapılan TV yayınları için aydınlatmalardan bahsetmek istiyorum. Spor müsabakalarının televizyonlarda yayınlanması ile spor kulüpleri geçmişe göre çok daha fazla gelir elde eder duruma gelmiştir. Değişik organizasyonların yayın haklarını alan televizyon kuruluşları bu yayınlardan maksimum geliri kazanabilmek için prime-time denilen insanların en fazla televizyon başında olduğu saat diliminde yayın yapmayı tercih etmektedirler. Bu saatlerde genelde akşam olduğu için spor sahalarının aydınlatması bu son dönemde oldukça popüler bir hale gelmiştir.


Artık bu aydınlatmalar sporcuların ve seyircilerin ihtiyacından daha ziyade televizyon başındakilere daha iyi bir görüntü verebilmeyi amaçlamaktadır. Burada aydınlatma tasarımcıları kadar, canlı yayın uzmanlarınında görüşleri önemli olmaktadır. Bu nedenle bir çok uluslararası federasyon kendi branşına ait gerekli olan aydınlatma değerlerini kendileri belirlemektedir. Bu nedenle Spor Aydınlatması ile ilgili bahsettiğimiz standart televizyon yayını için genel bir başvuru dokümanı olarak kalmaktadır.


Ülkemizde ve dünyada çok popüler olan futbolu ele alırsak, FIFA gerekli aydınlatma için oldukça detaylı bir teknik kitapçığa sahiptir. 2011 yılında son revizyonu yayınlanan bu kitapçık bir aydınlatma tasarımcısı için gerekli olan bütün bilgileri içermektedir.


En önemli konu gerekli olan aydınlatma değerleridir.


YD2 R1


                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              Yukarıdaki tabloda da görüldüğü gibi temel olarak ana kameralar (tribünlerdeki) ve yardımcı kameralar (saha seviyesindeki) için aydınlık düzeyleri, düzgünlük değerleri, renk sıcaklığı ve renk geriverimi değerleri tanımlanmıştır. Temelde en büyük tartışma renk değerleri dediğimiz Renk Sıcaklığı (Tk) ve Renk Geriverimi (Ra) değerlerinde yaşanmaktadır. Yayıncı kuruluşlar daha yüksek renk sıcaklığı (5600K) renk geri verimi (90) değeri talep etmektedirler. FIFA bu kitapçığı halen yürürlükte tutmakla beraber özellikle dünya kupalarına ait özel spesifikasyonlar belirlemekte ve bunları uygulamaktadır.


Ülkemizde ise daha çok Gençlik ve Spor genel müdürlüğü ile Futbol federasyonumuzun belirlediği değerler kullanılmaktadır. Ama yayıncı kuruluşların beklentisi öncelikle yüksek renk özellikleri ve aydınlatmanın düzgünlüğü, daha sonra yüksek aydınlık düzeyleridir.


Futbol özelinde devam edecek olursak yapılacak aydınlatmalarda dikkat edilmesi gereken önemli hususlardan biride kamaşmadır. Kamaşma her zaman zor bir konu olmuştur. Bunun sebepleri, bir ölçüm şeklinin henüz kabul edilmiş olmaması, kişiden kişiye değişen bir kavram olması gibi nedenleri sıralayabiliriz. Bu tür standartlar aydınlatma yazılımlarının yaptığı hesapları kabul etmekle beraber, bu değeri en aza indirebilmek için yapılacak uygulamalarda, armatürlerin monte edileceği yerleri sınırlamaya çalışır ve yapılacak ayarlarda armatür açılarının belli değerleri geçmemesi hedefler.


Önemli konulardan biri armatür montaj yerleridir.


YD2 R2


Her spor dalının kendi ihtiyaçlarına ve saha koşullarına uygun olarak belirlediği alanlara armatür montajının yapılması sağlıklı bir aydınlatma için önemlidir.


Diğer bir konu armatürlerin yerden yükseklikleridir, özellikle yeni stadyumlar yapılırken bu detay dikkate alınmalıdır. Armatürlerin minimum montaj yüksekliği hesaplandığında bu değerin stadyum mimarisinin içinde kalması gerekmektedir.


YD2 R3


Tasarımcılar için bir diğer önemli konuda kamera yerleridir. Hangi kamera ana kamera, hangisi yardımcı kamera, kameraların yerleri ve yükseklikleri belirlenmiş olmalıdır.YD2 R4


Kamera yerlerinin doğru belirlenmesi, yayıncı yapacak kuruluşun isteklerine ve sahanın olanaklarına göre belirlenmesinde fayda vardır.


Özellikle ülkemizde son dönemde çok sayıda yeni stadyum yapılmaktadır. Bu sahaların yapılması ülkemizde futbolun ve genel olarak sporun gelişimi için oldukça önemlidir. Bu sahaların olmazsa olması çok iyi kalitede çim sahadır, ama aydınlatma da öncelikli olarak ele alınması gereken konulardan biridir. Stadyumların mimari tasarımından itibaren düşünülmeye başlanması gerekmektedir.

Paylaş:
E-BÜLTEN KAYIT
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!
Sosyal Medyada Bizi Takip Edin!
E-Bülten Kayıt