ETP BIM Ekip Organizasyon Şeması
ETP BIM Ekip Organizasyon Şeması
ETP BIM Çalışma Grubu
ETP BIM Çalışma Grubu'muz Lideri Sabri Pehlivan, çalışma grubu üyelerimiz Erdoğan Hızlı, Mehmur Yılmaz, Eren Pala tarafından gereçekleştirlmiş "ETP BIM Ekip Organizasyon Şeması" çalışması için değerli arkdadaşlarımıza teşekkür ederiz.
Önsöz
BS EN ISO 19650 serisi standartlarla birlikte bina yaşam döngüsünde bilginin nasıl yönetilmesi gerektiğinin yol haritası tanımlanmaktadır. Son yıllarda tüm dünyada bilginin (LOI) modellenmesinden çok maalesef detayların (LOD) modellenmesine odağımızın kaydığını gözlemliyoruz. BIM hedeflerimizi doğru belirleyip, işin hangi sürecinde ne kadar detaya (LOD) ne kadar bilgiye (LOI) emek vereceğimizin tanımlanması çok önemlidir.
Binanın kullanıcısının ve/veya yatırımcısının bu süreçten en kazançlı çıkacak taraf olacağının farkında olması ve bilmesi en kritik konudur. Bu farkındalıkla da işin en başında hedeflerini tanımlamasının ve işin her sürecinde belirlenen hedeflere uygun işlerin yürütülmesini kararlılıkla istemesi ve denetlemesi/takip etmesi bir diğer kritik konudur. Binanın kullanıcısının ve/veya yatırımcısının bu bakış açısında olmaması durumunda bu işlerin düzgün gitme şansı maalesef bulunmamaktadır. İşin tüm taraflarını dikkate aldığımızdan organizasyon şemasında en tepede yatırımcı bulunmaktadır, BIM süreçlerinin doğru yönetilmesinin talebi yatırımcıdan aşağıya doğru gelmelidir, maalesef aşağıdan yukarı sistem çalışmamaktadır.
İşin tüm tarafları olarak bilmeliyiz ki tanımlanan hedefler sağlandığı takdirde dünyanın sürdürülebilirliğine inşaat sektörü olarak elimizden gelen en büyük faydayı sağlamış olacağız.
Bundan sonraki işlerimizde BIM yönetim ekiplerini projelerimizin bir paydaşı olarak görmemiz, ilgili tüm ana disiplin (mimari, yapısal mühendislik, elektrik, mekanik, alt yapı vb.) yüklenicilerinin kendi içlerinde BIM yöneticisi ve/veya BIM uzmanı bulundurma zorunlukları, sağlayacakları faydadan dolayı gerekmektedir. Aksi halde BIM süreçlerinin yönetiminde ve işlerin ilerlemesinde ciddi aksaklıkları, verimsizlikler ve gereksiz maliyetler oluşturan hatalar yaşandığına şahit olmaktayız.
Bu yazımızda aşağıdaki sorulara cevap vermeye çalıştık;
1. BIM uygulama planı nedir?
2. BIM Uygulama Planında tanımlanacak asgari konu başlıkları nelerdir?
3. BIM yöneticisi ve onunla birlikte çalışabilecek BIM uzmanının görev tanımları nelerdir?
4. BIM hedeflerine göre BIM ekibi organizasyon şeması nasıl olabilir?
BIM Uygulama Planı – (BEP - BIM Execution Plan)
Yapı bilgi modellemesinin en önemli unsuru «bilgi» dir. Proje bilgilerinin yönetimini kolaylaştırmak için BIM Uygulama planı hazırlanması gerekmektedir. BIM uygulama planı, BIM sürecinin merkezinde yer alır ve projenin ilk gününden son gününe kadar projenin ayrılmaz parçasıdır. Projede yer alan tüm paydaşlara yardımcı olmak için; öngörülen proje teslimatlarını, bilgi alışveriş protokolünü ve şartlarını/kurallarını detaylandırarak tanımlayacaktır. Mimarlar, mühendisler, yükleniciler ve ilgili herkesin projedeki rol ve sorumluluklarını tanımlar.
İş verenin BIM proje hedeflerini belirlemesi, tanımlanması ve BIM süreçlerinin yönetimi için işveren tarafından BIM Yöneticisi olmalıdır. Bu şekilde tüm süreçler yukarıdan aşağıya doğru sağlıklı yönetilebilecek ve belirlenen hedefler ve kazanımlar sağlanabilecektir. Aksi halde süreç yönetiminde, görev ve sorumluluklarının tanımlanmasında işin başından sonuna kadar büyük bir karmaşa olması muhtemeldir, bu durumda BIM hedef ve kazanımlarının elde edilememesine en büyük engeli oluşturacaktır.
BIM Uygulama Planında tanımlanacak asgari konu başlıkları;
1. Proje Bilgileri
2. İletişim bilgileri
3. Proje hedefleri /İlgili BIM standartlarının tanımlanması (BS EN ISO 19650 serisi)
4. BIM rolleri ve sorumluluklar
5. BIM süreç haritası (proses map)
6. Modelleme metodolojisi
6.1. Model strüktürü
6.2. Model detay ve bilgi seviyesi tablosu (LOD-Level of detail / LOIN-Level of information need matrix)
7. İş birliği prosedürü
7.1. İş birliği stratejisi
7.2. Toplantı prosedürü
7.3. Teslim onay için bilgi alışveriş modelinin koordinasyon periyodlarının tanımlanması ve teslimat çizelgesi
7.4. Elektronik iletişim prosedürü
8. Entegrasyon sağlanacak diğer boyutlar için gereksinimlerin/yol haritasının tanımlanması
8.1. 3D - Çakışma kontrolü / koordinasyon
8.2. 4D - Planlama (İş programı, iş ilerlemesinin takibi, vb.)
8.3. 5D - Maliyet planlaması ve hesaplanması (metraj cetvelleri, bütçe, hakediş, vb.)
8.4. 6D - Sürdürülebilirlik (Enerji verimliliği (aydınlatma, termal, enerji analizleri), karbon yönetimi, vb.)
8.5. 7D - Tesis ve varlık yönetimi (COBie)
9. Bilgisayar, donanım ve yazılım gereksinimleri
10. Model içeriği ve referans bilgisi
11. Dosya isimlendirme
11.1. Kütüphane obje isimleri
11.2. Sınıflandırma standartlarının tanımlanması
12. BIM ve CAD standartları
13. Ölçü birimi ve koordinat sistemi
14. Model strüktürü ve çalışma dosyası (workset)
15. Proje teslimi, teslim dokümanlarının tanımlanması
Görev Tanımları;
BIM Yöneticisi (BIM Manager)
Önsöz
BS EN ISO 19650 serisi standartlarla birlikte bina yaşam döngüsünde bilginin nasıl yönetilmesi gerektiğinin yol haritası tanımlanmaktadır. Son yıllarda tüm dünyada bilginin (LOI) modellenmesinden çok maalesef detayların (LOD) modellenmesine odağımızın kaydığını gözlemliyoruz. BIM hedeflerimizi doğru belirleyip, işin hangi sürecinde ne kadar detaya (LOD) ne kadar bilgiye (LOI) emek vereceğimizin tanımlanması çok önemlidir.
Binanın kullanıcısının ve/veya yatırımcısının bu süreçten en kazançlı çıkacak taraf olacağının farkında olması ve bilmesi en kritik konudur. Bu farkındalıkla da işin en başında hedeflerini tanımlamasının ve işin her sürecinde belirlenen hedeflere uygun işlerin yürütülmesini kararlılıkla istemesi ve denetlemesi/takip etmesi bir diğer kritik konudur. Binanın kullanıcısının ve/veya yatırımcısının bu bakış açısında olmaması durumunda bu işlerin düzgün gitme şansı maalesef bulunmamaktadır. İşin tüm taraflarını dikkate aldığımızdan organizasyon şemasında en tepede yatırımcı bulunmaktadır, BIM süreçlerinin doğru yönetilmesinin talebi yatırımcıdan aşağıya doğru gelmelidir, maalesef aşağıdan yukarı sistem çalışmamaktadır.
İşin tüm tarafları olarak bilmeliyiz ki tanımlanan hedefler sağlandığı takdirde dünyanın sürdürülebilirliğine inşaat sektörü olarak elimizden gelen en büyük faydayı sağlamış olacağız.
Bundan sonraki işlerimizde BIM yönetim ekiplerini projelerimizin bir paydaşı olarak görmemiz, ilgili tüm ana disiplin (mimari, yapısal mühendislik, elektrik, mekanik, alt yapı vb.) yüklenicilerinin kendi içlerinde BIM yöneticisi ve/veya BIM uzmanı bulundurma zorunlukları, sağlayacakları faydadan dolayı gerekmektedir. Aksi halde BIM süreçlerinin yönetiminde ve işlerin ilerlemesinde ciddi aksaklıkları, verimsizlikler ve gereksiz maliyetler oluşturan hatalar yaşandığına şahit olmaktayız.
Bu yazımızda aşağıdaki sorulara cevap vermeye çalıştık;
1. BIM uygulama planı nedir?
2. BIM Uygulama Planında tanımlanacak asgari konu başlıkları nelerdir?
3. BIM yöneticisi ve onunla birlikte çalışabilecek BIM uzmanının görev tanımları nelerdir?
4. BIM hedeflerine göre BIM ekibi organizasyon şeması nasıl olabilir?
BIM Uygulama Planı – (BEP - BIM Execution Plan)
Yapı bilgi modellemesinin en önemli unsuru «bilgi» dir. Proje bilgilerinin yönetimini kolaylaştırmak için BIM Uygulama planı hazırlanması gerekmektedir. BIM uygulama planı, BIM sürecinin merkezinde yer alır ve projenin ilk gününden son gününe kadar projenin ayrılmaz parçasıdır. Projede yer alan tüm paydaşlara yardımcı olmak için; öngörülen proje teslimatlarını, bilgi alışveriş protokolünü ve şartlarını/kurallarını detaylandırarak tanımlayacaktır. Mimarlar, mühendisler, yükleniciler ve ilgili herkesin projedeki rol ve sorumluluklarını tanımlar.
İş verenin BIM proje hedeflerini belirlemesi, tanımlanması ve BIM süreçlerinin yönetimi için işveren tarafından BIM Yöneticisi olmalıdır. Bu şekilde tüm süreçler yukarıdan aşağıya doğru sağlıklı yönetilebilecek ve belirlenen hedefler ve kazanımlar sağlanabilecektir. Aksi halde süreç yönetiminde, görev ve sorumluluklarının tanımlanmasında işin başından sonuna kadar büyük bir karmaşa olması muhtemeldir, bu durumda BIM hedef ve kazanımlarının elde edilememesine en büyük engeli oluşturacaktır.
BIM Uygulama Planında tanımlanacak asgari konu başlıkları;
1. Proje Bilgileri
2. İletişim bilgileri
3. Proje hedefleri /İlgili BIM standartlarının tanımlanması (BS EN ISO 19650 serisi)
4. BIM rolleri ve sorumluluklar
5. BIM süreç haritası (proses map)
6. Modelleme metodolojisi
6.1. Model strüktürü
6.2. Model detay ve bilgi seviyesi tablosu (LOD-Level of detail / LOIN-Level of information need matrix)
7. İş birliği prosedürü
7.1. İş birliği stratejisi
7.2. Toplantı prosedürü
7.3. Teslim onay için bilgi alışveriş modelinin koordinasyon periyodlarının tanımlanması ve teslimat çizelgesi
7.4. Elektronik iletişim prosedürü
8. Entegrasyon sağlanacak diğer boyutlar için gereksinimlerin/yol haritasının tanımlanması
8.1. 3D - Çakışma kontrolü / koordinasyon
8.2. 4D - Planlama (İş programı, iş ilerlemesinin takibi, vb.)
8.3. 5D - Maliyet planlaması ve hesaplanması (metraj cetvelleri, bütçe, hakediş, vb.)
8.4. 6D - Sürdürülebilirlik (Enerji verimliliği (aydınlatma, termal, enerji analizleri), karbon yönetimi, vb.)
8.5. 7D - Tesis ve varlık yönetimi (COBie)
9. Bilgisayar, donanım ve yazılım gereksinimleri
10. Model içeriği ve referans bilgisi
11. Dosya isimlendirme
11.1. Kütüphane obje isimleri
11.2. Sınıflandırma standartlarının tanımlanması
12. BIM ve CAD standartları
13. Ölçü birimi ve koordinat sistemi
14. Model strüktürü ve çalışma dosyası (workset)
15. Proje teslimi, teslim dokümanlarının tanımlanması
Görev Tanımları;
BIM Yöneticisi (BIM Manager)
• İşverenin / projenin BIM gereksinim, ihtiyaçların ve hedeflerin belirlenmesi
• BIM uygulama planının (BEP)hazırlanması
• Proje ile ilgili belirlenen hedefler ve BEP’euygun olarak BIM ekibinin planlanması, BIM Yöneticileri ve ekipleri arasında ki görev ve sorumlulukların tanımlanması
• İşin tüm fazlarında (tasarım, yapım, işletme) görev alacak yüklenicilerin BIM konusunda sorumlulukların belirlenmesi, bu sorumluluklara göre teklif alma şartnamesi ve sözleşme taslaklarının hazırlanması
• Çok disiplinli koordinasyon iş akışları ve standartlar oluşturmak
•İşveren altındaki tüm yüklenicilerin ve tarafların BIM Yöneticileri ve ekiplerinin proje konusunda bilgilendirilmesi, kontrol ve koordinasyonun sağlanması
•İşverene uygun ortak veri ortamının ve yazılım paketlerinin değerlendirilmesi ve seçilmesi ve eğitim hizmetlerinin sağlanması
•Koordinasyon modelleri oluşturulmasını ve tek bir modele entegre edilmesini sağlamak, koordinasyon toplantılarına katılmak
•Denetim ve raporlama formatlarının oluşturulması, raporların ve modelin periyodik kontrolü
•Projenin tüm BIM Yöneticileri arasında koordinasyon sağlanması
•İşveren temsilcisi BIM Yöneticisi tarafından hazırlanmış BIM Uygulama Planına uygun olarak ilgili yüklenicinin BIM Yöneticisi yapı bilgi modellemesi konusunda sorumludur
BIM Uzmanı (BIM Specialist)
• BIM Yöneticisi altında görev alacaktır. İşin boyutuna göre BIM Uzmanı olmasını gerektirecek bir durum yoksa BIM Uzmanı görevlerini BIM Yöneticisi gerçekleştirecektir.
• Proje iş akış sürecinin uygulanmasını ve desteklenmesini sağlamaktır
•BIM standartlarının uygulanması ve geliştirilmesi
•Proje ekibinin kullanacağı BIM kütüphanelerini oluşturan dosya ve şablonların oluşturulması ve güncellenmesi
•Disiplinler / taraflar arası koordinasyon çalışmalarında proje ekiplerine destek sağlanması
•Proje ekibinin karşılaştığı teknik problemler ile projenin işleyişiyle ilgili sorunların çözülerek proje ekibinin yönlendirilmesi
•Hazırlanan ve/veya teslim alınan BIM modellerinin gerekli kalite kontrollerin yapılması ve uygunluğunun raporlanması
•Bilgi türlerinin ve bilgi yönetim planlarının içeriklerini analiz etmek
Notlar;
1. İşveren tarafından atanan BIM Yöneticisi işin tüm fazlarında ve işin tüm taraflarına görev tanımına uygun hizmet verecektir.
2. İşverenin BIM hedeflerine uygun olarak, BIM organizasyon şemasında ihtiyaç duyulacak kadro yapılanması; ihtiyaçlara, işin boyutuna, iş programına, vb. kriterlere göre İşveren BIM Yöneticisi tarafından planlanacaktır.
3. İlgili disiplinde BIM yönetimini yapan kişi yönettiği disipline hakim olup, kontrol edebilmeli, aksaklıkları raporlamalıdır.
Paylaş: