×

Uygarlıkların Gelişim Sırası



Uygarlıkların Gelişim Sırası 

Derleyen:Erdemir Toykan

Bu yazı Michio Kaku’nun ‘’Geleceğin Fiziği’’ kitabından alınmıştır. Ayrıca Nikolai Kardeshev ölçeğinde Medeniyet Gelişmişlik Seviyesi, Google – Evrim Ağacı, Olağanüstü Kanıtlar, Astronotlar yazılarından kopya edilmiştir.

UYGARLIKLARIN  SIRALANMASI

Yüzbinlerce yıl 1/5 HP gücümüz. Çıplak ellerimizin gücü. Ortalama ömür 18-20 yıl. Tüm zenginliğimiz sırtımızda taşıdıklarımız. Açlık içten içe kemiren acı.

10.000 yıl önce buz devri sona erdi. Atlar, öküzler evcilleştirildi. Gücümüz 1 HP         (Göbeklitepe’deki anıtlar nasıl dikilmiş?). 

1700’ler sanayi devrimi. Seri üretim. 100’lerce HP. 

1900 yılı ortalama yaş 49 yıl. 
Üçüncü dalgadayız. Servet bilgiden üretiliyor.
Dördüncü tip uygarlık: Enerji galaksi dışında üretiliyor. Karanlık enerji evrenin %73’ü. Yıldızlar, galaksiler evrenin %4’ünü oluşturur.

Bir uygarlıktan diğerine geçiş 2500 yıl sürer. %2’lik büyüme oranı 1200 yıllık bir geçiş dönemi verir. 


1.Tip Uygarlık:

- İnternet. 
-Çince Dil (şu anda %29 İngilizce, %22 Çince %8 İspanyolca %5 Fransızca). Dünyadaki 6000 dilin %90’lık oranı önümüzdeki yıllarda kaybolacaklar. 
-Telekomünikasyon devrimi. 
-AB ekonomik topluluğu . 
-NAFTA (North American Free Trade Agreement). 
-Gezegensel bir orta sınıf çıkışı. 
-Yeni ölçüt ekonomi. 
- Rock and Roll, moda, fast-food, müzik, seyahat, Hollywood, gezegensel kültür (yerel kültürler yok olmayacak), gezegensel spor, turizm, savaş, çevresel tehditler. 
-Hastalıklar temelde kontrol edilebilecekler. 
-Ekonomik güç bölgesel güçlere ve ticari bloklara doğru kayıyor.  
-Terorizm ve Diktatörlük.

2.Tip Uygarlık: 

-Buzul çağları önlenebilir. 
-Göktaşı, kuyruklu yıldız yönleri değiştirilebilinir. 
-İnsanlar başka yıldızlar sistemine kaçabileceklerdir. 
-Belki güneşin patlaması önlenecek. Bir yıldızın yaydığı tüm enerjiden faydalanılacak (Dyson Sphere).
- Kendisi ile barışık.

-1.Tip uygarlıktan 2.Tip uygarlığa geçiş anında yanı başında olan yıldızlar kolonileşmiş, birkaç yüz ışık yılı dışarı çıkılacaktır).

3.Tip Uygarlık: 

-Galaksilerin çoğu keşfedilmiş olacak. 
-Yüzlerce milyar gezegene ulaşmanın en uygun yolu, galaksinin kendi kendini kopyalayabilen robot keşif uçakları. 
-Ay toprağını kullanarak robotlar kendisini kopyalayacak fabrikalar kurar. Her kopya diğer uzak yıldız sitemlerine gider ve binlerce kopya daha yapar. Trilyonlarca kendi kendini kopyalayabilen keşif aracından oluşan bir küreyi genişletir. 100 000yıl içinde samanyolu galaksisini içine alır. 
-Einstein kütle çekimi kuramının en sonunda çöktüğü enerjiye sahip olunduğunda uzay-zaman dokusu yırtılacak, uzay-zamandaki diğer noktalara açılabilecek minik geçişler olduğunu söyler. Bu enerjiyi sağlayacak makineler, uzayı sıkıştırarak ya da solucan deliklerinden geçerek kestirme yolları mümkün kılabilir.

Uygarlık Tipleri:

1.    Tip Uygarlık: Gezegensel. Güneş ışığının çok ince bir dilimi 10 üssü 17 w kadar bir güç tüketir (Buck Rogers, Flush Gordon).
2.    Tip Uygarlık: Yıldızsal. Kendi güneşinin  yaydığı enerji 10 üssü 27 w dır (Star Trek. 100’e yakın yıldız kolonileştirilmiş).
3.    Tip Uygarlık: Galaktik.  Milyarlarca yıldızın enerjisini 10 üssü 37 w kadarlık bir gücü tüketir (Star Wars).


Bu sıralamanın avantajı, muğlak ve dayanağı olmayan genellemeler yapmaktansa uygarlıkların gücünü değerlendirebilmemizi sağlaması. Gök cisimlerinin enerji randımanını bildiğimiz için uzayı tararken her  birine sayısal sınırlamalar koyabiliriz.Bu sınıflandırmayagöre dünyamız halen 0.7Tip1.Tipe ne zaman yükseleceğimizi matematiksel olarak hesaplarsak; ortalama ekonomik büyümeyi hesaba katarak, dünya medeniyetinin 100 yıl kadar sonra 1.tipe geçeceği söylenebilir. Birinden diğerine geçmekse gelişme oranı yılda %1 ise 1200; yılda %2 ise 2500 yıl sürer. İnsanlık açısından bu tarihi dönüşümün gerçekleştiğine dair kolektif bir farkındalık oluşmadı  henüz. Fakat 1.Tip   medeniyete doğru  ilerlediğimizin  kanıtını  nereye  baksak görebiliriz. 

 Yeni Uygarlık Tipi Sınıflandırmaları: 

 Bir uygarlığın işleyebildiği bit sayısı, onun enerji üretimine eş değerdedir.
 Carl Sagan (A’dan Z’ye)

Bazı örnekler 

 A tipi uygarlık: 1 milyon bilgi parçası işleyebilir. Konuşma dili var. Yazı dili yok.

 C tipi uygarlık: Yunan’dan günümüze 1 milyar bit.

  H tipi uygarlık: Kendi uygarlığımız. 


Uygarlıkların Entropi ile Sıralanması: Verimliliği atık ısı ve kirliliği dikkate alan derecelendirme sistemi ( Disney Filmi Wall-E).

 Evrendeki toplam madde ve enerji miktarı sabittir. Entropi koruyan uygarlık nano teknoloji ve yenilenebilir enerji kullanılması. Oda sıcaklığında süper iletkenler, sürtünmenin bertaraf edilmesi. 
Az enerji fazla iş.

Londra, yıl 1750, çocukların 2/3‘ü beş yaşına gelmeden ölüyorlar. Thomas Hobbes ‘’Hayat., ıssız, yoksul, kötü, yabani ve kısaydı’’.

Bilgelik ve kavrama gücü olmadan, hedefsiz ve amaçsız sürüklenmeye bırakılırız. Sınırsız bilgi yeniliğin etkisinin zamanla yok olmasından boş ve derin bir his kalır elimizde. Bilgi düzenli bilgidir. Bilgelik ise düzenli bir yaşamdır.

Ref: Yukarıdaki yazılar Michio Kaku’nu kitabından özetlenmiştir.


Nikolai Kardeshev ölçeğinde MedeniyetGelişmişlik Seviyesi 

Ref: Aşağıdaki  yazılar Google – Evrim Ağacı, Olağanüstü Kanıtlar, Astronotlar (kopya edilmiştir)


Rus fizikçi Nicolai Kardashev, medeniyetlerin ilerleme düzeylerini kategorize edip ölçeklendirmede bu karmaşayı aşacak net bir ölçüt kullanmıştır. Bu ölçüt, medeniyetin kullandığı enerji miktarıdır. Buna göre; bir medeniyetin sahip olduğu teknoloji ne kadar gelişmişse o kadar çok enerji kullanabilir. Enerji kullanımının artması teknolojinin gelişimine; teknolojinin gelişimi de enerji kullanma miktarının artmasına neden olur.

Tip 1

Bu medeniyetin ilk aşamasıdır. Dünya için bu değer kabaca 7X1017 watt’a karşılık gelir. Şu anda 4X1012 watt enerji kullanılmaktadır. Yani Kardashev skalasına göre medeniyetimiz, henüz birinci aşamaya bile varamamıştır. Bazı bilim insanları, teknolojinin gelişim hızına bakarak, bu aşamaya birkaç yüzyıl içinde ulaşacağımıza inanıyor. Bu seviyeye ulaşıldığında, medeniyetimizin gezegenimizdeki enerji kaynaklarının ustaca kullanması ve bunun yanı sıra Güneş’in enerjisini toplayıp depolayabilme imkanına kavuşmuş olması beklenmektedir. Bu aşamada, gezegenin tüm doğal güçleri medeniyet tarafından kontrol edilecektir. Doğal güçler derken kast edilen, depremler, hava olayları, volkanlar vb.’dir. Bu türden kabiliyetlerin geliştirilmesi günümüz perspektifi ile imkânsız gibi görünse de Kardashev Ölçeği’nin diğer seviyeleri ile karşılaştırıldığında bu yetenekler ilkel yetenekler sayılır.

Tip 2

Tip 2 seviyesindeki medeniyet, kendi yıldızı tarafından yayılan tüm enerjiyi kullanabilen ileri bir teknolojiye sahiptir. Bu aşamadaki bir medeniyetin bir Dyson Küresi kurma yeteneğine sahip olması beklenir. Bu cihaz teorik olarak, yıldızının tüm enerji çıktısını toplama daha sonra kullanılmak üzere depolayarak gezegene aktaracaktır. Kardashev Ölçeği’nin ikinci aşamasında medeniyetin 4×1026 watt enerji kullanacağı öngörülmektedir.


Temsili Dyson Küresi

Tip 2 medeniyet seviyesine geçilmesi demek bilinen hiçbir gücün medeniyeti yok edemeyeceği anlamına gelir. Eğer insanlık bu seviyeye ulaşana kadar hayatta kalmayı becerirse dev bir uzay cisminin Dünya’ya çarpma ihtimali doğduğunda medeniyet bunu önleme imkanına da sahip olacaktır. Bunun için Dünya’nın konumunu değiştirme ya da yaklaşmakta olan cismi buharlaştırma gibi bilim kurgu edebiyatında rastlanacak türden önlemler alabilecek yetkinliğe ulaşılmış olacaktır.

Tip 3

En gelişmiş medeniyet seviyesi Tip 3’tür. Buna Galaktik Medeniyet de denir. Bu düzeydeki medeniyet galaksisinin tüm enerjisini kullanabilme kabiliyetine sahiptir. Bu seviye kabaca Tip 2 seviyesinin 10 milyar katına ulaşılması anlamına gelir. Kardashev, böyle bir medeniyetin galaksinin parlaklığıyla karşılaştırılabilir miktarda güce erişimi olacağını; Samanyolu örnek olarak alınırsa 4X1037 watt enerji kullanacağını öngörmüştür.

İnsanoğlu bu medeniyet seviyesine erişecek kadar uzun yaşamayı başarırsa Galaksiyi sömürgeleştirecek ve yüzbinlerce yıldızın enerjisini kullanabilecek ve sayısız gezegeni ele geçirmiş olacaktır. Bu seviye hem biyolojik hem de mekanik açıdan yüzbinlerce yıllık evrim anlamına gelir. Bu aşamada insanoğlunun tamamen biyolojik bir varlık olmaktan çıkacağı, sibernetik olarak tanımlanan yarı biyolojik yarı robotik canlılar olacağı düşünülmektedir. Belki de bu aşamada kendi kendini kopyalayabilen robot koloniler geliştirmiş ve nüfusumuzu milyonlarca kat artırma imkanına da kavuşmuş olacağız.
 
Astronom Carl Sagan, Kardashev Ölçeği'ni matematiksel bir formüle dönüştürdü ve süreğen hale getirdi:
 
K=log⁡10P−610\LARGE{K=\frac{{\log_{10}P-6}}{10}}K=10log10P−6 


Bu formülde P yerine üretilebilen güç miktarını watt cinsinden yazarak hesap yapabilir ve K harfini hesaplayabilirsiniz. K değeri, size Kardashev Ölçeği'ndeki yerinizi verir. Örneğin K yerine 1 yazarak Tip-1 bir medeniyetin güç tüketimini hesaplayacak olursanız, Kardashev'in de öngördüğü gibi en az 10 katrilyon Watt üretmeniz ve tüketmeniz gerekecektir. 

Bir başka örneği ele alalım: 1970'lerde insanlık 10 terawatt ya da 10 trilyon watt kadar güç tüketmekteydi. Bu, bizi, skalada Tip 0.7 yapmaktaydı. Günümüzdeki 17.7 Terawatt üzerinden hesaplayacak olursak, medeniyetimiz şu anda 0.725   seviyesine yükselmiştir. 

Formülde eğer K yerine 0 yazıp, denklemi P için çözecek olursanız, karşınıza 1 milyon watt ya da 1 MW güç tüketimi çıkacaktır. Bu öyle ufak ki, günümüzde sadece birkaç yüz adet evin tükettiği güce eşit! Yani modern teknolojimiz yanında bir hiç... Tip-0 medeniyeti geçeli epey oldu diyebiliriz. Ünlü teorik fizikçi ve fütürist Michio Kaku, türümüzün 100 ila 200 yıl içinde Tip-1 medeniyet olacağını öngörüyor. 

Tip-4 Medeniyetler, İntergalaktik Medeniyetler'dir ve Uzay Yolu gibi bilimkurgu dizilerinde en sık işlenen konu budur. 

Tip-5 ve üstü medeniyetler ise sadece galaksilere değil, evrene veya Çoklu Evrenler gerçek ise onlara bile hükmedebilen, kendi evrenlerini yaratabilen medeniyetler olacaktır.  Eğer biz gerçekten de bir simülasyonun parçası isek, çok büyük ihtimalle Tip 3 bile değil, Tip 5 veya üzeri bir medeniyetin yarattığı bir simülasyondayız. 

Ancak hayal gücünün sınırsız dünyasında kendimizi kaybetmektense, şu anki algılarımız çerçevesinde en olası görünen seviyeleri hedeflemek ve o yönde planlar geliştirmek en mantıklısı. Bu nedenle Tip 2 ve Tip 3 medeniyetlerin nasıl olabileceğine odaklanmak en doğrusu olacaktır.



 
Paylaş:
E-BÜLTEN KAYIT
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!
Sosyal Medyada Bizi Takip Edin!
E-Bülten Kayıt