×

IEC 60364-8-1:2019-02 Işığında Verimli Elektrik Tesisat Tasarımı Bölüm-1



IEC 60364-8-1:2019-02 Işığında Verimli Elektrik Tesisat Tasarımı
 Bölüm-1


Ali Uyar 

ETP Enerji Verimliliği Çalışma Grubu’muz  IEC60364-8-1:2019 “Elektrik tesisatlarında enerji verimliliği” standardını 17 makalede ele alarak incelemiş ve  siz sayın okurlarımızın bilgisine sunmaya hazır hale getirmiştir. Standartın yaygınlaşması için bu çalışmalara katkı veren tüm paydaşlarımıza içtenlikle teşekkür ederiz. Ayrıca yazar kadromuza katılan Sn. Birsen Bakır, Sn. Hasan Çetinkaya ve Sn. Tanay Kalafat’ı kutluyoruz.

Makalelerimizi ilgi ile okuyacağınızı umuyor, yeni çalışmalarda görüşmek üzere sizlere esenlikler diliyoruz.

ETP Enerji Verimliliği Çalışma Grubu adına

Çalışma Grubu Lideri

Ali UYAR


 
ÖNSÖZ bölüm 1, 4, 5


İEC-60364-8-1 elektrik tesisat verimliliği konusunda tasarımcılar için  tek standarttır ve bu anlamda çok önemlidir.

Standardın en son metni 2019 Şubat’ında yayınlandı ve 5 senedir yürürlükte olan IEC 60364-8-1:2014’ün yerine geçti. Böylece eski standart ile ilgili makalelerimiz güncelliğini yitirdi. Yeni Standart verimli elektrik tesisat hedefine önemli değişiklikler ve eklemeler getirdi. Bunun en açık işareti “konut” ile “sanayi tesislerini” ayırması ve puanlama tablo sayısını 16’dan 37’e çıkarmasıdır. Bu da bizi standardı yeniden ele almaya ve yeniliği ve bütünlüğü içinde sizlere sunmaya yöneltti. Yeni standardın ölçümleme temelinde getirdiği değişiklikler şöyledir:


 

Seri makaleler şeklinde sürecek yayınlarımız ETP gönüllüleri ortak çabası ile üretilen makalelerden oluşacaktır.

Hemen hatırlatmamız gerekir ki bu Standart yeni yapılacak binaları kapsadığı gibi tadilat/yenileme yapılacak her türlü eski binayı da kapsıyor. Ülkemizde bu yoğunlukla olmamakla beraber bu konu Avrupa’da çok yaygın zira orada eski binalar korunuyor. Herhangi bir şekilde şartname ve yönetmeliklerle talep edilmesi halinde bizde de tadilat görecek tüm eski binalarda da aynen uygulanması gerekiyor. Böylesi bir durumda yatırım geri dönüş oranı uygun tüm maddeler yeniden tasarlanmalı, yeniden tasarlama ekonomik olamıyorsa ekipman yenileme/iyileştirme ile enerji verimliliği arttırılmalıdır.

Standardın önem verdiği bir konu da işletme aşamasında yapılması öngörülen gözlem ve bilgi toplama faaliyetlerine ait her türlü alt yapının tasarım aşamasında tanımlanması ve devamında tesis edilmesidir. 

Standart ISO 50001 ile tanımlanan “enerji işletim sistemi” için de tavsiye ve yönergeler sunuyor. 

Standart Ek.B’ de söz konusu tesis için en iyi hizmeti, en düşük enerji sarfiyatı, en ekonomik yatırımla ve kabul edilebilir enerji devamlılığı ile sağlayan elektrik tesisatı ve işletim sitemi altyapısını Tablo B.1 - B.33 aracılığı ile tanımlıyor ve sınıflıyor. Elektrik tesisatı verimlilik derecelendirmesinde düşükten yükseğe doğru 6 seviye sunuyor:



Örnek olarak Tablo B.1’de görüldüğü gibi konutlar için EE2 derecesi 31-49 puan toplamayı gerektirir. En yüksek EE5 derecesi 90+ puan ister. 14 puan ve altı tesisat ise sıfır puan toplamış ve EE0 derecesi ile standarda uymamış olur.


 
Verimli tasarıma göre inşa edilmiş ve EE1 ve üzeri sınıfını hak etmiş tesisin tasarım senaryosuna göre işletilmesi ve denetlenmesi yerel idare, enstitü, bina sahibi ve işletme müdürü sorumluluğundadır.

Kapsam ve Uygulama Alanları

Bu Standart:

•    Sadece elektrik tesisatı ve ilgili işletme altyapısını kapsar. 

•    Tesisler için geçerli ISO 50001, ISO 14001 ve ISO 20140 gibi genel/üstel standartların tamamlayıcısı görevini görür. 

•    Birimler için geçerli IEC 61557-12, IEC 61869, IEC 62053, IEC62586, IEC 62974-1 gibi özel/alt standartlara gönderme yapar, onlarda kendini tamamlar.

•    Evsel hizmet gereçlerini kapsamaz.

•    İklimlendirme ve havalandırma (HVAC) kontrolü haricindeki elektro-mekanik sistemler ile ilgilenmez.

•    Tesis otomasyon sistemleri -elektrik tesisat enerji verimliliğine yönelik değil ise- ile ilgilenmez.

Standart sanat yapıları, özel veya askeri tesislere yönelik değildir. Standardın uygulanacağı bina türleri şunlardır:

Konutlar
•    Bir veya az sayıda hanenin barınması için tasarlanmış yapılardır. Bir veya iki dükkân da içerebilir. Kısıtlı miktarda ortak kolaylıklar ve mekanlardan oluşur; Trafoları ve özel işletme ekipleri yoktur, güç faktörü ve harmonik düzeltme yapmaları beklenmez.

Ticari binalar
•    Ticari faaliyetlerin sürdürülebilmesi için tasarlanmış ofis, AVM, kamusal kuruluş, banka, hotel gibi yapılardır. Çok katlı, birçok hanenin yaşadığı geniş ortak kolaylıklar içeren konutlar ve siteler -hiçbir ticari birim içermeseler dahi- ticari bina kategorisine girerler.

Sanayi tesisleri
•    Sanayi faaliyetleri mümkün kılmak için tasarlanmış fabrika, büyük atölye, sevkiyat deposu gibi yapılardır.
Altyapı tesisleri

•    Bir ülkenin altyapısını oluşturmak için tasarlanmış havaalanı terminali, liman kolaylıkları, ulaşım ve haberleşme tesislerini içeren büyük yapılardır.

Bu ön bilgileri verdikten sonra şimdi Standardı ele alabiliriz. İyi okumalar.

Bundan sonraki bölümde "Yatırıcıyı Bilgilendirme"  anlatılacaktır. 
Paylaş:
E-BÜLTEN KAYIT
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!
Sosyal Medyada Bizi Takip Edin!
E-Bülten Kayıt