Enerji Verimliliği Haftası-Türkiye Verimlilik Gelişim Haritası Raporu

Sabri Günaydın

Enerjinin gereği kadar ve bilinçli kullanılmasının sağlanması amacıyla ülkemizde her yıl 11-18 Ocak tarihleri arasında "Enerji  Verimliliği Haftası" kutlanmaktadır.

Elektrik Tesisat Portalı olarak  22 Aralık 2018 Elektrik Tesisat Tasarım Grubu  çalışmaları kapsamında yapılan ilk toplantıda "ETP- Enerji Verimliliği Çalışma Grubu"  oluşturulmuş olup; çalışma grubunun çalışmaları ile ilgili bilgilendirme yapılacak ve tüm çalışmalarımızın sonuçları  portalımızda yayınlanacaktır.

T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız tarafından 2018 yılında "Türkiye Verimlilik Gelişim Haritası"  çalışması yayınlanmıştır.

Bu çalışmanın giriş bölümü aşağıdadır.

Kamu otoriteleri tarafından çok sayıda farklı alanda yürütülen politika geliştirme faaliyetleri, gerek  işletmeler gerekse ülke ölçeğinde verimlilik düzeylerini doğrudan ya da dolaylı olarak etkilemektedir. Söz konusu politikaların verimlilik üzerindeki etkileri kimi zaman kısa vadede görünür olmakla birlikte, bu etkiler birçok zaman uzun vadede kendini göstermekte ve ülkelerin genel verimlilik düzeyleri üzerinde yapısal sonuçlar doğurmaktadır.

Ülkemizin verimlilik alanındaki yapısal sorunlarını yeniden analiz etme, orta - uzun dönemli stratejilerle bu sorunları ortadan kaldırma ve verimlilik artışlarını sürekli kılma kaygıları, ulusal ölçekte bir verimlilik stratejisi geliştirilmesini gerekli kılmış; bu doğrultuda Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Verimlilik Genel Müdürlüğü tarafından 2015-2018 yıllarını kapsayan Verimlilik Stratejisi ve Eylem Planı belgesi hazırlanarak yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Belgenin hazırlık sürecinde bölge, ölçek ve sektörler düzeyinde spesifik politika ve enstrümanlar geliştirmek amaçlanmış olmakla birlikte, bu düzeylerdeki verimlilik sorunlarının ayrışma ve farklılaşma nedenlerine ilişkin yeterli düzeyde veri ve bulguya sahip olunamaması, bu amaca ulaşılması önünde engel oluşturmuştur. Bu nedenle Belgede ilk Hedef “Verimlilikle ilgili alanlarda politika oluşturma süreçlerini geliştirmek ve izlenebilirliği artırmak” olarak belirlenmiş; Hedef altındaki ilk Eylemse “Türkiye Bölgesel ve Sektörel Verimlilik Gelişim Haritası oluşturulacaktır” şeklinde tanımlanmıştır. Açıklaması “Verimlilik alanındaki sorunların sanayi sektörleri ve bölgeler özelinde farklılaşma ve yoğunlaşma düzeylerini belirleyen, saha araştırma ve gözlemlerine dayalı bir araştırma ve analiz çalışması yürütülecektir” şeklinde sunulan bu Eyleme, birebir aynı şekilde 10. Kalkınma Planı - Üretimde Verimliliğin Artırılması Öncelikli Dönüşüm Programında da yer verilmiştir.

Bu Eylem çerçevesinde 2015 yılında, Girişimci Bilgi Sisteminde (GBS) entegre edilen idari kayıtlardan yararlanarak verimlilik düzeylerinin bölge, sektör, ölçek bazındaki değişme eğilimleri ortaya konmuş ve raporlanarak yayın hâline getirilmiştir. Yine aynı dönemde, işletmelerin verimlilik düzeylerini etkileyen faktörleri ve bu faktörlerin bölge, sektör, ölçek bazında nasıl farklılaştığını ayrıntılı bir şekilde sorgulayabilmek amacıyla geniş kapsamlı bir anket hazırlanmış ve 2016 yılı Eylül ayına kadarki dönemde 10 bin 63 girişime uygulanmıştır.

Bu raporun ilk altı bölümü, ankette yer alan altı sorgulama alanındaki sonuçları, yine bu sorgulama alanlarının başlıkları altında bölümlendirerek sunmaktadır:

1. Türkiye İmalat Sanayi İşgücü Profili
2. Türkiye İmalat Sanayi İşletmelerinde Sermaye Yapısı ve Finansmana Erişim
3. Türkiye İmalat Sanayi İşletmelerinde Kaynak Verimliliği ve Sürdürülebilirlik
4. Türkiye İmalat Sanayinde Teknoloji ve Yenilikçilik (İnovasyon)
5. Türkiye İmalat Sanayi İşletmelerinin İçinde Bulunduğu Üretim Ağı
6. Türkiye İmalat Sanayi İşletmelerinin Yönetim Ve Organizasyon Yapısı

Bu bölümlere ek olarak rapor, verimlilik düzey farklılıkları üzerinde hangi parametrelerin ne düzeyde etkili olduğunu sorgulayan bir Ekonometrik Analiz ile yine ağırlıkla GBS verisinden yararlanarak yapılan İstihdam Dinamikleri ve Verimlilik başlıklı analizin bulgularını ayrı bölümler hâlinde barındırmaktadır.

Rapor tasarlanırken anket sonuçlarını içeren ilk altı bölümde her bir bölüm için, öncelikle o başlıkta ele alınan üretim faktörünün ya da üretimi doğrudan etkileyen unsurun verimlilikle ilişkisi ortaya konmuş; bu yapılırken rapor yazarlarının akademik ve mesleki bilgi birikiminin yanında, konuya ilişkin literatüre de yer verilmiştir. Bölüm alt başlıkları belirlenirken de, yine anketteki soru alt gruplarına başvurulmuş olmakla birlikte, elde edilen sonuçların yönlendirmesi de belirleyici olmuştur. Her bir bölüm altında, görece spesifik alanlara karşılık gelen ya da özel olarak vurgulanmasında yarar görülen analizler, kutular hâlinde sunulmuştur. Ayrıca her bölüm, elde edilen sonuçlar doğrultusunda yapılan genel sorgulama ve politika önerilerini içeren bir değerlendirmeyle tamamlanmıştır.

"Türkiye Verimlilik Gelişim Haritası" raporu için lütfen tıklayınız. TVGH

Verimlilik üzerinde etkisi olan çok sayıda parametreye ilişkin yüzlerce sorgulama içeren ve elde edilen sonuçlar üzerinden bölge, sektör ve ölçek bazında karşılaştırmalar veren bu rapora ek olarak raporun izlenebilirliğini artırmak ve raporda geniş hâliyle aktarılan sonuçları kısaltılmış bir biçimde aktarmak amacıyla bir de Özet Rapor hazırlanmıştır. Söz konusu Özet Rapor, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Yayını olarak matbu şekilde yayımlanmıştır.

"Türkiye Verimlilik Gelişim Haritası" raporu için lütfen tıklayınız. TVGH Özet Rapor

Kaynaklar:

https://sgm.sanayi.gov.tr/Handlers/DokumanGetHandler.ashx?dokumanId=3f94785c-fa9b-4ba3-aab7-c2cdc857090f

https://sgm.sanayi.gov.tr/Handlers/DokumanGetHandler.ashx?dokumanId=4d71635f-99f4-4412-b092-e97ef3150bbe