“Değerlendirme” veya “Sertifikasyon”
İçin
EN 50600 Standardının Kullanımı

Celal Ünalp 

 

Artan sayıda kuruluşun, veri merkezlerinin EN 50600 serisi standartların uygunluk gereksinimlerine göre değerlendirilmesini istemesi, diğerlerinin ise alternatif çözümlere yönelmeye devam etmesi muhtemeldir. Standartlara dayalı değerlendirme yaklaşımını desteklemek için CLC Teknik Komitesi (CENELEC Technical Committee  / Technical Committee CLC/TC 215), EN 50600 serisinin tüm veri merkezi altyapı standartlarının uygulanmasına rehberlik eden CLC/TR 50600-99-3'ü geliştirmiştir.

Üçüncü tarafların bir veri merkezinin özelliklerini EN 50600'e uygunluk açısından değerlendirmesinin önünde hiçbir engel yoktur. Aynı şey, bir veri merkezinin sahibi veya operatörü için de geçerlidir. Veri merkezi için herhangi bir sertifika sisteminin bulunmayışı hem yaklaşımları hem de alternatif üçüncü taraf planlarına karşı herhangi bir değerlendirmeyi eşit teknik statüde kılmaktadır.

EN 50600 serisi gerekliliklerine karşı öz değerlendirme veya kendi kendine uygunluk beyanı nispeten basittir ve işletme sahipleri için cazip olabilir. Buna karşılık, hizmetlerini başkalarına pazarlayan veri merkezlerinin sahibi-operatörleri için aynı gerekliliklere karşı bir üçüncü taraf değerlendirmesi, müfettiş tarafsızlığını göstermek için daha uygun olabilir. Üçüncü taraf değerlendirmesine karşı öz beyan, bu nedenle yalnızca bir algısal değer yargısıdır.

Bu değerlendirmenin temeli olarak Avrupa Birliği Normlarının uygulanması, açıkça ileriye doğru bir adımdır, ancak öz veya üçüncü taraf değerlendirmesinin seçimi, ortaya çıkan sonucun görünen ve algılanan değerine ve benimsenmiş uygulamaya karşı sürecin maliyetine dayanmalıdır.

Standartlara göre “belgelendirme” ve bu tür “sertifikaların” piyasadaki çok sayıda üçüncü parti ürün ve hizmet yaklaşımıyla karşılaştırıldığında nasıl olduğu hakkında tekrar tekrar sorular sorulur. “Belgelendirme” teriminin çok fazla yanlış anlaşılması ve yanlış kullanımı olmakla beraber, genel olarak değerlendirme veya beyan her zaman asıldır ancak “belgelendirme” şekil şartıdır.

Standart kuruluşları, standartlarının kötüye kullanılmasını engelleyemezler, ancak “belgelendirme” isteyenlere, hangi seçeneklere sahip olduklarını ve bu standartların “belgelendirme” ile ilgili neler sunduğunu ve daha da önemlisi ne yapmadıklarını şeffaf hale getirebilirler. Standart kuruluşlarının, belgelendirme sunan bir kuruluşun temel gereksinimleri karşılayıp karşılamadığına karar verecek konumda olmadığını, bu konunun dünyada akreditasyon uzmanlarının görevi olduğunu da belirtmek önemlidir.

Standardizasyonun amaçlarından biri, bir ürün, süreç veya sistemin bir dizi minimum gereksinimi karşılayıp karşılamadığının belirlenmesini sağlamaktır. Bu uygunluğun gösterilmesi, doğru bir şekilde uygunluk değerlendirmesi olarak adlandırılır ve birinci taraf (üretici veya tedarikçi tarafından gerçekleştirilir), ikinci taraf (kullanıcı veya operatör tarafından gerçekleştirilir) ve üçüncü taraf (tarafsız ve bağımsız bir organ tarafından uygunluk değerlendirmesi) olarak tanımlanan üç prosedürden biri ile tespit edilebilir.

EN 50600 serisindekiler gibi standartlar uygun prosedürü tanımlamaz ve bunu ikili sözleşmelere ve hatta ulusal veya bölgesel mevzuata bırakmışlardır.

Üçüncü taraf kuruluşun hizmet sunabilmesi için EN ISO/IEC 17000 serisi (özellikle test laboratuvarları için EN ISO/IEC 17025 ve/veya belgelendirme kuruluşları için EN ISO/IEC 17065) şartlarını yerine getirdiğini kanıtlaması gerekmektedir. Bu değerlendirme, diğerlerinin yanı sıra bağımsızlık, tarafsızlık, yeterlilik vb. kanıtlar gerektireceğinden, bu kuruluşların bir akreditasyon kuruluşu tarafından yürütülen bir değerlendirmeden geçmesini gerektirir.

EN 50600 serisinin bir veya daha fazla belgesine yönelik akredite değerlendirme, EN ISO 9001, EN ISO 50001, EN ISO 14001 veya EN ISO/IEC 27000 serisi şemalarından birinin parçası olarak uygulanabilir/mümkün olabilir.

Standartları ve Uygulamaları Destekleyen CENELEC Teknik Raporları (TR)

Teknik Rapor (TR), CENELEC tarafından resmi dillerden en az birinde kullanıma sunulan, CENELEC ulusal üyelerinin salt çoğunluğu ile teknik bir organ tarafından oluşturulan ve onaylanan bilgilendirici bir belgedir. TR, standardizasyon çalışmasının teknik içeriği hakkında bilgi verir. TR’ler, normalde EN olarak yayınlanan, ancak acil veya tavsiye edildiği durumlarda CENELEC ulusal üyelerine, Avrupa Komisyonuna, EFTA Sekreterliğine veya diğer devlet kurumlarına veya dış kuruluşlara, toplanan veriler temelinde bilgi sağlanmasının bir yoludur