Acil Aydınlatma Tasarım Kılavuzu Yazı Dizisi-8

Acil Aydınlatma Tasarım Kılavuzu

Yazı Dizisi-8

Mustafa Gedik

13. ACİL DURUM YÖNLENDİRME ARMATÜRLERİ

Binalarda, kullanıcıların acil durumlarda çıkışlara kolaylıkla ulaşabilmesi için acil durum yönlendirmesi yapılmalıdır.
Acil durum halinde, bina içinde tahliye için kullanılacak çıkışların konumları ve bina içindeki her bir noktadan planlanan çıkış yolunun, bina içindeki kişilere gösterilmesi amacıyla acil durum çıkış işaretlerinin yerleştirilmesi şarttır.

Tek veya çift yüzlü olabilen bu armatürlerin üzerinde, yönlendirme sağlayan grafik işaretler bulunmaktadır. Armatürler, duvara, tavana veya asma tavana direkt monte edilebileceği gibi tij, zincir, askı teli gibi malzemeler ile sarkıtılarak da asılabilir.

* Acil yönlendirme armatürleri sürekli mod olarak üretilmektedir.

14. ACİL YÖNLENDİRME ARMATÜRLERİ UYGULAMALARI

Armatürlerin yerleşimi/tasarımı, montajı, test, devreye alma , ,işletme ve bakım ile ilgili EN 50172 ve EN 1838 standartları doğrultusunda gereği yapılmalıdır.

Acil yönlendirme armatürlerinin azami görüş uzaklığı

Kaçış yollarını gösteren işaretlerin her taraftan görülebilmesini sağlamak çok önemlidir. Bu amaçla EN 1838 standardında uygun azami görüş uzaklığı piktogram yüksekliğine bağlı olarak tanımlanmıştır. Standartta belirtilen formül aşağıdadır:

d = s x h

d: Azami görüş uzaklığı
h: Piktogramın yüksekliği
s= 100; dışarıdan aydınlatılan işaretler için
s= 200; içeriden aydınlatılan işaretler için

Örneğin, 20 metre uzunluğundaki bir koridorun sonundaki, içeriden aydınlatılan tipteki acil durum yönlendirme armatürü için işaret (piktogram) yüksekliği en az 10 cm, dışardan aydınlatılan tipteki işaret için en az 20 cm olmalıdır.

İşaretler tercihen tavanda veya eğik bir açıda değil, insanların görüş açısında ve açıkça görülebilir olmalıdır. İşaretin eğik bir açıda görüntülenmesi muhtemel ise, görüş mesafesi azalır; böylece örneğin 60 derecede görüş mesafesi 0,5 ile çarpılır. Bu durumda dahili olarak aydınlatılmış bir işaret için 200 katı olan izleme mesafesi 100 katına düşer.

15. ACİL YÖNLENDİRME SEMBOLLERİ

Acil yönlendirme armatürlerinin işaret (piktogram) formatları Alanlar ve binalarda hızlı ve emniyetli tahliye sağlamak için kaçış yolunun açık bir şekilde işaretlenmiş olması çok önemlidir. Yönlendirme işaretinin boyutu, rengi, konumu ve iyi görünebilmesi, o işaretin etkisini belirler.İlgili standartlar doğrultusunda yeşil fon üzerine beyaz bir çizim gösteren piktogramlar kullanılmalıdır.

EN 1838 standardında yeşil ve beyaz renklerin birbirlerine göre aydınlanma düzeyi oranları belirlenmiştir. Lambanın renksel geriverim indeksi (CRI), güvenlik işareti renklerinin doğru algılanabilmesi için en az (CRI≥40) olmalıdır. Kaçış yollarında yönlendirme işaretleri dışında, kaçış yönü ile ilgili tereddüt ve karışıklık yaratabilecek hiçbir ışıklı işaret veya nesne bulunmaması gerekir.

Kaçış işareti aydınlatması

Kaçış işaretleri, dikkat çekici ve okunaklı olduklarından emin olmak için harici olarak veya dahili olarak aydınlatılabilir. Harici olarak aydınlatılmış tabelalar, herhangi bir parçada en az 5 lux değerinde aydınlatılmalıdır.

Acil yönlendirme sembol uygulamaları

Acil yönlendirme armatürlerinde kullanılan sembollerin imalatı, tasarım ve uygulaması EN ISO 7010, ISO 3864-1 ve ISO 16069 standartlarının gerekleri doğrultusunda gerçekleştirilmelidir.