Acil Aydınlatma Tasarım Kılavuzu Yazı Dizisi-10

Acil Aydınlatma Tasarım Kılavuzu
Yazı Dizisi-10

Mustafa Gedik

18. DÜZENLİ TEST, BAKIM VE KAYIT

• Acil aydınlatma uygulanan binanın, konu ile ilgili Elektrik İç Tesisleri Proje Yönetmeliği’ne göre hazırlanmış bir projesi olmalı ve bina sorumlusuna teslim edilmelidir. Doğru projelendirme hayati önem taşımaktadır.

• Bu projede ilgili tüm cihazlar yer almalı ve projenin ilgili standart ve yönetmeliklere uygun olduğunu doğrulamak açısından yetkili bir kişi tarafından imzalanmalıdır.

• Zaman içinde yapılan değişikliklerin projede güncellenmesi sağlanmalıdır.

“Yönetmeliklere uygun projelendirme, kanuni gerekliliktir ve hayati önem taşır.”

• Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKY) ve EN 50172 Standardı gereği bina kullanıcısı/sahibi acil aydınlatma sistemini periyodik olarak test etmeli veya ettirmeli ve herhangi bir olumsuz durum yaşanması halinde kendi menfaatleri açısından gereken tüm belgeleri resmi ve yasal mercilere sunacak şekilde saklamalıdır.

• Tüm işlemler bu konuda bilgili bir kişi tarafından ilgili standartlar doğrultusuında yapılmalı ve sonuçları kaydedilmelidir.

18.1. Kayıt defteri

• Periyodik olarak yapılan test kayıtları bir kayıt defterinde tutulmalıdır.

• Kayıt defteri bina kullanıcısı/sahibi tarafından atanan sorumlu bir kişinin gözetiminde binada tutulmalı ve herhangi bir yetkili merci tarafından incelenmesi için hazır olmalıdır.

• Yetki verilen bu kişi, sistemin düzgün çalışmasını korumalıdır.

• Bir yıllık dönem sonunda testler gerektiği gibi başarı ile sonuçlanır ve sistem işler durumda çalışmaya devam ederse bina sorumlusuna “Test Sertifikası” verilmelidir.

Kayıt defterinde aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:

• Sistemin devreye alınma tarihi ya da kabul tarihi,

• Her bir periyodik muayene ve test tarihi,

• Test ve muayene ile ilgili kısa ayrıntılar ve tarihi,

• Test ve muayene sırasında ortaya çıkan arıza detayı, düzeltilmesi ile ilgili alınan önlemler ve tarihleri,

• Acil aydınlatma sisteminde yapılan bir değişiklik varsa bununla ilgili açıklama ve tarihi,

• Eğer testler bir otomatik test cihazı kullanılarak yapılıyorsa bu cihazın özelliği ve çalışma şekli açıklanmalıdır.

• Test kayıtları yangın alarmı, zaman içinde ortaya çıkan lamba ve batarya değişiklikleri gibi şeyleri de kapsamalıdır.

18.2. Fonksiyon testi

Cihazın acil durumda düzgün olarak devreye gireceğine dair kısa süre ile yapılan bir testtir. En az ayda bir kez yapılması zorunludur. Genelde 15 günde bir kez (ayda iki kez) olarak uygulanmaktadır.

Aydınlatma ve yönlendirme cihazlarının açıkça görünür durumda olduğu ve düzgün olarak çalıştığı kısa bir süre (1 dakika gibi) test edilmelidir. Bu süre sonunda cihazlara tekrar besleme gerilimi uygulanıp şarj göstergeleri kontrol edilerek bu durumun teyidi alınmalıdır.

Sonuçlar kayıt defterine işlenir.

18.3. Süre testi

En az yılda bir kez yapılması zorunludur. Genelde altı ayda bir kez (yılda iki kez) olarak uygulanmaktadır. Tüm acil aydınlatma cihazlarının gerektiği kadar süre devrede kalıp kalmadığı kontrol edilmelidir.

Örneğin 3 saatlik bir sistemde bulunan tüm acil Aydınlatma Armatürlerinin enerji beslemeleri kesilerek 3 saat boyunca yanma testi yapılır. Bu süre sonunda cihazlara tekrar besleme gerilimi uygulanıp şarj göstergeleri kontrol edilerek bu durumun teyidi alınmalıdır.

Sonuçlar kayıt defterine işlenir.

18.4. Bakım ve onarım faaliyetleri

Cihazların bazı parçaları belli periyotlarda değiştirilmelidir. Bu nedenle bakımdan geçirilmelidir. Bakımlar yıllık test (süre testi) sırasında yapılmalıdır.

Sürekli yanan modellerde lamba yılda 8750 saat çalışır. Floresan lambaların ömrü genellikle 7500-10.000 saat arasındadır fakat bu lambanın bir yıl sonra bozulacağı anlamına gelmez. Bir yıl sonra arıza yapma riski artmış olarak değerlendirilmeli ve yılda bir yenisi ile değiştirilmelidir. LED için böyle bir değişim söz konusu değildir.

Yine cihazlarda kullanılan bataryalar da sonsuz ömürlü değildir,üç ila beş yıl sonra kapasitelerinde azalmalar başlar. Yıllık test sırasında süre testini geçemeyen cihazların aküleri/bataryaları yenileri ile değiştirilmelidir.

Bakım sırasında cihaz dışı tozlanmalar temizlenmeli, güvenlik açısından şebeke bağlantı klemensi kontrol edilmelidir.

Bundan sonraki bölümde " 19. OTOMATİK TEST SİSTEMLERİ " anlatılacaktır.

Önceki Yazı Sonraki Yazı

Paylaş: