ABD-ÇİN Tekno Savaşının Merkezi?

Celal Ünalp
 

ABD-Çin tekno-savaşının merkezinde, yarı iletken değer zincirlerini temelden sarsan tekno-milliyetçilik bulunuyor. Tekno-milliyetçilik, teknoloji inovasyonunu ve girişimi doğrudan bir ülkenin ulusal güvenlik politikalarına, ekonomik refahına ve sosyal istikrarına bağlayan merkantilist benzeri politikalar dizisi olarak tanımlanıyor. Bu bağlamda, piyasalara devlet müdahalesi, fırsatçı veya düşman devlet ve devlet dışı aktörlere karşı koruma olarak meşrulaştırılabiliyor.

Soğuk savaş dönemindeki kazanımlarıyla ABD teknolojik olarak baskın durumdaydı ve yakın dönem ABD liderleri bunun her zaman geçer akçe olacağını zannederek yanıldılar. İkinci bir teknolojik süper güç olan Çin o kadar şaşırtıcı bir hızla ortaya çıktı ki, herkes hala sonuçları anlamak için çabalıyor. “Made in China 2025”, “Çin Ulusal Yapay Zeka Geliştirme Planı” ve “Çin Standart 2035 Planı” geleceğin endüstrilerinde üstünlük arayışlarını özetlemeye yetiyor aslında.

Tüm bu tekno-egemenlik uğraşlarının merkezinde, bir akıllı telefondan gelişmiş bir uydu silah sistemine kadar her şeyi çalıştırmak için gereken mikroçipleri üretecek hayati malzemeleri ve devreleri sağlayan yarı iletkenler yer alıyor.

Mikroçipler, tüm yeni çağ teknolojisinin içindeki beyinler olarak değerlendirilirken, kıtalararası merkezi sinir sistemlerini oluşturan fiber optik kablo şebekeleri de bu ay yayımlanan RAND Corporation raporunda detaylıca ele alınmış durumda.

ABD, küresel üstünlüğünü korumak için Çin'i yüksek teknoloji endüstrileri ve yabancı girişimlerden teknoloji transferi politikalarından vazgeçmeye zorlama, bezdirme ve izole etme niyetinde. Ama, yirmi birinci yüzyılın başlarındaki en önemli küresel eğilimlerden biri olan “teknolojik ayrışma ve müttefikleşme” bu sefer işlemeyecek gibi.







Raporun tamamı için lütfen tıklayınız.