Dizel Elektrojen Grupları Teknik Şartnamesi Bölüm-3
Dizel Elektrojen Grupları Teknik Şartnamesi
Bölüm-3
Avni Turcihan -Sabri Günaydın
ETP- Dizel Elektrojen Grupları çalışmaları kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın “Dizel Elektrojen Grupları Teknik Şartnamesi “ ile ilgili güncel standartlar ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda çalışmalarımız yapılan toplantılar sonrasında sonuçlandırılarak görüşlerimiz ve değişiklik önerilerimiz bakanlığımıza gönderilmişti. Bakanlığımıza gönderilen şartname çalışmamızı üç bölüm olarak elektrik sektörümüzün bilgileri için yayınlıyoruz.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın güncel standartlar ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda güncellenmiş “Dizel Elektrojen Grupları Teknik Şartnamesi “ ni mümkün olan en kısa zamanda yayınlanmasını diliyoruz.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
“ Dizel Elektrojen Grubu Teknik Şartnamesi” Taslağı
Elektrik Tesisat Portalı Görüşler
ELEKTRİK TESİSATI GENEL TEKNİK ŞARTNAMESİ
Dizel Elektrojen (Jeneratör) Grubu
( Malzeme Ve Montaj)
6.13 Montaj
Dizel elektrojen gruplarının montajı, imalatçı firmanın temel, boru donanımı ve egzoz borusu planlarına ve tevzi tablosu bağlantı şemalarına göre yapılacaktır. Temel planları işyerindeki zemin gerilmesine göre tanzim edilecektir. İşi yaptıran müessesenin yazılı müsaadesi alınmak suretiyle, montaj planında değişiklik yapılması mümkündür.
Betonarme kaide, jeneratör grubunun hassas cihazlara yakın veya yanına konulması ve binaların bodrum katlarına monte edilmesi durumunda işveren tarafından yapılacaktır. Betonarme döşeme üzerine oturtulan grupların oluşturacağı titreşimlerin yutulması için grup şasesi altına lastik takoz, yay vb. titreşim yutucu donanım yerleştirilecektir. Grubun konacağı döşemenin grup çalışma yükünü kaldırabileceği işverenin yetkili inşaat mühendisi tarafından doğrulanmalıdır.
Jeneratör setinin montajının yapılacağı bölge deprem haritasına uygun sismik önlemler pano, jeneratör, yakıt tankı, ve egzoz sisteminde alınacaktır.
Jeneratör için beton temel kaidesi yapılacak ise, jeneratör firmasınca verilecek projeye göre olacaktır.
İPTAL BÖLÜM AÇIKLAMA NOTU: JENERATÖR DIŞ ORTAMDA VE KABİNLİ İSE BETON KAİDE İŞ VEREN TARAFINDAN YAPILIR GEREKLİ BİLGİLERİ JEN FİRMASI KENDİSİNE SAĞLAR .BİNA İÇİNDE AYRI BİR YUZER KAİDE YAPMAYA GEREK KALMAZ ANCAK ÖZEL DURUMLARDA SES VE TİTREŞİM İÇİN ÇOK YUKSEK SEVİYE BİR YALITIM TALEP EDİLİR İSE YUZER KAİDE PROJELENDİRİLEBİLİR GENELDE ÇOK ENDER TALEP EDİLİR AKUSTİK FİRMALARINDAN TALEP EDİLİR.
Temelde kullanılacak olan betonun sınıfı C25’ten az olmayacaktır.
Kablo ve boru kanalları en az 30x30 cm., duvar kalınlıkları 10 cm.den az olmayacaktır. Bütün kanallar, baklavalı saçla örtülecek, saçların oturacağı kanal kenarları 40x40x4 mm köşebentlerle takviye edilecektir.
Temelde kullanılacak olan betonun sınıfı, temel projesi ile belirlenecektir.
Titreşimlerin civara yayılıp yayılmadığının kontrolu, vibrometre ile ölçülecek olan titreşimin amplitüdü, TS ISO 8528-9 standardı doğrultusunda olacaktır.
Gruptan yayılan gürültü Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğine
Makina grubuna gelen kablolar ve borular kendi özel kanalları içine yerleştirilecektir. Kablo ve boru kanalları en az 30x30 cm, duvar kalınlıkları 10 cm’den az olmayacaktır. Bütün kanallar, baklavalı saçla örtülecek, saçların oturacağı kanal kenarları 40x40x4 mm köşebentlerle takviye edilecektir. Kanal kapakları zemin ile aynı seviyede olacaktır. Yatay zemin üzerinde hiçbir boru ve kablo bulunmayacaktır.
Alternatör gövdesi Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine uygun bir şekilde uygun kesit alanında bir
Her türlü malzemenin iş yerine nakli, temel hafriyatı, beton, kalıp, kablo kanalları, kanal köşebentleri ve baklavalı saçlar, topraklama tertibatı ve şartnamede belirtilmediği halde, montaj ve kabul için gerekli diğer müteferrik malzeme ve işçiliklerle, geçici kabul hazırlanırken, motora konulacak yağlama yağı, geçici ve kesin kabullerde sarf olunacak yakıt ve yağ, yüklenici tarafından karşılanacaktır.
Tüm inşaat işleri jeneratör firmasının istekleri doğrultusunda işveren tarafından yapılır.
Montajda, grup ile pano arasındaki kablolar,TS HD 60364-5-52 standardı gerekleri doğrultusuında seçilecek
6.14 Eğitim
İşletme ve bakım eğitimi idarenin isteğini karşılayacak düzeyde, jeneratörün çalıştığı mahalde ilgili personele, imalatçı firma veya yüklenici tarafından karşılanacaktır.
Eğitim, teorik ve uygulamalı olmak üzere iki aşamalı olacaktır. Uygulamalı eğitim için, gerekli her türlü ölçü aleti avadanlık vs. firmaca temin edilecektir.
Eğitim sırasında her türlü koruyucu tedbirler firmaca alınacak, yaralanma veya ölümle sonuçlanabilecek her hangi bir kazaya meydan vermemek için, firmaya ait kalifiye personel, eğitim grubu ile birlikte çalıştırılacaktır. Her türlü sorumluluk firmaya ait olacaktır.
6.15 Teknik dokümantasyon
Verilecek olan teknik dokümantasyon, montajı yapılan techizatın bakım ve işletmesini en iyi şekilde sürdürmeye ve bunlardan en üst düzeyde yararlanmaya yönelik olacaktır. Montaj, bakım ve işletme ile ilgili teknik dokümanların, kabul heyetince yeterli bulunmaması halinde, istekli istenen dokümantasyonu hazırlamak ve idareye teslim etmekle yükümlüdür.
Elektrojen grubuna ait el kitabı, yerleşim ve devre şemaları bizzat montajı yapılan gruba ait bilgileri içerecektir.
Verilecek dokümanlar:
-Çalışma ve bakım el kitabı,
-Dizel ve alternatör basit tamir kitabı,
-Tüm sistemin elektrik-elektronik komple bağlantı şeması,
-Kumanda panosu açık devre şeması, ( Kontrol modülü açık devre şemaları hariç)
-Sistemin kumanda ve kontrolünde kullanılan her türlü ünitenin çalışma şekli, arıza arama ve giderme diyagramı gibi dokümanlar.
6.16 Tekliflerde dizel motora ait bildirilecek teknik özellikler
Yüklenici dizel motora ait teknik özellikleri aşağıdaki başlıklara göre bildirilecek ve kabul deneylerinde bu değerler ve garantiler esas alınacaktır.
Motorun markası :
Modeli :
Tipi :
Kaç zamanlı olduğu :
Hava emiş sistemi :
Sürekli(Prime) net faydalı gücü : (KW) (Deniz seviyesinde)
Sürekli net faydalı gücü : (KW) (Mahalli şartlarda)
Farklı mahalli şartlarda güç azalması :
Aşırı güç yüklenebilme oranı: (1 saat süre ile .............%.........)
Aşırı güç yüklenebilme oranı: (ani olarak ...................%.........)
Motorun çalışacağı devir sayısı: (boşta:max,güçte) .....devir/dakika
Regülatörün, devir sayısı değişimine tesiri : ................
a)Yükün ani olarak %50 değişmesi halinde;...........................
b) Sabit yüklerde; ..............................
c) Boşta; ..........................................
Silindir sayısı :...........ad.
Silindir çapı:.............mm.
Stroke:........................mm.
Sıkıştırma oranı:........................
Sıkıştırma basıncı: .....................kg/ cm²
Ortalama silindir basıncı: ..............kg/cm²
Ortalama piston hızı:.....................m/sn.
Özgül yakıt sarfiyatı : (Normal şart ve mahalli şartlarda)
a) 4/4 yükte :.............................................
b) 3/4 " :.............................................
c) 1/2 " :.............................................
Özgül yağ sarfiyatı :.....................lt/kwh
Yanma sistemi :..............................
Yağlama sistemi :...........................
Soğutma sistemi :...........................
Yol verme şekli :............................
Hava ile yol vermede:....................
a) Hava basıncı :.........................
b) Hava tankı hacmi ve yol verme sayısı :.........................
c) Kompresör motorunun gücü :........................
Elektrikli yol vermede:
a) Akünün cinsi (Bakımsız,Az bakımlı v.s.) gerilimi, kapasitesi...........................
b) Marş motorunun gerilimi, gücü, devir sayısı ...............................
c) Şarj dinamosunun gerilimi, gücü, devir sayısı...............................
Alarm ve otomatik durdurma tertibatı hakkında bilgi:
Motorun boyutları :
a) Eni.................b) Boyu..............c) Yüksekliği................d) Ağırlığı:
Radyatör soğutma suyu kapasitesi :................... lt,
Motorun soğutulması için suya intikal edecek ısı değeri:.................. kcal/h,
Radyatör boyutları ……..m2;gerekli hava debisi:…….m3/saat
6.17 Tekliflerde, alternatöre ait bildirilecek teknik özellikler
Yüklenici, alternatöre ait aşağıda istenen teknik özellikleri bildirecek ve kabul deneylerinde bu değerler esas alınacaktır.
Markası :
Modeli :
Tipi :
Frekansı :
Anma Gerilimi :
Anma Akımı :
Sürekli gücü (KVA) :
Aşırı güç yüklenebilme sınırı:
Devir sayısı:
Gerilim ayar sınırı:
Verimi (Cos ø = 0,8 ve Cos ø = 1 için) :
a) Tam yükte : b) 3/4 yükte : c) 1/2 yükte :
Isınma sınırı (muhit sıcaklığına nazaran) :
İzolasyon sınıfı :
a) Statorun b) Rotorun
İkaz şekli :
İkaz makinesinin sürekli ve maksimum :
a) Gerilimi : b) Akımı : c) Gücü :
Bağlantı şekli:
Alternatörün dış etkilere karşı korunma tipi:
Alternatörün arıza ve aşırı yüklere karşı korunması:
Kısa devre oranı (500 KVA dan büyük güçler için)
a) Boşta : b) Tam yükte :
Amortisör sargısının tipi ve tesiri:
Senkronize edici güç (500 KVA dan büyük güçler için) :....................kw/radyan
Gerilim regülâtörü
a) Markası : b) Tipi : c) Duyarlığı :
Alternatörün:
a) Eni : b) Boyu : d)Ağırlığı :
Dizel alternatör grubunun:
a) Eni : b) Boyu : c) Yüksekliği : d) Ağırlığı :
6.16
Grubun imalâtçısında yapılan boşta, yarı yükte, tam yükte ve %10 aşırı yükte, çalıştırma testleri ve diğer fabrika testleri ile sahada kabul öncesi yapılabilen kontrolların kabul heyetince olumlu bulunması neticesinde yüklenici gerekli tüm (son durum) projelerini ve dokümanları sağlayarak ilgili elektrik idaresinden çalışma ruhsatını alacaktır
6.17
Yüklenici, jeneratör grubunun çalışır halde tesliminden (geçici kabulden) itibaren 2 (iki) yıl veya (1000) çalışma saati süre ile, imalat ve malzeme hatalarından doğabilecek arızalara karşı garanti verecek, bu süre içinde bedelsiz bakımını(malzeme + işçilik), ayrıca 10 yıl süresince bedeli karşılığı yedek parça teminini sağlayacağını taahhüt edecektir.
Garanti hükümleri içerisinde temin edilecek malzeme, imalatta kullanılan orijinal malzemenin aynısı olacaktır.
Garanti sürecinde eğer sözleşme kapsamında bakımlar yok ise bakımlar ücretlidir. Bakım yetkili servislerce yapılmaz veya yapılmazsa garanti geçersiz hale gelir.
Grubu üreten firmanın uluslararası ISO 9000 serisi kalite belgesine sahip olması kesin koşuldur. Ayrıca, imalatçı firmanın TSEK veya TSE kalite uygunluk,
6.17 Yedek malzeme ve avadanlık
Her bir grupla birlikte, grup üzerinde bulunan miktar kadar (adet veya takım) birer adet yağ, yakıt, hava filtreleri ile bir adet (V) kayışı verilecektir.
İmalatçı firma, aşağıda listelenmiş takım ve avadanlığı her grup için 1 takım olmak üzere verecektir. Her takım aşağıdaki unsurları ihtiva edecektir.
Pense (TSE'li) 1 adet
Tornavida (TSE'li) 3 adet (3 boy, düz)
Tornavida (TSE'li) 3 adet (3 boy, yıldız)
Yan keski (TSE'li) 1 adet
Kargaburnu (TSE'li) 1 adet
Kurbağacık anahtar (10'luk) 1 adet
Gres el pompası 1 adet
Special anahtar takımı 1 takım
Kombine anahtar takımı (6–32 mm) 1 takım
6.18 Uygunluk Kriteri
Kullanılan malzeme ve imalatın uygunluğu, ilgili Türk standartları ve /veya uygulamaya konulmuş Avrupa Birliği standartlarında verilmiş kriterlere göre değerlendirilecektir.
6.19 İlgili Standartlar
TS ISO 3046-1 İçten yanmalı motorlar - Gidip gelme hareketli - Performans - Bölüm 1: Güç, yakıt ve yağ tüketiminin ve test yöntemlerinin deklerasyonu – Genel kullanım motorları için ek gereklilikler
TS ISO 8528-1 Gidip gelme hareketli içten yanmalı motorla tahrik edilen alternatif akım jeneratör grupları - Bölüm 1: Uygulama, beyan değerleri ve performans
TS ISO 8528-2 Gidip gelme hareketli içten yanmalı motorla tahrik edilen alternatif akım jeneratör grupları - Bölüm 2: Motorlar
TS ISO 8528-3 Gidip gelme hareketli içten yanmalı motorla tahrik edilen alternatif akım jeneratör grupları - Bölüm 3: Jeneratör grupları için alternatif akım jeneratörleri
TS ISO 8528-4 Gidip gelme hareketli içten yanmalı motorla tahrik edilen alternatif akım jeneratör grupları - Bölüm 4: Kontrol tertibatı ve bağlama donanımı
TS ISO 8528-5Gidip gelme hareketli içten yanmalı motorla tahrik edilen alternatif akım jeneratör grupları - Bölüm 5: Jeneratör grupları
TS ISO 8528-6 Gidip gelme hareketli içten yanmalı motorla tahrik edilen alternatif akım jeneratör grupları - Bölüm 6: Deney metotları
TS ISO 8528-7 Gidip gelme hareketli içten yanmalı motorla tahrik edilen alternatif akım jeneratör grupları - Bölüm 7: Tasarım ve şartname için teknik bildirimler
TS ISO 8528-8 Gidip gelme hareketli içten yanmalı motorla tahrik edilen alternatif akım jeneratör grupları Bölüm 8: Düşük güç jeneratör grupları – Özellikler ve deneyler
TS EN 88528-11 Gidip gelme hareketli içten yanmalı motorla tahrik edilen alternatif akım jeneratör grupları – Bölüm 11: Döner kesintisiz güç sistemleri - Performans kuralları ve deney metotları
TS EN ISO 8528-13 Gidip gelme hareketli içten yanmalı motor tahrikli alternatif akım jeneratör grupları – Bölüm 13: Güvenlik
TS EN 60034-1 Döner elektrik makineleri - bölüm 1: Beyan karakteristikleri ve çalışma karakteristikleri
TS HD 60364-5-551/A11 Binalarda elektrik tesisatı - Bölüm 5: Elektrikli donanımın seçilmesi ve montajı - Grup 55: Diğer donanım - Kısım 551: Alçak gerilimli jeneratör grupları
EN ISO 12100
EN ISO 13849-1
EN ISO 13849-2
EN ISO 13850
EN 60204-1
EN 61000-6-2
EN 61000-6-4
NOT: AŞAĞIDAKİ EKLENTİLERİN UYGUN BÖLÜMLERE YAPILMASINI ÖNERİRİZ.
- ISO 8528-7 standardının gereklerine, standardın Madde 4 ‘te belirtilen tüm
- Jeneratör grubu veya gruplarının çalışma sınır değerleri en azından ISO 8528-1 ‘teki en azından G2 veya G3 performans sınıfı özelliklerine/gereklerine uygun olacaktır.
Aksi elektrik tesisat keşiflerinde belirtilmedikçe, güvenlik hizmetleri ile ilgili acil durum yüklerinin bağlı olduğu veya sadece acil durum yüklerine ait olan jeneratör grubu veya jeneratör grupları hariç; jeneratör grubu veya gruplarının performans sınıfı “elektrik tesisat projelerindeki yükler, yüklerin elektriksel karakteristikleri ve yüklerin devreye giriş kademeleri göz önüne alınarak en azından G2 olacaktır.
G3 veya G4 performans sınıfı kullanımı gerektiğinde elektrik tesisat keşiflerinde işin gereklerine göre belirtilecektir.
-Elektrik tesisat projelerindeki yüklerin, yüklerin elektriksel karakteristikleri ve yüklerin devreye giriş kademeleri göz önüne alınarak belirlenmiş olan Jeneratör grubu veya gruplarının “çalışma sınır değerleri” ve jeneratör grubunun çalışma sınır değerleri içinde kalmak kaydıyla ilk adımda ve daha sonra kademeli olarak diğer adımlarla (0’dan kademe kademe % 100 yüke kadar ) alabilecekleri en büyük yükleri ve yük adımlarını; teklif aşamasında, malzeme onayı ve daha sonra uygulama aşamasında işveren kontrollük teşkilatına verilecektir.
-Güvenlik hizmetleri ile ilgili acil durum yükleri ( Yangın anında çalışması gereken ilgili elektrik tesisatının cihazları ..vb. yükler) için elektrik tesisat projelerinde ve elektrik keşfinde sadece güvenlik hizmetlerini besleyecek jeneratör grubu veya grupları ISO 8258-12 “ Güvenlik hizmetleri için acil durum güç beslemesi “ standardına uygun ve sahip olacaktır.
-Güvenlik hizmetleri ile ilgili acil durum yükleri ( Yangın anında çalışması gereken ilgili elektrik tesisatının cihazları ..vb. yükler) için elektrik tesisat projelerinde ve elektrik keşfinde sadece güvenlik hizmetlerini besleyecek bir jeneratör grubu yoksa , jeneratör grubu veya paralel jeneratör gruplarının içinden en az bir jeneratör grubu ISO 8258-12 “ Güvenlik hizmetleri için acil durum güç beslemesi “ standardına uygun ve sahip olacaktır.
-Güvenlik hizmetleri ile ilgili acil durum yükleri ( Yangın anında çalışması gereken ilgili elektrik tesisatının cihazları ..vb. yükler) için elektrik tesisat projelerinde ve elektrik keşfinde sadece güvenlik hizmetlerini besleyecek bir jeneratör grubu var ise bu jeneratör grubu; ISO 8258-12 “ Güvenlik hizmetleri için acil durum güç beslemesi “ standardına uygun ve sahip olacaktır.
Aksi elektrik tesisat keşiflerinde belirtilmedikçe, güvenlik hizmetleri ile ilgili acil durum yüklerinin bağlı olduğu veya sadece acil durum yüklerine ait olan jeneratör grubu veya gruplarının performans sınıfı “elektrik tesisat projelerindeki yükler ve yüklerin devreye giriş kademeleri göz önüne alınarak en azından G2 olacaktır.
Değiştirme zamanı “ t CO “ ez fazla 15 sn. olup ISO 8528-12 Çizelge-1 değiştirme zamanına göre sınıf “3” tür.
Teknik gereklerden dolayı gereksinim olmadığı sürece ve aksi elektrik tesisat keşiflerinde belirtilmedikçe; çalışma sınır değerleri ISO 8528-12 Madde 7.3 , çizelge-3 ‘ teki “sınıflandırma 3 ” ile ilgili özel şartların özelliklerine/gereklerine uygun olacaktır.
Teknik gereklerden dolayı gereksinim olduğunda farklı sınıflandırmalar elektrik tesisat keşiflerinde belirtilecektir.
En fazla 15 sn.’lik değiştirme zamanından sonra , acil durum / güvenlik hizmetleri için tüketici güç talebinin %100’ü adım adım hazır olmalıdır.
ISO 8528-12 Çizelge-3 ‘ teki “sınıflandırma-3 Çalışma sınır değerleri doğrulamaları elektrik tesisat projeleri doğrultusunda; acil durum /güvenlik hizmetleri için gerekli yükler, yüklerin nitelikleri de ve yüklerin de devreye giriş kademeleri göz önüne alınarak Dizel Elektrojen Grupları İmalatçısı ve Motor İmalatçısı tarafından yazılı olarak belgelenecek ve jeneratör grubunun çalışma sınır değerleri içinde kalmak kaydıyla ilk adımda ve daha sonra kademeli olarak diğer adımlarla (0’dan kademe kademe % 100 yüke kadar ) alabilecekleri en büyük yükleri ve yük adımlarını ; teklif aşamasında, malzeme onayı ve daha sonra uygulama aşamasında işveren kontrollük teşkilatına verilecektir.
-Yakıt tankı hacmi için% 10 boşluk bulunmalı
-Emergency buton NC kontak ile kabindeki emergency butonda seri olarak bağlanmalı.
-Kablolarda Nötr iletken kesiti fazlar ile aynı kesitte olmalı.
-Jeneratörler devreye girdiğinde ısıtıcılar ve akü şarj cihazı enerjisi kesilsin.
-Yakıt % seviye cihazdan izlenebilmeli. Yakıt seviyesii % 30 seviyesine indiğinde cihazdan yakıt düşük alarmı verilmelidir.Bu durum yakıt tankı ile jeneratörün yakın olmadığı durumlar için gerekli olabilir. Aynı odada panodan izleme yerine tanktan da seviye izlenebilir. Bu müşteri açısından bir maliyettir.
-Manuel yağ drenaj pompası olmalı. Pompanın ucunda spiral hortum olmalı.
-Redresör fazı ve ısıtıcı fazları ayrı ayrı sigortalardan gönderilsin.
-Kabine astar boya uygulanmalı
-Küçük jeneratörlerde su seviye düşük alarmı olsun
-Yakıt dolum ağzı kilitli olmalı
-Kabin içi aydınlatma
-Ortam şartları belirtilmediği şartlarda ISO8528-1 madde 10’a göre,
-Toplam barometrik basınç Pr = 100 kPa
-Çevre/Ortam Hava sıcaklığı Tr = 25 C (Tr = 298 K)
- Bağıl nem Ør = % 30
-Karter havalandırma radyatör önüne taşınmalıdır.
-Emisyon açısından karter havalandırma filtresi kullanılmalı ve çevreyi kirletecek olan yağ buharı dış ortama atılmamalıdır.
-Dizel motor ve alternatör Türkiyede yetkili temsilcisi olmalı yetki belgesi paylaşılmalı
-Kontrol cihaz saat ayarı gerçek zaman saat olmalı
-Yüklenici firma; dizel jeneratör setinin ana bileşenleri dizel motor ve alternatör gruplarının, üretici firmaları tarafından atanmış Türkiye’deki yetkili temsilcisi olacak ve bu temsilcilik ihale dosyasına konulacak olan noter tasdikli yetkili temsilcilik belgesi ile teyit edilecektir.
-Bina içinde kullanılacak kablolar Ç.Ş.B. Kablolar Teknik şartnamesi gerekleri doğrultusunda olmalı.
-Panolarda proje cebi
-Şalt malzeme önü dokunma engellenmesi amaçlı pleksi glas yada saç koruma kapaması
-Kabinli jeneratörlerde kabin içinde kalan egzoz boruya izolasyon
-Elektrik pano malzeme listesi ve kodu
-Kabin boya TS EN ISO 9227 ye göre 1000 saat tuzlu su püskürtme testinden geçmiş olmalı ve belgelendirilmelidir.
Paylaş:
E-BÜLTEN KAYIT
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!