Işık Kirliliği Yönetmelik Taslağı

Işık Kirliliği Yönetmelik Taslağı

ETP Işık Kirliliği Çalışma Grubu

Elektrik Tesisat Portalı (ETP) olarak Bakanlığımızın Yüksek Fen Kurulu ile birçok konuda yaptığımız ortak çalışmalarla Bakanlığımız Teknik Şartnameleri’ ni teknolojik gelişmeler ve yeni standartlar doğrultusunda güncelledik, güncellemeye devam ediyoruz.

2022 yılı başında konunun önemini göz önüne alarak ETP Işık Kirliliği Çalışma Grubumuzu bakanlığımıza bir yönetmelik taslağı hazırlayarak sunmak amacıyla kurduk.

Çalışma grubu üyelerimiz, alfabetik sıralamayla, Fizik Mühendisi Doçent Bülent Aslan, Mimar Prof. Dr. F. Rengin Ünver, Elektrik Mühendisi/Aydınlatma Tasarımcısı Engin Cebeci, Elektrik-Elektronik Yüksek Mühendisi Mehmet Şamil Perk, Makina Mühendisi Mehmet Remzi Çelik, Atmosferik Aydınlatma, Ses ve Görüntü Sistemleri Tasarımcısı ve Enerji Tasarrufu Danışmanı Murat Çap, Elektrik ve Elektronik Mühendisi Mümtaz Bademli, Elektrik Mühendisi, Sabri Günaydın’dan oluşmaktadır.

Genel aydınlatma kapsamındaki işlevsel ve mimari dış aydınlatma sistemlerinin tasarlanması, uygulanması ve kullanılması süreçlerinde ışık kirliliğinin engellenmesi temel ölçüt olmalı, dış aydınlatma kurulumlarının en az zararlı etki ve en çok yarar sağlayacak şekilde yapılmasına dikkat edilmelidir. Bu amaçla, ışık kirliliğinin olumsuz etkilerinin en aza indirilmesine yönelik ulusal mevzuat(lar) oluşturulmalıdır.

Işık kirliliği, ortamın aydınlık ihtiyacının yapay ışık (insan yapımı ışık kaynağı) kullanılarak görsel konfor ve ihtiyacın ötesinde değiştirilmesi olup, işlevsel ve mimari dış aydınlatmaların tamamı ışık kirliliğinin kaynaklarıdır. Dış aydınlatmaların yarattığı ışık kirliliğinin olumsuz etkileri aşağıdaki başlıklar altında özetlenebilir.

a) Işık kirliliği doğal dengenin ve canlı sağlığının (bitki, hayvan) bozulmasına neden olur.

b) Işık kirliliği insan sağlığının bozulmasına neden olur.

c) Işık kirliliği enerjinin israf edilmesidir.

d) Işık kirliliği doğal gece gökyüzünü ve kentsel görünümü bozar.

Önerilen/Hazırlanan bu yönetmelik taslağının kapsamı, bina içindeki kapalı mekânların dışında kalan tüm açık mekânlardaki dış aydınlatmaya yönelik olarak,

• İşlevsel aydınlatmalar; araçların ve yayaların açık havada dolaşmaları ve eylemlerini gerçekleştirmeleri için yapılan kara, hava ve deniz ulaşım alanlarındaki yol, köprü, meydan, tersane, dok, antrepo, spor alanı, otopark vb.,

• Mimari aydınlatmalar; yapı yüzleri, yeşil öğeler (ağaç, çim, çiçek vb.), su öğeleri (deniz, göl, nehir, havuz, gölet vb.), park, bahçe vb.

konularda kurulacak aydınlatma sistemlerinin ışık kirliliğini en aza indirecek biçimde tasarlanması, uygulanması ve kullanılması olarak belirlenmiştir. İç mekân aydınlatmaların dışarıya olan etkileri standartlar doğrultusunda izin verilen sınır değerleri aşılmayacak şekilde düzenlenmelidir.

2022 yılı başında başlayan ve bir yılı geçen bir süre içinde gerçekleştirdiğimiz 22 toplantı bağlamında, yazımız ekindeki “Işık Kirliliği Yönetmelik Taslağı” ve 2872 sayılı Çevre Kanununa eklenmek üzere " Cezai İşlemler Taslağı" sonuçlandırılabilmiş olup; 12.06.2023 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımıza gönderilmiştir. Bakanlığımızca en kısa zamanda yayınlanmasını diliyoruz.

ETP Işık Kirliliği Çalışma Grubu

“Işık Kirliliği Yönetmelik Taslağı” ve 2872 sayılı Çevre Kanununa eklenmek üzere " Cezai İşlemler Taslağı" aşağıdadır.

IŞIK KİRLİLİĞİ YÖNETMELİK TASLAĞI

İÇİNDEKİLER

1.   KONU ve AMAÇ
2.   KAPSAM
3.   TASARIM KRİTERLERİ VE SINIR DEĞERLER
4.   İSTİSNALAR
5.   ZAMANA BAĞLI ÇALIŞTIRMA
6.   ÖZEL OLARAK KORUNAN ALANLAR
7.   DENETLEME YETKİSİ VE YAPTIRIMLAR
8.   YÜRÜRLÜK VE GEÇİŞ SÜRECİ
9.   TANIMLAR

1.   KONU ve AMAÇ

Genel aydınlatma kapsamındaki işlevsel ve mimari dış aydınlatma sistemlerinin tasarlanması, uygulanması ve kullanılması süreçlerinde ışık kirliliğinin engellenmesi temel ölçüt olmalı, dış aydınlatma kurulumlarının en az zararlı etki ve en çok yarar sağlayacak şekilde yapılmasına dikkat edilmelidir. Bu amaçla, ışık kirliliğinin olumsuz etkilerinin en aza indirilmesine yönelik ulusal mevzuat(lar) oluşturulmalıdır.

Işık kirliliği, ortamın aydınlık ihtiyacının yapay ışık (insan yapımı ışık kaynağı) kullanılarak görsel konfor ve ihtiyacın ötesinde değiştirilmesidir, işlevsel ve mimari dış aydınlatmaların tamamı ışık kirliliğinin kaynaklarıdır. Dış aydınlatmaların yarattığı ışık kirliliğinin olumsuz etkileri aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir.

a. Işık kirliliği doğal dengenin ve canlı(bitki, hayvan) sağlığının bozulmasına neden olur. Bütün canlıların uyum sağladığı 24 saatlik gündüz/gece döngüsü (sirkadiyen çevrim), canlıların fizyolojik süreçlerini belirleyen, biyokimyasal mekanizmaları denetleyen biyolojik saatini etkiler. Hayvanlarda üreme, göç etme, dinlenme ve yiyecek bulma gibi davranışlar, bitkilerde büyüme, gelişme, çiçeklenme, yaprakların dökülmesi ve durgunluk döneminin başlaması gibi fizyolojik olaylar gecenin uzunluğuyla belirlenir. Bitki ve hayvan türlerinin doğada var olmaları ve sayıları ortak bir dengeyi oluşturur, gece dış ortamın yapay ışıkla aydınlatılması, bu dengenin bozulmasına neden olur.

b.   Işık kirliliği insan sağlığının bozulmasına neden olur. Gece maruz kalınan ışık (süre, renk, şiddet), fazla kilolu olma (obezite), depresyon, uyku bozukluğu, diyabet, meme/prostat kanseri ve başka hastalıklara yakalanma riskini arttırır. Gözün alışık olduğu ve eylemler için gerekli aydınlık düzeyini aşan aydınlatmalar, gözün görme yetisinin bozulmasına sebep olduğu gibi nesnelerin görünürlüğünün kaybolmasına, dolayısıyla yol ve çevre güvenliğinin olumsuz etkilenmesine yol açar.

c.   Işık kirliliği enerjinin israf edilmesidir. Yapay ışık kaynaklarının ölçüsüz, kontrolsüz, aşırı ve amacı dışında kullanımı enerjinin, paranın ve doğal kaynakların boşa harcanmasıdır. İhtiyaçtan daha çok ve daha uzun süreli ışık kullanımı, ekonomiye yük getirir.

d.   Işık kirliliği doğal gece gökyüzünü ve kentsel görünümü bozar. Yanlış kullanım nedeniyle doğrudan gökyüzüne yönelen yapay aydınlatma kaynaklı ışıklar atmosferde yayınarak gece göğünün parlak görünmesine (yapay gök parlaması) neden olur. Atmosferin parıltısının artmasıyla, gece yıldızları görmek güçleşir, insanın evrenle doğrudan kurduğu ilişki bozulur, bilimsel astronomi gözlemlerinin yapılması zorlaşır.

2.   KAPSAM

Bu yönetmeliğinin kapsamı, bina içindeki kapalı mekânların dışında kalan tüm açık mekânlardaki dış aydınlatmaya yönelik olarak,

•   İşlevsel aydınlatmalar; araçların ve yayaların açık havada dolaşmaları ve eylemlerini gerçekleştirmeleri için yapılan kara, hava ve deniz ulaşım alanlarındaki yol, köprü, meydan, tersane, dok, antrepo, spor alanı, otopark vb.

•   Mimari aydınlatmalar; yapı yüzleri, yeşil öğeler (ağaç, çim, çiçek vb.), su öğeleri (deniz, göl, nehir, havuz, gölet vb.), park, bahçe vb.

konularında kurulacak aydınlatma sistemlerinin ışık kirliliğini en aza indirecek biçimde tasarlanması, uygulanması ve kullanılması olarak belirlenmiştir. İç mekân aydınlatmaların dışarıya olan etkileri Tablo 1’de verilen sınır değerleri aşılmayacak şekilde düzenlenmelidir.

3.   TASARIM KRİTERLERİ VE SINIR DEĞERLER

Dış aydınlatma yapılan ve “2. Kapsam” bölümünde bahsedilen yerlerin tamamında bu yönetmeliğe uygun bir aydınlatma projesinin bulunması zorunludur. Diğer projelerinin yanında Genel Aydınlatma Yönetmeliği’nin 3. Bölümünde tanımlanan İl Aydınlatma Komisyonu tarafından onaylanmış projesi bulunmayan hiçbir aydınlanma tesisatının kurulumuna(uygulamasına) başlanamaz.

Aydınlatma projesi, dış aydınlatma yönünden TS EN 12464-2 Işık ve aydınlatma - İş yerlerinin aydınlatılması - Bölüm 2: Bina dışı iş yerleri standardına uygun olacaktır. Bu yönetmelik ile getirilen kısıtlamaların TS EN 12464-2 standardını aşması halinde, proje ve aydınlatmanın çalıştırıldığı zaman aralıkları bu yönetmelik hükümlerine uygun olacaktır.

TS EN 12464-2 standardında tanımlanan E1, E2, E3 ve E4 çevre ortamı sınıflarında Tablo 1’de verilen sınır değerler aşılmayacaktır.

Tanıtım/reklam amaçlı kullanılan görsel veya ekranlar, gündüz 2.000 cd/m2, gece 200 cd/m2’yi geçmeyecektir.

Işık akısı toplamda 100.000 lümenden daha büyük olan aydınlatma tesisatlarının sabit veya hareketli ışıkları ile lazer ışıklarının gökyüzüne gönderilmesi yasaktır.

4. İSTİSNALAR

Tablo 1’de belirtilenler dışında kalan, özel mevzuatlarla düzenlenen durum ve kullanım alanları bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.

Yerel nitelikteki istisnai olaylar veya ihtiyaçlar karşısında ışıkların bu Yönetmelikte belirlenen sınırlamaların dışında kalacak şekildeki kullanımları izne tabidir. Muafiyet ihtiyacının açıklanarak izin talep edilmesi durumunda yetkili birimler (kişi, kurum, kuruluş), gerekli ve yararlı olma ölçütlerini gözeterek uygulamalara geçici olarak (sınırlı süre ile) izin verebilir. İzin kararında makul ve teknik gerekçeler bulunmalıdır.

5.   ZAMANA BAĞLI ÇALIŞTIRMA

Bu Yönetmelik kapsamındaki aydınlatma kurulumları genel olarak kapalı tutulur ve aşağıdaki durumlarda çalıştırılır:

a.   Kamuya ait veya özel alanlardaki işlevsel aydınlatmalar, en erken gün batımında çalıştırılır ve güneş doğduktan en geç bir saat sonra kapatılır. Hava durumu, güneş tutulması gibi nedenlerle gün batımından önce aydınlatma ihtiyacı doğarsa, ihtiyaçtan en erken bir saat önce ve en geç bir saat sonrasını kapsayan zaman aralığında, gün içinde de aydınlatma yapılabilir.

b.   Genel kullanım alanlarındaki (park, bahçe vb.) aydınlatmalar, gün batımında açılır. Gece boyu açık park ve bahçelerde saat 22.00 den sonra yürüme ve bisiklet yolları ile sınırlı olmak üzere aydınlık düzeyi/seviyesi kademeli olarak düşürülür ve en geç gün doğumunda kapatılır.

c.   Dış alan aydınlatmalarında, bir faaliyete bağlı aydınlatma gereksinimi varsa, buradaki aydınlatma kurulumu faaliyetin başlamasından en erken bir saat önce çalıştırılır, faaliyetin tamamlanmasından (temizlik, ertesi güne hazırlık gibi etkinlik alanıyla ilgili işlemler dâhil) en geç bir saat sonra kapatılır.

d.   Mimari aydınlatma kurulumları gün batımında çalıştırılır, en geç saat 22.00 de kapatılır.

e.   Vitrin aydınlatmaları ve ışıklı reklam panoları en erken gün batımında açılır ve en geç saat 22.00'de kapatılır. Faaliyetin devam etmesi durumunda, ışıklar faaliyetin kesilmesinden en geç 1 saat sonra kapatılır.

Aydınlatma kontrol sistemleri (varlık, hareket algılama, doğal ışık kontrol cihazları vb. kullanılıyorsa) bu Yönetmeliğin esası ile çelişmeyecek şekilde açılıp kapanma zamanlarını düzenleyebilir.

6.   ÖZEL OLARAK KORUNAN ALANLAR

Yerel yönetimler, yetki alanları içinde hayvan ve bitki türlerinin yapay aydınlatmaların etkilerine karşı özel hassasiyetlerini ve ekolojik sürekliliği dikkate alarak Tablo 1’de verilenlerden daha kısıtlayıcı bölgesel düzenlemeler yapılabilir. Bu kısıtlamalar, ihtiyaca göre sürekli veya sadece belli zamanlar içinde geçerli olacak şekilde düzenlenebilir.

Astronomik gözlem yerlerinin (gözlemevleri, Karanlık Gökyüzü Yerleri, gece gözlem şenlik alanları vb) ve yaban hayatı üreme bölgeleri gibi özel değerlendirilmesi gereken alanlar ve bunların çevresindeki yerleşim alanlarında, ilgili bakanlıklar tarafından Tablo 1’de verilen ölçütlere ilişkin belirtilen sınır değerlere alternatif (belirtilen değerler aşılmayacak şekilde) koruma planları uygulanabilir.
Ulusal Gözlemevleri çevresindeki 30 km. yarıçaplı alanlar, koşulları Tablo 1’de belirtilen E1 bölgesi olarak değerlendirilir. Bu bölgelerde, aksi yetkili/sorumlu yönetimler tarafından belirtilmediği sürece sadece tek renkli Amber (588 – 590 nm dalgaboyu) lambalar kullanılır.
Su öğelerini (deniz, göl, nehir, gölet vb.) doğrudan ya da içten aydınlatan tesisatlar kurulamaz. Su öğelerinin yakınında yer alan aydınlatma tesisatlarının tamamı, sadece kara üzerinde ihtiyaç duyulan alanı aydınlatacak şekilde tasarlanır/uygulanır.
Teknelerden ve turistik tesislerden su öğelerini aydınlatan (arama-kurtarma, güvenlik amaçlı kullanımlar hariç) ışık verilemez.

7.   DENETLEME YETKİSİ VE YAPTIRIMLAR

Bu yönetmeliğin uygulanmasında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı görevlidir.
Bakanlık bu görevini, bu yönetmeliğin uygulanmasına yönelik denetim, ölçüm ve değerlendirme yeteneğine sahip ölçüm cihazları ile donatılmış teknik personeli, İl Aydınlatma Komisyonu bünyesinde istihdam ederek yerine getirir.

Dış alan aydınlatmaları tasarım, kurulum (uygulama) ve kullanım aşamaların her birinde denetime tabidir. Tesis yöneticisi, denetlemekle görevli kişilere aydınlatma projesini ve aydınlatmada kullanılan armatürlerin teknik değerlerini vermekle yükümlüdür.

Işık kirliliğinden rahatsız olan vatandaşların talep etmesi halinde, tesis yöneticisi aydınlatma tesisatını gözden geçirmek, bu mevzuata bir aykırılık oluşmuşsa 15 iş günü içinde gidermek ve değerlendirme sonucunu yazılı olarak talep sahibine bildirmek zorundadır.

Yol aydınlatma tesisleri dâhil, ışıklı tesisleri yönetenler, aydınlatma tesisatı ilgili mevzuata uygun olsa bile, bireylerin meskenlerinin içine doğrudan ışık girişi oluyorsa, meskende ikamet eden herhangi bir bireyin talebi halinde bunu giderecek tedbirleri almak zorundadır.

Tesis yöneticilerinin rahatsızlığı giderecek tedbirleri süresi içinde almadığı veya alamadığı durumlarda, bireyler İl Aydınlatma Komisyonu’na şikâyette bulunabilirler. İl Aydınlatma Komisyonu, şikâyetleri değerlendirmek, mevzuat ihlalini ve büyüklüğünü belirlemek, ihlali gidermek, tesis yöneticilerine bu mevzuatta belirlenen yaptırımları uygulamakla görevlidir.

İl Aydınlatma Komisyonu, gerekli gördüğü durumlarda, bireylerin şikâyeti olmasa da rasgele, rutin veya hedefe dönük denetleme ve inceleme yapabilir. Şikayet veya doğrudan inceleme sonucu belirlenen ihlaller karşısında aynı prosedür uygulanır.

8. YÜRÜRLÜK VE GEÇİŞ SÜRECİ

Genel aydınlatma kapsamındaki işlevsel ve mimari dış aydınlatma sistemlerinin tasarlanması, uygulanması ve kullanılması için düzenlenen bu mevzuat yayınlandığı tarihten 6 ay sonra yürürlüğe girecektir. Mevzuata uygun olmayan uygulamaların bu süre içinde düzeltilmesi gereklidir.

9. TANIMLAR

Alt Yarı Uzay Işık Akısı Oranı (DLOR): Armatürün, alt yarı küresel ışık akısının, toplam akısına oranıdır. Yüzde ile ifade edilir.

Aydınlatma: Nesnelere, bunların çevrelerine, ya da bir bölgeye, bir kent bölgesine, görülebilmeleri için ışık uygulaması.

Aydınlık Düzeyi: Bir yüzeyin bir noktasını çevreleyen sonsuz küçük bir parçacığının aldığı akının, bu yüzey parçacığının alanına bölümüdür. Simgesi E, birimi lümen/metrekare lm/m2; lüks lux-lx dür.

Işık Akısı: Bir ışık kaynağından çıkan ve normal gözün gündüz görmesine ait tayfsal duyarlık eğrisine göre değerlendirilen enerji akısıdır. Simgesi Ø, birimi lümen (lm)’dir.

Işık Kirliliği: Yapay ışığın insanlar, hayvanlar ve bitkiler üzerinde yaptığı olumsuz etkiler, astronomik gözlemlerin güçleşmesi/engellenmesi, kent görünümünün bozulması, enerji ve para kaybı vb. durumlar.

Işık şiddeti/Işık Yeğinliği: Kaynaktan çıkan ve verilmiş bir doğrultuyu içeren katı/uzay açı elemeni(parçacığı) içine yayımlanan ışık akısının, bu katı açı elementine bölümü ile elde edilen değer. Simgesi I birimi kandela(cd) dir.

Işık Dağılım Eğrisi: Kaynağın ışık yeğinliği değerlerinin, uzayın doğrultuları fonksiyonunda, çizelgeler ya da eğrilerle gösterilmesi.

Işıklılık/Luminance: Söz konusu noktayı çevreleyen sonsuz küçük bir yüzey parçacığının, verilmiş doğrultudaki ışık yeğinliğinin, bu yüzey parçacığının verilmiş doğrultuya dik bir düzlem üzerindeki izdüşümünün alanına bölümü. Simgesi L, birimi kandela bölü metrekaredir (cd/m2) dir.

Kamaşma: Işıklılıkların uygun olmayan dağılımları ya da aşırı bir karşıtlık sonucu, nesnelerin ya da bunların ayrıntılarının ayırt edilmesinde bir yetenek eksikliği ya da bir güçlük, bir sıkıntıya yol açan görme koşulları. Konforsuzluk kamaşması ve yetersizlik kamaşması olarak iki biçimi varır. Konforsuzluk kamaşması, CIE Birleşik Kamaşma Derecesi (RUGL) ile değerlendirilir.

Parıltı/Brightness: Bir yüzeyin az ya da çok ışık yayımlar, yansıtır ya da geçirir görünmesine bağlı görsel duyulanma verisi. Bu veri, öznel bir kavrama bağlı ve ışıkölçümsel bir büyüklük (fiziksel bir büyüklük) olan ışıklılığın yaklaşık ruhduyumsal (psikosansoriyel) karşılığıdır. Simgesi B ,

Renk Sıcaklığı: Işınımı, verilmiş bir renk uyartısı ile aynı türsellikte bulunan, Planck ışıyıcısının sıcaklığı. Simgesi Tc, birimi Kelvin (K) dir.

Renksel Geriverim: Işık kaynaklarının aydınlattıkları cisimlerin renk türü ile ilgili görünüşleri üzerindeki etkisi renksel geriverim indisi ve renksel geriverim sınıfı ile derecelendirilir.

Renksel Geriverim İndisi: Deney sırasında kullanılan ışıklayıcı ile aydınlatılmış bir nesnenin psikofizik rengi ile aynı nesnenin referans ışıklayıcısı ile aydınlatılması arasındaki türsel uyum derecesinin nicel ölçüsü. Simgesi Ra, sayısal değeri 0 ila 100 arasındadır. 100 en iyi durumu belirtir.

Renksel Geriverim Sınıfı: Deney sırasında kullanılan ışıklayıcı ile aydınlatılmış bir nesnenin psikofizik rengi ile aynı nesnenin referans ışıklayıcısı ile aydınlatılması arasındaki türsel uyum derecesinin nicel ölçüsü. Simgesi RGS, sayısal değeri 4 ila 1 arasındadır. 1 en iyi durumu belirtir.

Üst Yarı Uzay Işık Akısı Oranı (ULOR): Armatürün toplam ışık akısından, alt yarı küresel akı çıkarılarak elde edilen akıdır. Yüzde ile ifade edilir

CEZAİ İŞLEMLER TASLAĞI

Işık Kirliliği Yönetmeliğinde belirtilen düzenlemelerin ve mevzuat ihlalinin belirlenmesi halinde, aşağıdaki para cezaları hesaplanır ve tahsil edilir (Sayısal değerler sadece örnek amaçlıdır).

Kullanılan aydınlatma aygıtlarının ölçülen değerleri, onaylanan projedeki değerleri;

%15 den daha az aşıyorsa, kurulum sahibine mevzuat ihlalini gidermek için 10 iş günü süre verilir. Bu süre içinde ihlal giderilmezse her 1.000 lümen için 800 TL
%15’den fazla aşıyorsa; her 1.000 lümen için 1.000 TL
%25’den fazla aşıyorsa; her 1.000 lümen için 5.000 TL
%40’dan fazla aşıyorsa; her 1.000 lümen için 10.000 TL

para cezası uygulanır.

Kurulumun işletmesi sırasında, kullanılan ışık kaynaklarının teknik özelliklerinin veya konumlarının onaylı projesindeki durumun dışına çıktığı ve bu durumun üst yarı uzaya doğrudan ışık verme yasağını ihlal ettiği belirlenirse, kurulum sahibine mevzuat ihlalini gidermek için 10 iş günü süre verilir. Bu süre sonunda ihlal giderilmezse, kurulum sahibine 10.000 TL para cezası uygulanır.

Yapı cephelerinden yansıyan aydınlatmalar ile reklam, tanıtım veya benzer amaçlı, belirli bir yüzeye sahip ışık kaynaklarının yüzeylerin cd/m2 cinsinden ışıklılık miktarları, projede onaylanan değerlerin üzerinde olması durumunda ışıklılık fazlası;

%15 den daha az ise, kurulum sahibine mevzuat ihlalini gidermek için 10 iş günü süre verilir. Bu süre içinde ihlal giderilmezse, cd/m2 cinsinden fazlalık x 800 TL x yüzey alanı (m2)

%15 den fazla ise, cd/m2 cinsinden fazlalık x yüzey alanı (m2) x 1.000 TL
%25 den fazla ise, cd/m2 cinsinden fazlalık x yüzey alanı (m2) x 5.000 TL
%40 tan fazla ise, cd/m2 cinsinden fazlalık x yüzey alanı (m2) x 10.000 TL

para cezası uygulanır.

Su öğelerine doğrudan ışık tutulması halinde,

1.000 lümene kadar 1000 TL
1.000 – 5.000 lümen arasında, her 1.000 lümen için 2.000 TL
5.000 – 10.000 lümen arasında, her 1.000 lümen için 4.000 TL
10.000 lümenden fazlası halinde her 1.000 lümen için 8.000 TL

para cezası uygulanır.

Gökyüzüne doğrudan ışık tutulması halinde;

1.000 lümene kadar 2.000 TL
1.000 – 5.000 lümen arasında, her 1.000 lümen için 4.000 TL
5.000 – 10.000 lümen arasında, her 1.000 lümen için 8.000 TL
10.000 lümenden fazlası halinde her 1.000 lümen için 16.000 TL

para cezası uygulanır.

Zamana bağlı sınırlamalara uyulmaması halinde; kısıtlama süresi içinde yayılan ışık akısı fazlası (o saatler için izin verilen ışık akısını aşan kısmı) x süre (saat) x 2.000 TL para cezası uygulanır.

100.000 lümenden daha büyük olan sabit veya hareketli huzmeli ışık atan aydınlatma tesisatları ile lazer radyasyonunun gökyüzüne gönderilmesi halinde, 100.000 TL para cezası uygulanır ve ihlal derhal sonlandırılır.

Işık rengi için tanımlanan düzenlemelere uyulmaması durumunda, ihlalin kaldırılması için 10 iş günü süre verilir. Bu süre içinde ihlal giderilmezse;

Katsayı = Ölçülen Kelvin cinsinden ışık rengi / Projesindeki Kelvin cinsinden ışık rengi
Katsayı x Armatür Işık Akısı x 2.000 TL

olacak şekilde para cezası uygulanır.

Belirlenen aykırılıklar 14 takvim günü içinde giderilmek zorundadır. Giderilemiyorsa, giderilene kadar mevzuata aykırı kısım kapatılır. 14. günden sonra çalışan kurulumda tespit edilen aykırılık, tekrarlanan aykırılık sayılır.

Birden fazla aykırılık durumunda, her bir aykırılıkla ilgili cezalar toplanır.

Aynı cins aykırılık, izleyen denetimlerde tekrar belirlenirse, o aykırılıkla ilgili ceza tekrar sayısı ile çarpılarak artırılır (İkinci aykırılık halinde 2 kat, 3. aykırılık halinde 3 kat, vb.)

Işık akısının yüzey yoğunluğu, yetkili makam tarafından bölgesel ve farklı zaman dilimleri içinde azaltılabilir.

İhlal kamu kurumu veya ticari bir işletme tarafından yapılmışsa, cezalar iki kat artırılarak uygulanır.

Paylaş: