EMO Elektrik Tariflerinin İncelenmesi Raporu

TMMOB
Elektrik Mühendisleri Odası
Enerji Daimi Komisyonu Elektrik Tarifelerinin İncelenmesi
Alt Çalışma Komisyonu Raporu
Mayıs 2023

Komisyon Üyeleri
Muhsin Dugan, Fatma Rana Arıbaş, Bilgin Akbal, Emre Akyüz, Ali Hakan Everekli, Teoman Alptürk, Tarık Tarhan , Cemil Kocatepe

İçindekiler

1- Giriş
2- Elektrik Piyasası ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)
2.1- Elektrik Piyasası
2.2- EPDK’nın Yapısı
3- Elektrik Enerjisi Fiyatlarının Oluşumu
3-1 Piyasa Takas Fiyatları
4- EPDK'nın Tarifeleri ve Açıklamaları
4.1- Faaliyet Bazlı Tarife Tabloları ve Açıklamaları
4.2- Yeşil Tarife
4.3- Nihai Tarife Tablosu
4-4 Elektrik Enerjisinde Tüketimin Sınıflandırılması
5- Elektrik Enerjisinin Faturalandırılması
5.1- Piyasa Takas Fiyatı, Sanayi ve Mesken Enerji Fiyatları Karşılaştırması
5.2- Mesken Enerji Bedeli Fiyatları
5.3- Dağıtım Bedeli Fiyatları
5.4- Toplam Enerji Birim Fiyatları
5.5- Vergiler
5.6- 5.6- 230 kWh Elektrik Faturaları
5.7- 230 kWh Vergiler Dahil Elektrik Faturalarının Grafiği
5.8- Kademeli Birim Fiyat Sonucu Fatura Tutarları
5.9- Asagri Ücrete Göre Elektrik Faturalarının Karşılaştırılması
6- Yoksulluk Sorunu
7- Kayıp – Kaçak
8- Enerji Planlaması
9- Sonuç
10- Kaynaklar

Giriş

İnsan yaşam döngüsü içinde yer alan “Su, Gıda ve Enerji”; en temel ihtiyaçlar olarak öne çıkmaktadır. Günümüzde meskenlerde ısınma enerjisinin (Doğalgaz veya elektrikli ısıtıcılar) yanı sıra aydınlatma ve elektrikli cihazlar için de elektrik enerjisi kullanılmaktadır.

Elektrik enerjisinin üretilmesi, iletilmesi ve son kullanıcılara kadar dağıtılmasının ucuz hale getirilmesi meskenlerdeki kullanımı kadar sanayi, ticarethane, tarım ve ulaşım sektörlerinin gelişmesi ve ülkelerin kalkınmasında büyük önem arz etmektedir

Ülke ekonomilerinin gelişiminde ve sürdürülebilir kalkınmalarında öncü rolü olan Elektrik Enerjisi sektörünün konu başlıkları “Enerji Kaynakları, Üretim ve Çevrim Tesisleri, İletim ve Dağıtım Sistemleri ve Tüketim Sistemleri” olarak öne çıkmaktadır.

Küresel ısınma artışının önlenmesi göz önüne alındığında çevre ile uyumlu yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisinin üretilmesi günümüzde önemini daha da artırmaktadır.

Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere 1984 yılında 3096 sayılı kanunla özel sektörün elektrik piyasasına
girmesine izin verilmiş ve yıllara göre gelişmeler yer almaktadır.

2001 yılından bu yana ülkemizde; elektrik, akaryakıt, doğalgaz, LNG piyasaları ve enerji dönüşümünün düzenlenmesi ve denetlenmesi görevi Enerji Piyasaları Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından yapılmaktadır.

Bu çalışmada; EPDK’nın yapısı, vizyonu, misyonu ve stratejik amaçlarının yanı sıra değer ifadelerine yer verilerek,
Elektrik Enerjisi sektöründe yapılan çalışmaların son kullanıcı olan Meskenler (Konutlar) açısından fiyatlandırmaları incelenmiştir. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından özelleştirilmiş; üretim ve Türkiye sathında 21 bölgede faaliyet gösteren (Bölgesinde tekel olan) dağıtım şirketlerinin tüketicilere sundukları hizmetlerin son kullanıcı olan Meskenler (Konutlar) açısından fiyatlandırmaları incelenerek EPDK tarafından açıklanan fiyatların Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan tüketici enflasyonu ile karşılaştırılması yapılmıştır. Faturalar içinde yer alan vergilerin oranları, asgari ücret geliri ve medyan gelir seviyesinin yüzde 60 yoksulluk sınırında yıllık gelir seviyesi ile yıllık toplam elektrik faturaları karşılaştırılmıştır. Bölgelere göre kayıp-kaçak oranları incelemesi yapılmasının yanı sıra ekonomi, sosyal ve çevresel etki bakımından toplumsal fayda/maliyetler ışığı altında elektrik enerjisi üretim, iletim ve dağıtım ile perakende/toptan satış hizmetlerinin eskiden olduğu gibi kamu tarafından mı, yoksa bugünkü gibi özel sektör tarafından mı? Yapılmasının daha uygun olacağına dair tartışmalara ışık tutmaya çalışılmıştır.

Sonuç bölümünde genel hatlar üzerinde değerlendirmeler yapılarak, EPDK’nın yönetim yapısına ilişkin öneriler
yer almıştır.

Raporun tamamını indirmek için lütfen tıklayınız.

Paylaş: