Neden ve Nasıl Soruları Çalışanı İşe Dahil Etmede Etkilidir

Levent Taşkın

[Yayım Tarihi: 11 Aralık 2024]

Neden ve Nasıl Soruları Çalışanın Motivasyonunu Belirler

Lider yöneticiler çalışanlarını önemseyen ve onlarda pozitif duygular yaratarak motivasyonla çalışmalarını sağlayan bir yetkinliğe sahiptirler. Onlar çalışanların duygularına dokunabildiklerinde ve içlerindeki olumlu yönleri ortaya çıkarabildiklerinde, bir çalışandan iki kat daha fazla özveri ve verim alabildiklerini bilirler. Sadece bu kadar mı? Tabi ki hayır. Ayrıca çalışanların sorumluluk almalarını ve şirketten ayrılmayacak gibi bağlılıkla çalışmalarını sağlamış olurlar. Lider yöneticiler, çalışanların sürekli artan ve zorlaşan rekabette hedefleri yakalama stresi, aşırı iş yükü, yoğun iş temposu ve bitmeyen müşteri istekleri karşısında yaşadıkları olumsuzları, olumlu duygular karşısında motiveli bir ruh yapısı ile aşabileceklerini bilirler. Bu şekilde çalışanlar iş yerine karşı aidiyet hissederler, iş yerinde yaptıklarına ve emeklerine bir anlam katarlar, başarılarından gurur duyarlar. 

Bu tür iş yerlerinde çalışanın huzurlu bir iş yeri diye tanımlamasındaki en etkin iki değer içselleşmiştir: 

-Güven
-Sadakat

Bu değerler ile şirkette yenilikçi fikirlere odaklanma, katılımcılık, sürekli gelişim ve yeniliğe açık olma kültürü çabuk benimsenir. Çalışanlardan, paydaşlara ve müşterilere uzanan bir güven, memnuniyet ve bağlılık ilişkisi oluşur. 

Çalışanlar olarak yaptıklarımıza bir anlam katabiliyorsak, aidiyet hissederek çalışabiliyorsak kendimize hiçbir zaman ben neden takdir görmüyorum, neden her gün sıradan işler yaparak monoton bir tempodayım, neden fark edilmiyorum sorularını sormaz. Tam tersine nasıl fark yaratabilirim, nasıl bu işi farklı yapabilirim, nasıl en hızlı sonuca ulaşabilirim, nasıl daha fazla kendimi geliştirebilirim, nasıl kariyer hedeflerim için destek alabilirim gibi olumlu yönde bir düşünme sistematiğine sahip olur. 

Genelde toksik kültürün oluştuğu ve neden bunlar başıma geliyor diye sorgulatan şirketlerde çalışanların mutsuz olmasını ve şirketlerinden ayrılma kararı almasının en önemli nedenleri yöneticilerin olumsuz tutum ve davranışlar, önemsenmeme, güven eksikliği, çatışmalar ve mobbing, fikirlerin alınmaması, katılımcı ve yenilikçi bir ortamın olmaması gibi temel problemler başı çekmektedir. 
 

Çalışanların nasıl daha fazla fark yaratabilmeyim diye kendisine sorabilir olmasını sağlamak için lider yöneticilerin iş yapış ve iletişim becerilerini çalışanların duygularına dokunacak şeklide kullanırlar. Bunun için bazı temel uygulamaları bilinçli bir şekilde hayata geçirirler:

1.    Orta ve uzun vadeli hedefler ve bunlara ait stratejileri oluştururlar. Hedefleri çalışanlar ile paylaşır ve onları kendi hedeflerine ortak edecek ve nasıl birlikte başaracaklarına dair farkındalık yaratır. Planlama ve aksiyonlara çalışanlarını dahil eder, onların inisiyatif ve sorumluluk almalarını teşvik eder. 

2.    Çalışanları ile açık kapı iletişim kurar. Fikirlerini alır, görüşlerine önem verir, geri bildirim alıp vermeyi düzenli olarak yapar. Çalışanlarıyla düzenli bilgi alışveriş yapacağı fırsatlar yaratır. 

3.    Ekibini başarılarında takdir eder, hatalarında arkasında durur. Hatalardan ders çıkarılmasını sağlamak ve hatayı engelleyecek sistemler oluşturmak için hataları bir fırsat olarak kullanır. 

4.    Etik, adil, eşit davranarak, sözünde durarak ve ilkeli hareket ederek çalışanlarda ve paydaşlarda güven yaratır. 

5.    Son kararı kendisi de verse çalışanları ve hedefleri ilgilendiren konularda ekibinin görüşlerini alır, kararlara ortak etmeye çalışır, alınan kararların faydalarını ve amacını çalışanları ile paylaşarak hayata geçirilmeden önce olası engelleri ortadan kaldırır. 

6.    Çalışanların sonuç odaklı çalışmasını ve risk almaktan çekinmemelerini teşvik eder. Bu nedenle çalışanlarına sorumluluk alanlarındaki işleri yapacak şekilde yetki verir, onları sınırlamaz, mikro yönetim yapmaz ve onları cesaretlendirir. 

7.    Çalışanlarıyla düzenli performans görüşmeleri yapar, onların kişisel gelişimlerine yönelik gerekli destekleri vererek ve koçluk yaparak kariyer hedefleri için fırsatlar yaratır. 

8.    Gerek olumlu ve yönlendirici tutum ve davranışıyla, gerek adil ve etik yönetim şekliyle, gerekse bilgi ve vizyonu ile çalışanlarına örnek olur.

9.    Takdir ve teşekkür etmeyi ihmal etmez. Alçakgönüllü ve motive edici bir tutumla ekibini başarılarında kutlar, başarısızlıklarda ise ekibini korur ve sorumluluğu kendi üzerine alır. 

10.    Yetkin ve nitelikli çalışanlarla ekibini güçlendirirken, ekibinde geleceğe yönelik yeni liderler yetiştirmek için çaba sarf eder. 

Lider yöneticiler nasıl daha farklı olabilirim ve nasıl fark yaratabilirim diye düşünerek geçmişten ders çıkarıp, daha çok geleceğe ve o geleceği beraber şekillendireceği çalışana odaklı çalışırlar. Bunu yaparken çalışanların duygularına hitap ederek onları kendi vizyon ve hedeflerine dahil etmenin de işin püf noktası olduğunu bilirler.