×

İş Sürekliliği



İş Sürekliliği

Şenol Gürvit 

 
İş Sürekliliği (Availability), Türkçe kelime olarak BT teknoloji literatüründe yaygın olarak yer bulmuştur. Buradan Kesintisiz Güç Kaynağı başta olmak üzere diğer kritik fiziksel alt yapı sağlayıcıları bu kelimeyi kendi sistemlerinin tanımını yaparken de kullanmaya başlamıştır. Bu kelime tam olarak tanımı yansıtmamakta, doğal olarak da düşüncelerde ve konuşmalarda anlam kargaşalığı yaratmaktadır. “Availability” kelime olarak; hazır bulunma, kullanılır olma, mevcut olma, müsait olma gibi anlama sahiptir. En uygun terimlerden biri de jeneratör sektöründe kullanılan “emre amade” olma tanımıdır.

İş Sürekliliği (Business Continuity) gerçek anlamlı olarak; daha çok kurumların olağan ya da olağan dışı durumlara tepki verme bu tür durumların planlamasını yapma konusunda stratejik ve taktiksel becerisi ve iş kesintileri için önceden tanımlanmış kabul edilebilir seviyede iş uygulamalarına devam etme becerisi olarak tanımlanır.

Veri merkezi kritik altyapı sistemleri ve bunların yapılandırılması için kullanılan “availability” manasındaki iş sürekliliği, tanım olarak MTBF, MTTR gibi tanımlarla rakamsal olarak tanımlandığı gibi aynı zamanda “güvenirlilik” tanımı ile de matematiksel bağlantısı bulunmaktadır. Bunlar istatistiki tanımlardır. Bir sistemin ya da altyapının görevini icra eder performansını tarif eden sayısal bir analiz ortaya koymaktadırlar.

Güvenirlilik ile iş sürekliliği (availability) her ne kadar birbirleri ile yakın ilişkili olsa bile birbirleri ile karıştırmamakta fayda vardır. Bir uzay aracının, nükleer denizaltının ya da uçağın öncelikle insan hayatını korumak için görevlerini kusursuz tamamlamaları önemlidir. Dolayısı ile bu sistemlerin güvenirliliği yüksek olmalıdır. Seyir halinde olduğu sürece herhangi olumsuz olay meydana gelmemesi için her kritik elemanın da yüksek güvenirlikli üretilmesi ve monte edilmesi gereklidir. Nitekim bu taşıtların yüksek güvenirliği için kullanımlarına bakım için ara verilir. Bu süre içinde ömrü tamamlanmış (artık güvenilmez) elamanların hepsi değiştirilir ve test edilir. Sistemler yüksek güvenirlik ile görevlerine başlayabilir duruma gelirler.

Buna karşın bu yüksek güvenirlikli sistemlerin iş süreklilikleri (availability) düşüktür. Çünkü bakım ve test sırasında kullanıma hazır olmamaktadırlar.

Veri Merkezi kritik altyapı sistemlerinin performansları ise, yüksek güvenirlilikten çok yüksek iş süreklilikleri (availability) ile ölçülmektedir. Veri merkezi altyapısı; bakım, insani hata, arıza, çevresel ve tabii risklerde dahi görevini sürdürmesi istenir. Bakım ya da değişim çalışmaları sırasında altyapı görevinin sürdürülmesi önemli bir performanstır.

Bu yüzden kritik fiziksel altyapı sistemlerinin yüksek güvenirlikli yapıda olmasından daha çok bunların yedekli olarak yapılandırılması, sistemlerin arızaya karşı toleranslı kurgulanması daha önemlidir. Böylece ekonomik açıdan daha uygun ticari ürünlerin kullanımı ile yüksek iş süreklilikli (availability)   altyapılar oluşturulabilir. Yani bu durum yüksek maliyetli bir sistem kullanımı yerine birbirini bakım veya risk durumlarında destekleyecek sistemlerin entegrasyonu ile sağlanabilir.

Bilgi Teknolojisi değerlendirmesinde kullanılan en basit iş sürekliliği (availability) tanımı 9’lardır. Bir yılda hangi yüzde ile sistemin ayakta kaldığını ve basit bir hesaplama ile ne kadar kesinti olduğunu anlatmak için kullanılmaktadır.

His olarak anlaşılması için telefon sisteminin standardı %99.999’luk bir iş sürekliliğini hedeflediği örneği verilebilir. Bu standart, evdeki telli bağlantılı telefon için geçerlidir. Bir yılda telefonun ahizesi kaldırıldığında %99.999 olasılığı ile çevir zili çalması (emre amade) gerekmektedir. Yılda toplam 5 dakika telefon çevir sesi vermeyebilir. Normal olarak bir kullanıcı için bu 5 dakika, telefonun kullanılmayan zamanına denk geleceğinden farkına bile varılmayacaktır.

Bu telefon standardının, mobil telefon için geçerli olması olanaksızdır. Çünkü her halükarda mobil telefonun pil gücü tükeneceğinden, kullanıcısının bu kadar yüksek iş sürekliliği ile kullanması zor olacaktır.

Telli bağlantılı telefon ile mobil telefon sistemlerinin karakterlerine göre iş sürekliliği ihtiyacı farklıdır. Verilen örnekte olduğu gibi her veri merkezi aynı seviyede iş sürekliliğine ihtiyaç duymayabilir. Veri Merkezinin iş sürekliliği seviyesinin belirlenmesi ilk yatırım maliyeti ve tasarım için önemli bir başlıktır. Veri Merkezlerinin kullanım amacına göre iş sürekliliği seviyesinin belirlenmesi bu açıdan önemlidir.

Veri merkezi altyapısı iş sürekliliği, içinde barındırdığı kritik cihazların güç, soğutma ve güvenlik ihtiyacının sağlanması operasyonunun sürekliliğine göre tanımlanır. Buna karşın veri merkezinin network altyapısı ve fiber omurga bağlantısının ayakta kalma iş sürekliliği, sunucu ve depolama cihazlarının sağlıklı çalışma iş sürekliliği, uygulama yazılımların kesintisiz hizmet verme iş sürekliliği gibi kesintisizlik oranları bütünsel iş sürekliliğini belirleyecektir. Doğal olarak veri merkezi altyapı iş sürekliliği en belirleyici oran olacaktır. Enerji ve soğutma olmadan üst katmanlardaki hizmeti sürdürmek olanaksızdır.


 
Paylaş:
E-BÜLTEN KAYIT
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!
Sosyal Medyada Bizi Takip Edin!
E-Bülten Kayıt