×

İş Görüşmelerinde Hangi Doğru Sorular Sizi Bir Adım Öne Çıkarır?



İş Görüşmelerinde Hangi Doğru Sorular Sizi Bir Adım Öne Çıkarır?

Cem Kafadar
 
Yanıtları aramadan önce ilk görüşmede sorulmaması gereken zehirli sorulara bakmakta fayda var:
  • Araç veriyor musunuz?
  • İlk yılım tamamlanmadan yıllık izin kullanabilir miyim?
  • Ücret dışı sosyal haklarım neler?
  • Sağlık sigortası yapıyor musunuz?
  • Servis güzergâhınız nasıl?

Soruların ortak paydasını fark ettiniz mi? Hiçbiri yapacağınız işe yönelik, firmaya sağlayacağınız katkıya dair bir ifade içermiyor. Hepsi sizin kişisel kazanımlarınızla ilgili. Oysa mülakat yapan kişinin öğrenmek istediği, değerlerinizle firmanın değerlerinin ne kadar buluştuğu… Doğru insan siz misiniz, yoksa kapının dışındaki öteki adaylar mı? İlk görüşmelerin amacı bu iş için uygun olup olmadığınızın anlaşılması, yaratacağınız katma değerlerin keşfedilmesidir. Yani biraz klişeleşmiş bir söylemle, “neden sizi işe alalım?” sorusunun tatmin edici yanıtlarını öğrenmektir. Yukarıdaki soruların mülakat yapan kişide önceliklerinize dair yaratacağı ilk algı, size sunulan pozisyonda hangi farklılıkları hayata geçirebileceğinizden çok kişisel kaygılarınızın her şeyin önüne geçtiği.

Biliyorum, şimdi merak ediyorsunuz, tüm bu konular benim işi seçip seçmememde birincil öncelikli, bunların yanıtlarına göre hareket edeceğim, ama siz bana aman bu soruları sormayın diyorsunuz. Peki o zaman ben tüm bu haklarımı nasıl öğreneceğim? Yanıtı basit: Zamanı geldiğinde. Ya o gün hiç gelmezse? İşte o anın gelmesini sağlamak mülakat sürecini yönetme becerinizle bağlantılı. Bu yazının amacı da o yolu size açacak doğru sorulara yönelik ipuçları sunmak. Anlaştık sanırım. Buraya kadar anlaşamadıysak sonrasında yazdıklarım havada kalabilir, onun için bu ilk bölümü, yani işin tersini, düzünden önce düşünmenizi önemsiyorum.

Mülakattaki önemli kırılma noktalarından biri firma yetkilisinin “Bize sormak istediğiniz bir sorunuz var mı?” dediği andır. Burada gündeme getireceğiniz her şey, sizin işi ne kadar anlayıp, nasıl bir performans göstereceğinize dair önemli işaretler verecek. Firmanın işe dair tıkandığı noktaları sezebiliyor musunuz, pozisyonun getireceği tehditleri, fırsatları, avantaj ve dezavantajları yakalayabildiniz mi, yani size teklif edilen iş üzerinden basit bir SWOT analizi yaptınız mı, sizden bu doğrultuda bir şeyler duymak isteyeceklerdir. O saatte, o odada tanımadığınız bir insanla görüşüyor olmanızın temel nedeni budur. Yoksa uygun kişi olduğunuza dair henüz karar verilmemiş bir aşamada hak ve taleplerinizi dinlemek için sizi oraya çağırmadılar. Onun sırası da gelecek.

Bu yazıyı hazırlamadan önce internette yaptığım araştırmada Harvard Business Review Dergisi’nde Amy Gallo’nun “İş Görüşmelerinde Sorabileceğiniz 38 Akıllı Soru” yazısıyla karşılaştım. Okumanızı tavsiye ederim, önemli noktaları vurgulamış. Onun önerdiği soruların hepsini buraya almıyorum, çünkü bizdeki iş işleyiş sistemi Amy’nin ülkesinde olduğundan biraz daha farklı. Ancak “Sorularınızı Kişiselleştirin” bölümünü paylaşmak istiyorum.

“Sorularınızı ifade ediş biçiminiz önemlidir. Genel bir dil kullanmaktansa özellikle sizle alakalı olan sorular sormalısınız. Örneğin, ‘Bir çalışma günü içinde neler oluyor?’ yerine ‘Bir çalışma günü içinde benim rolümle ilgili neler oluyor?’ şeklinde sorabilirsiniz. Bu soru sayesinde, işe alım uzmanı kafasında sizi bu rolde canlandırmaya başlar. John Lees’in sözleriyle ‘Bu harika bir psikolojik taktiktir. Çünkü işe alım uzmanı bir kere gözünde sizin işi yaptığınızı canlandırdıktan sonra o görüntünün kaybolması zordur.’”

Soruları sorarken cevaplarınızın kendinizi daha iyi ifade edebilmenizin önünü açmasına dikkat ederseniz görüştüğünüz kişi üzerinde oluşturduğunuz etki de artacaktır. Aşağıda sıraladıklarımın hepsini gündeme getirme imkânınız olmayacak ancak bu soru listesinin içinden o firma ve pozisyona uygun olanları seçip alabilirsiniz:
  • Bu pozisyonda benden öncelikli beklentileriniz nelerdir? (Bu sorunun yanıtını ne kadar iyi öğrenirseniz taleplerinizi de o kadar iyi belirlersiniz.)
  • İlk üç ayda neleri başarmamı bekliyorsunuz?
  • İlk olarak hangi projeleri üstleneceğim?
  • Sizce bu roldeki sorumluluklarım altı ay veya bir yıl sonra değişir mi?
  • Bana biraz çalışacağım ekipten bahsedebilir misiniz?
  • Hangi departmanlar veya birimlerle etkileşim içinde olacağım?
  • Eğer sıcak bir iletişim kurulduysa şu soruyu da sorabilirsiniz: Burada çalışmanın size iyi gelen tarafları neler?
  • Şirketin geleceği hakkında sizi en çok ne heyecanlandırıyor?
  • Şirketin değerlerini nasıl tanımlarsınız?
  • Şirket son birkaç yıldır nasıl bir değişim geçirdi?
  • Şirketin büyüme ve gelişme planlarından bahsedebilir misiniz?
  • Uzaktan çalışacağınız bir pozisyonsa çalışanların şirket kültürüne nasıl entegre edildiğini sormanızda fayda var.
  • İş arkadaşlarımla ortak bir anlayış edinmem için okumam gereken bir şey var mı? (En sevdiğim sorulardan biri)
  • (Şirket kültürüyle ilgili ipuçları yakalamak için) Siz ve ekibiniz öğle yemeği zamanını nasıl geçiriyorsunuz?
  • Şirkete girmenizden bu yana şirket nasıl değişti?
  • Bu rolde ne gibi öğrenme ve gelişme fırsatlarım olacak?
  • Başarılı çalışanlar ne gibi pozisyonlara geçiyor?

Görüşmeyi sonlandırmadan önce kapanışta şu soruları sorabilirsiniz:
  • Sormam gereken ama sormadığım bir soru var mı? (Tüm detayları göz önünde tuttuğunuzu gösteriyor.)
  • Size yardımcı olabilecek başka ne söyleyebilirim?
  • Yeteneklerimle ilgili açıklamamı istediğiniz bir şey var mı?
  • İşe alım sürecindeki bir sonraki adım nedir? (Ben size vakit ayırdıysam sizin de bana bilgi verme nezaketini göstermeniz gerekiyor.)

Tüm buraya kadar her şey yolunda gittiyse burada sorulmaması gereken soru, “Öyleyse ne zaman işe başlıyorum?” sorusu. Bu tür bir soru size ukala bir hava vermekle kalmaz, şirketin görüşme sürecine de saygı duymadığınız algısına neden olabilir.
Paylaş:
E-BÜLTEN KAYIT
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!
Sosyal Medyada Bizi Takip Edin!
E-Bülten Kayıt