BIM’in Periyodik Tablosu Yazı Dizisi-1

BIM’in Periyodik Tablosu
Yazı Dizisi-1

Ümit Balaban

BIM sürecine ait NBS (National Building Specification) tarafından hazırlanan bir tablodur. Bu tablo ile BIM sürecine geçişinizde nelere dikkat etmeniz gerektiği en iyi şekilde açıklanmıştır. Bende bu tabloda bulunan ve önemli olduğunu düşündüğüm elementlerden bahsetmek ve bunların sizlere nasıl faydalı olacağını açıklamak istedim.

Tablo oluşturulurken kimya derslerinde gördüğümüz periyodik tablodan esinlenilmiş ve bu sürece geçiş yapmak isteyen kullanıcılar tarafından kolayca anlaşılması amaçlanmıştır. Bunun dışında ise bunu hazırlayan kişinin bir “Breaking Bad” dizisi hayranı olduğunu düşünüyorum.

Genel bir grup içinde toplanan elementler, sonrasında detayları ile paylaşılmış ve açıklamalarıyla nasıl olması gerektiği anlatılmıştır.

Ülkemizde standartlaşmaların zor olduğu açık bir şekilde görülmektedir. Böyle karışık ve belirsiz bir ortamda, firmalarını BIM sürecine taşımak isteyenler için dikkat edilmesi gereken elementler üzerinde durulmuştur. Sizlere bu elementlerin hepsini bu yazımda açıklamak yerine, en önemli olanlarını aktarmaya çalışacağım.

Strateji
BIM sürecine geçişin en önemli ve başlangıç adımı. Firmanızın BIM Stratejisini belirlemeli ve bu sürece geçtiğinizde neler başarmak istediğinize karar vermelisiniz. BIM adaptasyonunda belirleyeceğiniz strateji firmanızın başarısı için önemli bir rol oynamaktadır. Yazılımları aldınız ama kullanamıyorsunuz, ekibe bir BIM Yöneticisi dahil ettiniz yine de sonuç alamıyorsunuz. Bu yüzden doğru bir temel üzerinde gerekli araçlar, teknoloji, proses ve insanları bu stratejinize dahil ederek bir uyum içinde çalışmayı başlatmalısınız.

Aşağıda belirtilen temel maddelerin bu stratejinizi oluşturmakta size yardımcı olacaktır:

BIM için firmanızda oluşturmanız gereken liderlik desteğini doğru belirlemelisiniz (Bir danışman, ekibinize dahil ettiğiniz veya kendi içinizden çıkardığınız kişiler ile)
Şirketinizin var olan arşivleme ve doküman kontrol prosedürlerini iyi anlamalısınız
Teknolojinizi geliştirmelisiniz
Eğitimlerin tamamlanmasını sağlamalısınız
En önemlilerinden biri ise var olan düzeninizi, kültürünüzü değiştirmelisiniz. Tamamen çöpe atmak değil BIM’e uygun şekilde düzenlemelisiniz.

Altyapılar
İletişim, bilgi alışverişi ve veri transferi için verimli bir sistemin altyapısını oluşturmalısınız. Üretiminiz, dağıtımınız ve inşaat doküman üretiminizin kalitesini yönetmek için iyi bir yaklaşımda bulunmanız gerekmektedir. Yapabilirliklerinizi anlamanız ve kapasitenizin ne olduğunu belirlemeniz gerekmektedir. Dikkat etmeniz gerekli noktalardan biri yapılan pratikler doğrusunda bu altyapının düzgün bir şekilde oturacağını bilmeniz ve gelecekte BIM yeteneğinizi ve kapasitenizi belirlemek için değişikliklere maruz kalacağınızı fark etmelisiniz.

CO (Common Methods)

Dosya paylaşımı BIM’in kalbidir. Bu paylaşım sadece katılımcıların doğru standartlar dahilinde paylaşımları yapması ile verimli olur. İngiltere inşaat sektöründe “buildingSMART” adlı kuruluş bu standardın nasıl olması gerektiğini anlatan bir organizasyondur. Aynı şekilde ülkemizde de bunu sağlayacak ve liderliği ile inşaat sektöründe bulunan firmaların fikrini de alarak ilerleyecek bir kuruluşun oluşması gereklidir. Aşağıda ismini belirttiğim standartlar ile başlamak, başlangıç için yeterli olacaktır.

IDM – Information Delivery Manuals ISO/FDIS 29481-1:2010
IFD – International Framework Dictionary ISO 12006-3:2007

CA (Capability and Capacity)

Firmanızda BIM geçiş sürecinde ne tür kalite ve yeteneğe ihtiyacınız var? Hangi bölümlerin firmanız tarafından yapılması gerektiği, hangi bölümlerin dışarıya verildiği, ne tür sorumlulukların oluştuğu bilinmelidir. Tıpkı “BIM Uygulama Planı” nın oluşturulması gibi. Böylece ne gibi yetenekleriniz olduğunu daha iyi görebilirsiniz.

İşbirliği
İşbirliği, birlikte çalışma veya bütünleşik tasarım. Nasıl adlandırmak isterseniz isteyin hepsi aynı sonuca varacaktır. İşbirliği ile çalışmak ve buna odaklanmak için daha iyi ve verimli yollar geliştirmelisiniz. Kullanmış olduğunuz teknoloji, dijital araçlar her ne kadar firmanızın verimliliğini arttırsa da, bunlara ek olarak çalıştığınız insanların tutumları, kültür ve davranış farklılıklarının da bu konuda etkisi olduğunu unutmamalısınız.

CU (Culture and Behaviour)

Kişisel fikrimi sorarsanız işbirliğinin en önemli elementlerinden biri “Kültür ve Davranışlar” ‘dır. Alışılmış bir düzeni değiştirmek her zaman zor olmuştur. Çalışmış olduğunuz insanların var olan düzenini değiştirmek, onları yeni bir sürece alıştırmak gerçekten sıkı bir çalışma ve kararlılık gerektirir. Bu yüzden BIM sürecine başlarken yapmanız gereken bu konuda istekli insanları seçmek ve onların bu süreçte ne gibi faydalar kazanacaklarını kendilerine anlatmanız gereklidir.

Di (Digital Tools)

BIM yapıyorum diye bir kavram olmadığı gibi, almış olduğunuz yazılımla da BIM yapmak diye bir kavram ortaya çıkaramazsınız. Bu durum, ben internet yapıyorum demek gibidir.

BIM süreci alınan yazılımdan daha fazlasıdır. Hiçbir zaman bütün işinizi çözen bir yazılıma sahip olamazsınız. Bu yüzden BIM sürecinde kullanacağınız yazılımların şirketiniz için en uygun olanlarını seçip firmanıza nasıl faydalar sağladığını anlamalısınız.

Proses
Şu an ilerlemekte olduğunuz prosesin, BIM sürecine adaptasyonunda firmanıza nasıl ve nerede geliştirme sağlayacağını düşünmelisiniz.
İş akışınız için en iyi pratiğin ne olduğunu anlamalı ve buna göre çözümler üretmelisiniz.
Şirket içi bilgi gereksinimlerini anlamalı, projelendirme aşamasında ne gibi değerler katacağını öngörerek ilerlemelisiniz.

Eir (Employers info requirements)

Çalışanlarınızın bilgi gereksinimliliklerinin ne olduğu bu elementler arasında önemli yer tutmaktadır. Hangi yazılımda veya BIM sürecinde nerede olduğuna dair bir tablo oluşturulması, gelen işlerin düzene sokulmasını sağlayacağı gibi, ekibe yeni katılan takım arkadaşlarının da gerekli eğitimleri tamamlayarak sürece hemen dahil edilmesi kolayca sağlanabilir.

Bep (BIM Execution Plan)

BIM Uygulama Planı proje katılımcıları tarafından modelin nasıl ve hangi standartlarda oluşturulacağını, hangi bilginin saklanacağını, nasıl teslim edeceğini belirten bir plandır. Böylece teslim edilecek modelin içeriğinde nelerin olacağını işveren bilebilir ve gerek dizayn ekibine gerek taahhüdü yapacak ekibe, model içinde hangi bilgilerin bulunması gerektiğini belirtebilir. Bu bölümle ilgili detaylı bilgileri PAS 1192-2 standardında bulabilirsiniz.

Cde (Common data environment)

Ortak veri ortamı olarak tanımlanan bu süreç BIM’in önemli elementlerinden biridir. Ortak veri ortamı sadece modelden oluşmaz. Bunun dışında proje bilgilerini, dokümantasyon, metrajlar, şartnameler vb. birçok dokümanın paylaşılmasını ve kontrol edilmesini sağlayan bir yöntem olmalıdır.
Ortak veri paylaşımı üzerinden onaylanan proje dokümanlarının yönetimi ve dağıtımı sağlanabilmeli ve çoklu disiplin grupları arasında prosesin nasıl yönetileceği belirlenmelidir.
Bu bölümle ilgili detaylı bilgileri PAS 1192-2 standardında bulabilirsiniz.

Bundan sonraki bölümde "İnsanlar, Teknoloji, Standartlar, Etkinleştirme Araçları " anlatılacaktır.

Önceki Yazı Sonraki Yazı

Paylaş: