Otellerde Yangın Algılama ve Alarm Sistemlerinin Tasarım  ve Uygulama Esasları

 

Yazı Dizisi-2

 

Özcan Uğurlu

Odalar, koridorlar, salonlar, genel mekanlar gibi normalde tozlu ve kirli olmayan, içerisinde ahşap ve tekstil türevi eşyaların bulunduğu ortamlarda optik duman dedektörleri kullanılmalıdır.

Otel odalarında, optik duman dedektörlerinin kullanılması uygundur. Otel odalarında banyo/wc bölümünün çıkış holü havalandırma sistemi yetersiz ve/veya arızalı ise  genelde su buharına maruz kalabilmektedir, bu sebeple bu bölümde dedektör kullanılması halinde asılsız alarmlar oluşabilir. Bu anlamda odalar duman dedektörlerinin yatak bölümünün üstüne gelecek şekilde konumlandırılması idealdir.

Giriş                                                                Giriş





Otel binalarında koridorlara tesis edilen sesli uyarıcılar ile oda içlerinde standartlara göre 75 dB(A) olması gereken sesli uyarıları yaratabilmek mümkün olamamaktadır. Otel yatak odalarında bulunan dedektörlerin soket altlarında sesli uyarıcı kullanılması uygun çözüm olmaktadır.





Engelli odalarında sesli uyarının beraberinde ışıklı uyarıda esastır. Bu anlamda engelli odalarındaki duman dedektörlerinin altında siren ve flaşör özellikli soket olması tercih edilir.

Uyku halindeyken işitme engellileri uyarabilmek için engelli odalarında ayrıca titreşimli yataklar ya da yastıklar kullanılmaktadır. Bu yatakların ya da yastıkların yangın anında titreşim yapması için her engelli odasında bir adet röle modülü tesis edilmeli ve titreşim düzeneklerine irtibatlanmalıdır.

Otel binalarında TS CEN/TS 54-14 Standardının 6.4.5, 6.5.4 ve A.6.4.4 maddelerine uygun olarak yangın ihbar butonları tesis edilmelidir. Mutfak, kazan dairesi, elektrik odaları gibi yangın riskinin görece daha yüksek olduğu odalarda ayrıca yangın ihbar butonlarının tesis edilmesinde fayda vardır.

Yangın ihbar butonlarının bulunacağı ortamın koşulların toz ve nem gibi etkenler söz konusu ise (doğrudan açık alana açılan oda mimarisinden kaynaklı, ihbar butonlarının açık hava koridorlarında olması durumu) bu durumda hava şartlarına dayanıklı yangın ihbar butonları tesis edilmelidir.

Uyku halindeyken işitme engellileri uyarabilmek için engelli odalarında ayrıca titreşimli yataklar ya da yastıklar kullanılmaktadır. Bu yatakların ya da yastıkların yangın anında titreşim yapması için her engelli odasında bir adet röle modülü tesis edilmeli ve titreşim düzeneklerine irtibatlanmalıdır.

Yangın algılama ve alarm sistemi, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmeliğin 82. Maddesinde yer alan acil durum kontrol fonksiyonlarını ve TS CEN/TS 54-14 Standardının 13. ve 14.2 Maddelerinde yer alan diğer yangından korunma sistemlerinin çalıştırılması esaslarını yerine getirecek özellikte proj ve uygulanması  gerekmektedir. Buna göre otellerde tesis edilecek yangın algılama ve alarm sistemi, aynı binada tesis edilecek ve yangın anında aşağıda belirtilen diğer sistemlerle belirtilen uyum koşullarını kendi bütünselliği içerisindeki donanım ve yazılım birimleri ile gerçekleştirecek yapıda olmalıdır.

 

• Yangın anında asansörlerin kontrolü


• Yangın anında asansör kuyuları ve yangın merdiven boşlukları basınçlandırma sistemlerinin kontrolü


• Yangın anında konfor havalandırma sisteminin ve duman egzoz sisteminin kontrolü


• Yangın anında yangın bölme kapıları elektromanyetik tutucularının kontrolü


• Yangın anında acil durum anons sisteminin kontrolü


• Yangın anında geçiş kontrol sistemlerinin kontrolü


• Yangın anında sulu yangın söndürme sistemlerinin kontrolü


• Yangın anında gazlı yangın söndürme sistemleri ile bilgi alışverişi


• Yangın anında patlayıcı gaz dağıtım sistemlerinin kontrolü


• Bina otomasyon sistemi ile bilgi alışverişi


• Kapalı devre televizyon sistemi ile entegrasyon (alarm oluşan bölgenin kamerasının otomatik görüntülenmesi)


 

Otellerde yangın alarmlarının ve tüm aktivasyonların grafiksel olarak izlenmesi ve yönetilmesi işlevsellik kazandırır.

Otel gibi kompleks yapılarda gerçek bir yangının alarm bilgileri ve sonrasındaki kontrol ve izleme cihazlarının/donanımının durumlarının yangın alarm panelinden izlenmesi ve kontrolü son derece güçtür. Bir veya iki monitörden alarmların ve aktivasyonların grafiksel olarak izlenmesi, aynı zamanda gerekli kontrollerin yapılması kolaylık sağlamaktadır. Adresli yangın alarm santrallerinin adres bazına kadar grafiksel olarak izlenebilmesi ve kontrolü bu yöntem ile sağlanabilmektedir.

Ayrıca, yangın ve hata durumlarına ilişkin veriler anlık veya belirlenen periyodlarda ilgili e-mail adreslerine veya kayıtlı GSM numaralarına otomatik olarak gönderebilir. Bu sayede teknik ekibin ya da müdahale ekiplerinin daha hızlı işlem yapmaları sağlanabilmektedir.





Grafiksel izleme ve yönetim yazılımları sayesinde, sistemde meydana gelen her türlü olay kaydını tarih ve zaman bilgisi ile görüntüleme, filtreleme, yedekleme ve yazdırabilme mümkün olabilmektedir.



Yazılım ile ayrıca yangın anında LAN’daki veya IP adresi tanımlanan uzak bilgisayarlara otomatik veya manuel bilgilendirme mesajı gönderilebilmek mümkündür.

Yazılım ile yangın alarm sisteminde oluşan yangın anında, programın kurulu olduğu bilgisayarın bağlı olduğu domaindeki tüm bilgisayarlara veya IP adresi girilen bir veya birden fazla bilgisayara uyarı mesajı gönderilebilir. Ayrıca Android cihazlar üzerinden yangın durumu grafiksel olarak izlenebilir ve kontrol edilebilir



 

Otellerde tesis edilen yangın algılama ve alarm sistemlerinin IP kamera sistemleri ile entegre edilmesi

Otellerde, ONVIF standardı ile çalışan IP kamera sistemleri ile bağıntı sağlanarak sebep-sonuç senaryolarına bağlı olarak yangın anında, yangın alarmının geldiği noktadaki IP kameranın otomatik olarak açılabilmesi ve ya kameraların manuel olarak kontrol edilebilmesi, kameraların ilk açıldığı andaki görüntülerinin Jpeg formatında olay kaydı hafızasına kaydedilmesi sağlanabilmektedir. Günümüzde IP Kamera sisteminin yangın alarm sistemi ile birlikte tasarlandığı otel binalarında yangın oluşan mahal görüntüsünün otomatik olarak merkezi izleme ve yönetim monitöründe görüntülenmesi, yangının oluş anını yakalama ve hızlı müdahale olanaklarını sağlamaktadır.





Otellerde tesis edilen yangın algılama ve alarm sistemlerinin IP kamera sistemleri ile entegre edilmesi

Otellerde, ONVIF standardı ile çalışan IP kamera sistemleri ile bağıntı sağlanarak sebep-sonuç senaryolarına bağlı olarak yangın anında, yangın alarmının geldiği noktadaki IP kameranın otomatik olarak açılabilmesi ve ya kameraların manuel olarak kontrol edilebilmesi, kameraların ilk açıldığı andaki görüntülerinin Jpeg formatında olay kaydı hafızasına kaydedilmesi sağlanabilmektedir. Günümüzde IP Kamera sisteminin yangın alarm sistemi ile birlikte tasarlandığı otel binalarında yangın oluşan mahal görüntüsünün otomatik olarak merkezi izleme ve yönetim monitöründe görüntülenmesi, yangının oluş anını yakalama ve hızlı müdahale olanaklarını sağlamaktadır.

Otellerde tesis edilen yangın algılama ve alarm sistemlerinin bakımı ve işletilmesi

Otellerde tesis edilen yangın algılama ve alarm sistemlerinin tesis edilip, devreye alma, test, eğitim ve kabul işlemleri yapıldıktan sonra, çalışır durumda kalması için işletme ve bakım süreçlerinin en iyi ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekmektedir. Ülkemizde yangın algılama ve alarm sistemlerinin işletme bakım hizmetleri, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümleri ile TS CEN/TS 54-14 Standardında belirtilen esaslara göre yapılmalıdır.