EN 54-23 Görsel Alarm Cihazları

EN 54-23 Görsel Alarm Cihazları

Uğurcan Yıldırım

10 Mart 2010 tarihinde CENELEC tarafından duyurulan ve en geç 30 Eylül 2010 tarihinde de CENELEC üyesi ve üye adayı ülkelerde, ülkemizde de 08.11.2010 tarihinde yürürlüğe giren EN 54-23 normu ile görsel uyarı cihazları için bazı performans ve tasarım kriterleri oluşturulmuştur.

Yeni standarta göre; Işıklı uyarı cihazı hizmet verdiği hacmin her hangi bir noktasındaki ışık şiddeti en az 0,4 lux(lm/m2) olmalıdır.

Üreticiler bu kriteri baz alarak standartlara uygun olarak üretmiş oldukları görsel uyarı cihazlarına duvar, tavan ve açık alan kullanımına göre aşağıdaki şekilde kodlamalarla belirtmektedirler:

Duvar Tipi: W-x-y

Tavan tipi: C-x-y

Açık Alan Tipi: O-x-y

Duvar Tipi Flaşör Yerleşim Tasarımı:

Duvar montaj tipi flaşörlerde (W), x ışıklı uyarı cihazının montaj yüksekliği, y ise kübik şeklin döşemede taradığı karenin boyutudur.

Örnek olarak W-2,4-12 ürünü 2,4 m yükseklikte montajı yapıldığı zaman 12m uzaklıkta ölçülen değer 0,4 lux ’dur.

EN 54-23 tarafından izin verilen minimum montaj yüksekliği 2,4m’dir.

Tavan Tipi Flaşör Yerleşim Tasarımı:

Tavan tipi flaşörlerde (C) ise, x montaj yüksekliği olup y çevrelenen silindirik hacmin taban çapıdır.

Örnek olarak C-3-15 olarak tanılanmış bir görsel uyarı cihazı 3 m yükseklikte montaj yapıldığında 15 m çapında bir alanı kapsayacaktır. Tavan tipi ışıklı uyarı cihazının kare tabanlı bir alanda yaptığı kapsama boyutu y(çap)/ 1,414 olarak formüle edilebilir.

Açık Alan Tipi Flaşör Yerleşim Tasarımı:

Açık alan tipi cihazlar için standartlarda montaj yüksekliğine ilişkin bir kısıtlama belirtilmediğinden üreticiler ürüne göre belirli montaj yüksekliğine dair özel kapsama hacmi ve kapsama şekli belirtebilmektedir. Açık alan tipi cihazlar duvar montaj ve tavan montaj tipi cihaz sınıflarıyla uyumlu olmamakla birlikte belirtilen mesafeler için 0,4 lux aydınlatma seviyesine sahip olmalıdırlar. Üreticinin belirttiği özellikler şunları içermelidir:

Montaj pozisyonu (duvar veya tavan)

Montaj yönü (cihaz nasıl monte ediliyor)

En düşük ve en yüksek montaj yüksekliği (c)

Kapsama hacminin (0,4lux’e göre) şekli, boyutları (a & b) ve yönü

Tasarım kriterlerinin haricinde flaşörlerin performans kriteri olarak flaş oranının 0,5 Hz (2 saniyede bir defa) ile 2 Hz (saniyede 2 defa) arasında olması gerekmektedir. Ayrıca flaşörün beyaz veya kırmızı olması gerekmektedir.

Diğer bir dikkat edilmesi gereken husus, ortam ışık seviyesine göre kapsama alanındaki değişimlerdir. Örneğin 150 Lux ortam aydınlatması olan bir mahalde dolaylı görüş sağlanan C-3-8.5 özelliğinde bir tavan tipi flaşör kullanıldığında aşağıdaki tabloya göre 1.2 katsayısı ila çarpılarak 8.5m olan kapsama çapını 10.2 m olarak hesaplamak gerekecektir. Ortam ışık seviyesi yükseldikçe flaşörün fark edilmesi zorlaşacağından kapsama alanı da düşecektir. Bu nedenle özellikle ışık seviyesinin yüksek olduğu mahallerde doğrudan görüş tercih edilmelidir.