CPR Kapsamındaki Kablolar  ve Yangın Yönetmeliği Değişiklik Önerileri

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Toplantı

Sabri Günaydın

CPR Kapsamında Yangına Karşı Güvenli Kablolar ‘la ilgili değişime elektrik tesisat sektörü olarak beraberce uyum sağlamamız  değişimin hızlı ve sağlıklı gerçeklemesi için  çok önemlidir.

Bu amaçla CPR Kapsamında Yangına Karşı Güvenli Kablolar ‘la ilgili “CPR Doğrultusunda  Hangi Yapıda ? Hangi Alan da ? Hangi Kablo ? Tablosu”  nuda içeren   “Özel Teknik Şartname”    düzenlenerek elektrik tesisat sektörümüzün   tasarım ve uygulamada  hep beraber  kullanması  dileğiyle evvelce  sizlerle paylaşılmıştır.

CPR doğrultusunda yangına karşı güvenli kablolar ile ilgili çalışmalar bilindiği gibi,  bugüne kadar birçok kez yapılan ertelemeler sonrasında 10 Haziran 2016 tarihinden itibaren geçiş süresi ülkelere bırakılarak,  en geç 1 Temmuz 2017 tarihine kadar tüm ülkelerde EN 50575 standardının uygulanması ve gereklerinin yerine getirilmesi zorunlu hale gelmiştir.

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik çok uzun süren, çok detaylı çalışmalar sonucunda 2002 yılında yayınlanmıştır. 2007, 2009 ve 2015, 2017, 2018 yıllarında da yönetmelikte değişiklik ve güncelleme çalışmaları yapılmıştır, ancak bugüne kadar yapılan güncellemeler CPR doğrultusunda yangına karşı güvenli kabloları içermemektedir.

Elektrik sektörümüzdeki elektrik tesisat tasarımcısı, yüklenici, üretici konusunda uzman arkadaşlarımızın görüşü alınarak hazırlanmış olan yangın yönetmeliğimizin yangına karşı güvenli kablolar ile ilgili maddelerin CPR –Yapı Malzemeleri Yönetmeliği ve ilişkili standartlar doğrultusundaki değişiklik önerileri ile ilgili aşağıdaki yazımız ve “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı”  mıza Elektrik Tesisat Portalı olarak 27.02.2018 tarihinde gönderilmişti.

ETP 2018.02 CPR YAZI    ../wp-content/uploads/ETP-2018.02-CPR-YAZI-.pdf

Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız  Yüksek Fen Kurulu Başkanımız Sn. Mehmet Özkan’dan  konunun önemi nedeniyle Elektrik Tesisat Portalı olarak bir toplantı rica edilmiş. Sn. Mehmet Özkan’ın önderliği, organizasyonu ve Sn. Murat Uzunbel ‘in organizasyonu ile 03.07.2018 tarihinde Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı toplantı salonunda CPR Kapsamında Yangına Karşı Güvenli Kablolar ile ilgili bir toplantı gerçekleştirilmiştir.

Toplantıya  Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızdan  Bakanlık Müşaviri Sn. Murat Uzunbel, Yapı Malzemeleri Daire Başkanlığı’ndan Sn. Mehmet Can Akgün,   Enerji Verimliliği Daire Başkanlığı’ndan Sn. Hakan Ergün, Yüksek Fen Kurulu’ndan Sn. Özlem Polat , Elektrik Tesisat Portalı’mızdan  Sn. Sabri Günaydın, Sn. Tamer Yavuztürk, Sn. Cezmi Gençel, Sn. Ayhan Güngör katılmışlardır.



Toplantı Yüksek Fen Kurulu Başkanımız Sn. Mehmet Özkan tarafından açılmış olup , toplantıda Elektrik Tesisat Portalı olarak konu ile ilgili  aşağıdaki sunum yapılmış ve sonrasında 02.2018 tarihli  kablolarla ilgili aşağıdaki  tüm yangın yönetmeliği  değişiklik önerilerimiz   görüşülmüştür.

03.07.2018 Tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı  CPR- Yangına Karşı Güvenli Kablolar Sunumumuz aşağıdadır.

















































Yapı Malzemeleri Yönetmeliği(305/2011 CPR)  Kapsamında Yangına Karşı Güvenli Kablolar Teknik Kılavuzu Ek-15 lütfen tıklayınız.

Y.Y.D. EK-15 YANGINA KARŞI GÜVENLİ KABLOLAR CPR Y.Y. R4.1 ETP S.G. 27.02.2018

Kabloların Yangına Tepki Performans Sınıfları ile Yapı Tiplerinin,  Yapı İçindeki Alanların İlişkilendirilmesi Tablosu Ek-16 lütfen tıklayınız.

Y.Y.D. Ek-16 Hangi Yapıda Hangi Kablo CPR Y.Y. S.G. R5 ETP 27.02.2018

Kabloların Yangına Tepki Performans Sınıfları ile Yapı Tiplerinin,  Yapı İçindeki Alanların İlişkilendirilmesi Tablosu  renklendirilmiş Ek-16  lütfen tıklayınız.

Y.Y.D. Ek-16 Hangi... CPR Y.Y. S.G. R5 Renkli ETP 27.02.



Türkiye Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik maddelerinin CPR –Yangına karşı güvenli kablolar ile ilgili 02.2018 tarihli  CPR –Yapı Malzemeleri Yönetmeliği ve ilişkili standartlar doğrultusundaki değişiklik önerilerimiz aşağıdadır.

Madde 29

Binalarda Kullanılacak Yapı Malzemeleri

(6) Malzemelerin yanıcılık sınıflarını gösteren tablolar aşağıda belirtilmiştir.

Aşağıdaki  “d” şıkkının eklenmesini öneriyoruz.

d) Ek-15 ‘de Yangına tepki performansına göre kabloların sınıflandırılması

 

 

Madde 63

Acil durum asansörü

(4) Acil durum asansörünün kabin alanının en az 1.8 m², hızının zemin kattan en üst kata 1 dakikada erişecek hızda olması ve enerji kesilmesi hâlinde, otomatik olarak devreye girecek özellikte ve 60 dakika çalışır durumda kalmasını sağlayacak TS ISO 8528-12 standardına sahip bir acil durum jeneratörüne bağlı bulunması gerekir.

(5) Acil durum asansörün besleme hatları (kolon hatları)  en az 60 dakika yangın anında işlevini ve devrenin sürekliliğini sürdürebilecek ilgili EN 50577 standardı uygulamaya girene kadar EK-15 ‘te belirtilen standartlara uygun kablolar kullanılarak acil durum asansörünü beslemeye devam ettirmesi gerekir.

Madde 68

İç Tesisat

(1)Her türlü binada elektrik iç tesisatı, koruma teçhizatı, kısa devre hesapları, yalıtım malzemeleri, bağlantı ve tespit elemanları, uzatma kabloları, elektrik tesisat

projeleri ve kuvvetli akım tesisatı; 4/11/1984 tarihli ve 18565 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan

Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine, 21/8/2001 tarihli ve 24500 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine, 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğine ve ilgili

diğer yönetmeliklere ve standartlara uygun olarak tesis edilir. 

(2) Yapı yüksekliği 51.50 m’den fazla olan binalarda şaft içinde bus-bar sisteminin bulunması mecburidir.

Bu maddenin aşağıdaki gibi düzenlenmesini öneriyoruz.

(1)Her türlü yapıda elektrik tesisatı; yürürlükte olan “ Elektrik İç Tesisleri Proje Yönetmeliği” ne göre projelendirilecek; “Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği” ne, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği’ne ve “Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği” ne uygun olarak tesis edilecektir.

(2) Her türlü yapıda tüm "güç, kontrol kabloları ve fiber optik kablolarda dahil olmak üzere iletişim kabloları Ek-15 ve Ek-16 gerekleri doğrultusunda seçilerek elektrik tesisat tasarımı ve uygulama yapılacaktır.

(3)Elektrik tesisatında kullanılan tüm malzemeler özel önlemler alınmaksızın; ilgili standartlarında belirtilen yangına yangına dayanım ve alev geciktirici özelliklere göre deneyden geçmiş olmalıdır.

(4)Her türlü yapıda yapının içinde elektrik iç tesisatında kullanılacak boru sistemleri; ilgili TS EN 61386 standartlarına göre olmalıdır. Yapı içindeki elektrik iç tesisatında  kullanılacak  tüm borular ve boru sistemleri  ( buat, kasa, muf..vb)en azından  alev geciktirici özeliklere sahip  olmalı ,  EK-16 ‘te kablolar ile ilgili tanımlanan yapılarda da   düşük duman yoğunluklu , halojenden arındırılmış    boru sistemleri  tasarlanmalı ve uygulanmalıdır. Kullanılacak borular ve boru sistemlerinin tip deneyleri ilgili standartlara göre akredite laboratuvarlarda yapılarak belgelendirilmelidir.

(5)Her türlü yapıda yapının içinde elektrik iç tesisatında kullanılacak kapaklı/kapalı kablo kanal sistemleri;  TS EN 50085 standartlarına göre olacaktır. Yapı içindeki elektrik iç tesisatında kullanılacak tüm kablo kanal sistemleri en azından alev geciktirici özeliklere sahip olmalı, EK-16 ‘te kablolar ile ilgili tanımlanan yapılarda da düşük duman yoğunluklu, halojenden arındırılmış kablo kanal sistemleri tasarlanmalı ve uygulanmalıdır. Kullanılacak kablo kanal sistemlerinin tip deneyleri ilgili standartlara göre akredite laboratuvarlarda yapılarak belgelendirilmelidir.

(6)Bağlantı ve Tespit Elemanları: Bütün bina ve yapılarda elektrik tesisatı ile ilgili her türlü cihaz ve akım taşıyıcıların bina veya yapıya tespiti ve tespit maksadıyla kullanılan askı mesnet, konsol ve benzeri bağlantı elemanları oluşabilecek deprem kuvvetlerine göre hesaplanarak tasarlanmalı ve uygulamaları yapılmalıdır.

(7)Elektrik tesisatı tasarımında ve uygulamada kullanılacak standartlar TS veya sırasıyla EN, HD, IEC, ISO standartlarıdır. İlgili Türk standartları bu Yönetmeliğin tamamlayıcı ekidir. Ancak bu yönetmelik ve diğer ilgili yönetmeliklerde bulunmayan hükümler ve standartlar için; ilgili direktifler/yönergeler, direktiflerin/yönergelerin altındaki standartlar ve EN, HD, IEC, ISO standartları geçerlidir. Çelişme durumunda yukarıda belirtilen öncelik sırası göz önüne alınır.



Madde 69

Yangın bölmelerinden geçişler

Bu maddenin aşağıdaki gibi düzenlenmesini öneriyoruz. 

(1) Bütün bina ve yapılarda elektrik tesisatının bir yangın bölmesinden diğer bir yangın bölmesine yatay ve düşey geçişlerinde yangın veya dumanın veyahut her ikisinin birden geçişini engellemek üzere, bütün açıklıkların güncel EN1366-3 standardı gerekleri doğrultusunda uluslararası akredite laboratuvarlardan yapılmış   testlerin sonuçlarını içeren  test raporları, bu test raporları doğrultusunda    ilgili  üretici tarafından  hazırlanmış uygulama kılavuzları  gereklerine göre  yangın durdurucu harç, yastık, kaplama tipi panel, kelepçe, ve benzeri malzemeler ile kapatılması gerekir.

( Not:Bu bölümün  Elektrik Tesisat Portalı olarak  değişiklik önerilerini   bakanlığımıza   gönderdiğimiz "Yapısal Yangın Güvenliği İşleri Teknik Şartnamesi "  nin  yayınlanacak  güncellemeleri   doğrultusunda düzenlenmesi  uygun olacaktır. ) 

(2) Yapılarda baralı kanal sistemleri ( busbar)  kullanıldığında yangın bölmelerinden geçişlerde baralı kanal sistemlerinin hava aralıklı olması durumunda,  baralı kanal sistemi için özel olarak üretilmiş ve Uluslarası onaylı laboratuvarlarından alınmış test raporları ve onayları bulunan yangın bariyerleri kullanılması gerekir. Kompakt baralı kanal sistemlerde ise yangına karşı yalıtım ilgili Uluslararası standartlara göre sağlanması gerekir. Baralı kanal sistemlerinin yangın bölmelerinden geçişlerinde, baralı kanal sistemlerinin dışında kalan açık bölümlerin yangına karşı yalıtımının ayrıca yapılması gerekir.



(3) Tüm yangın bölmelerindeki geçişlerde, yangına karşı yapılan yalıtımın dayanım süresi, bu yönetmeliğin ilgili maddelerinde belirtilen yangın bölmeleri ile ilgili tanımlanmış dayanım sürelerinden az olamaz.



Madde 83

 

Kablolar

 

Bu maddenin aşağıdaki gibi düzenlenmesini öneriyoruz.

 

(1)Bir yangın sırasında çalışır durumda kalması gereken;

a) Yangın kontrol panellerinden, sesli ve ışıklı uyarı cihazlarına, sesli tahliye sistemi amplifikatör ve hoparlörlerine ve acil durum kontrol cihazlarına giden sinyal ve besleme kablolarının

b) İtfaiye ve yangın mücadele ekiplerine haber vermek için kullanılan kabloların bina

içerisinde kalan kısımlarının,

c) Ana yangın kontrol paneli ile tali yangın kontrol panelleri ve tekrarlayıcı panellerin

birbirleri arasındaki haberleşme ve besleme kablolarının,

ç) Bütün yangın kontrol panellerine ve tekrarlayıcı panellere enerji sağlayan besleme kablolarının,

yangına karşı en az 60 dakika dayanabilecek özellikte olması şarttır.

(2) Yangına karşı dayanıklı olması gereken kablolar Ek-15 ‘te  belirtilen standartlar doğrultusunda deneyleri uluslararası bağımsız akredite bir laboratuvarda  yapılmış olacaktır.  ın, ilgili standartlara uygun olarak deneye tabi tutulmuş ve sertifikalı olması gerekir.

(3) Bir yangının algılanmasından sonra uzun süre çalışır durumda kalması gerekli olmayan yangın uyarı butonlarında, algılayıcılarda ve yangın kontrol panelleri arasındaki kablolarda ve enerjisi kesildiğinde tehlikeli bir durum oluşmayan elektromanyetik kapı tutuculara ve benzeri cihazlara giden kablolarda yangına dayanıklılık özelliği aranmayabilir.

(4) Yangın alarm sistemi kablolarının, sistemin sağlıklı ve güvenilir çalışmasını sağlayacak şekilde yangın algılama, kontrol ve uyarı ekipmanı donanımı üreticilerinin spesifikasyonlarına teknik dokümanlarına uygun tipte olması ve elektriksel gürültü ve benzeri etkilerden korunacak şekilde, diğer sistemlerden ve enerji taşıyan kablolardan ayrılarak güncel EN 50174-2 standardı dikkate alınarak tasarım ve uygulama yapılmalıdır.  tesis edilmesi gerekir.

(5) Sağlık hizmeti amaçlı binalarda, 100’den fazla kişinin bulunduğu konaklama amaçlı binalarda ve kullanıcı sayısı 1000’i geçen toplanma amaçlı binalarda her türlü besleme ve dağıtım kabloları ve kablo muhafazalarında kullanılan malzemelerin halojenden arındırılmış ve yangına maruz kaldığında herhangi bir zehirli gaz üretmeyen özellikte olması gerekir.

Her türlü yapıda tüm  kablolar ( Enerji, Zayıf Akım , Haberleşme , Fiber..vb.) Ek-15 ve Ek-16 gerekleri doğrultusunda seçilerek elektrik tesisat tasarımı ve uygulama yapılacaktır.

Toplantı sonrasında  Enerji Verimliliği Daire Başkanı Sn. Murat Bayram  Elektrik Tesisat Portalı olarak ziyaret edilmiştir. Ziyaretimizde yangın yönetmeliği değişiklik önerilerimiz üzerinde görüş ve önerileri alınmıştır.

Çevre ve Şehircilik  Bakanlığımız Sn. Mehmet Özkan’ın, Sn. Murat Bayram’ın ,  Sn. Murat Uzunbel’in , Sn. Mehmet Can Akgün’ün , Sn. Hakan Ergün’ün Sn. Özlem  Polat’ın Ülkemiz ve sektörümüz için standartlar doğrultusundaki değerli yaklaşımlarına, görüşlerine içtenlikle teşekkür ederiz.